جَنَّـٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ لَهُمۡ فِيهَا مَا يَشَآءُونَۚ كَذَٰلِكَ يَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلۡمُتَّقِينَ
به باغهاي بهشتي جاويدان داخل ميشوند، كه جويبارها از پايين آنها روان است، در آنجا هرچه بخواهند براي شان آماده است، الله پرهيزگاران را اين چنين پاداش ميدهد
ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
فرشتگان كه جان طيبين [جان پاكيزگان] را ميگيرند، ميگويند: سلام بر شما باد، به پاداش آنچه انجام ميداديد، به بهشت واريد شويد
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ أَمۡرُ رَبِّكَۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ وَمَا ظَلَمَهُمُ ٱللَّهُ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
آيا [كافران] انتظار ديگري جز اين دارند كه فرشتگان به سراغ آنها بيايند، و يا فرمان پروردگار تو فرا رسد، كساني كه پيش از اينان بودند، اين چنين كردند، والله بر آنها ستم نكرده است، بلكه آنان بودند كه بر خود ستم ميكردند
فَأَصَابَهُمۡ سَيِّـَٔاتُ مَا عَمِلُواْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
سرانجام كار هاي بد آنان دامنگير شان شد، وهمان چيزي كه به آن استهزاء ميكردند، آنانرا فرا گرفت
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا عَبَدۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ نَّحۡنُ وَلَآ ءَابَآؤُنَا وَلَا حَرَّمۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ فَهَلۡ عَلَى ٱلرُّسُلِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
و كساني كه شرك ورزيدند گفتند: اگر الله ميخواست، ما و پدران ما هيچ چيزي را جز او عبادت نميكرديم، و بدون [امر] او هيچ چيزي را حرام قرار نميداديم، كساني كه پيش از اينان بودند، نيز چنين كردند[1]، پس آيا بر پيامبران جز از تبليغ آشكار [مسؤوليت ديگري] هست؟
1- ـ مشركان پيشين نيز كفر و معصيت خود را به مشيئت الله متعال نسبت مىدادند، غافل از آنكه مسؤوليت آنها در برابر شريعت الهى است، نه در برابر مشيئت الهى.
وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّـٰغُوتَۖ فَمِنۡهُم مَّنۡ هَدَى ٱللَّهُ وَمِنۡهُم مَّنۡ حَقَّتۡ عَلَيۡهِ ٱلضَّلَٰلَةُۚ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ
و به يقين در هر امتي پيامبري را فرستاديم كه الله را عبادت كنيد، واز طاغوت دوري بجوييد، پس گروهي از آنان را الله هدايت كرد، و بر بعضي از آنان گمراهي محقق گشت، پس در زمين بگرديد، و بنگريد كه سر انجام تكذيب كنندگان چگونه بود
إِن تَحۡرِصۡ عَلَىٰ هُدَىٰهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَن يُضِلُّۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّـٰصِرِينَ
[اي پيامبر!] اگر بر هدايت ايشان حرص ورزي، [فائدة ندارد، زيرا] الله كسي را كه [نسبت به اعمال بدش] گمراه كرده است، هدايت نميكند، و براي آنها ياوراني نيست [كه آنها را هدايت كنند]
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَا يَبۡعَثُ ٱللَّهُ مَن يَمُوتُۚ بَلَىٰ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
و آنها به شديد ترين قَسَمهاي خود به الله قَسَم ياد كردند که: الله کسی را که بميرد، دوباره زنده نميكند، چنين نيست [كه اين مشركان ميپندارند] اين وعدة يقيني بر او است [که همگان را دوباره زنده ميكند] ولی بيشتر مردم نمیدانند
لِيُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي يَخۡتَلِفُونَ فِيهِ وَلِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰذِبِينَ
تا آنچه را كه در آن [در بارة زنده شدن بعد از مرگ] اختلاف ميكنند، براي شان روشن سازد، و تا كافران بدانند كه آنها دروغگو بوده اند
إِنَّمَا قَوۡلُنَا لِشَيۡءٍ إِذَآ أَرَدۡنَٰهُ أَن نَّقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
گفتة ما براي چيزي كه چون اراده اش كنيم فقط اين است كه برايش بگوييم (بوده باش) پس در همان لحظة [كه الله بخواهد] ميبوده باشد
وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗۖ وَلَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
و کسانی که پس از مورد ستم قرار گرفتن، در راه الله هجرت کردند، به يقين در اين دنيا [براي شان] جايگاه خوبي خواهيم داد، و اگر بدانند به يقين پاداش آخرت بزرگتر است
ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
[و اين براي] کسانی است که صبر کردند، و بر پروردگارشان توکل میکنند.[1]
1- ـ پاداش نيك آخرت براى كسانى است كه در تمسك به دين خود صبر كردند، و در همه امور بر پروردگار خود توكل مىكنند.
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡۖ فَسۡـَٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
و ما پيش از تو جز مردانی را که به سوي آنها وحی میکرديم نفرستاديم، پس اگر نمیدانيد، از [علماي مؤمن] اهل كتاب بپرسيد
بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ
[که آن پيامبران را] با دلائل روشن و کتابها [فرستاده بوديم]، قرآن را بر تو نازل کرديم تا برای مردم آنچه را كه براي آنان نازل شده است، روشن سازی، و تا باشد که آنها بينديشند
أَفَأَمِنَ ٱلَّذِينَ مَكَرُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ أَن يَخۡسِفَ ٱللَّهُ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ
آيا توطئه گران از اين ايمن هستند که الله آنها را در زمين فرو برد، وبا از آنجايي كه نميدانند، عذاب بر آنها نازل گردد
أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ فِي تَقَلُّبِهِمۡ فَمَا هُم بِمُعۡجِزِينَ
يا آنان را در وقت رفت و آمد شان [به عذاب خود] بگيرد، و ناتوان كنندة الله نخواهند بود.[1]
1- ـ اينها كه مستحق عذاب هستند، نمىتواند مانع عذاب الهى از خود شوند.
أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ عَلَىٰ تَخَوُّفٖ فَإِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٌ
يا آنكه آنان رادر حال ترس [و وحشت به عذاب] بگيرد، و همانا پروردگار شما روؤف مهربان است
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ يَتَفَيَّؤُاْ ظِلَٰلُهُۥ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَٱلشَّمَآئِلِ سُجَّدٗا لِّلَّهِ وَهُمۡ دَٰخِرُونَ
آيا آنها به آنچه که الله آفريده است نمی نگرند که سايه هاي [آنها چگونه] از راست و چپ در كنار شان در حركت اند، و با فروتني براي الله سجده ميكنند
وَلِلَّهِۤ يَسۡجُدُۤ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن دَآبَّةٖ وَٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ وَهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ
و هر جنبندة كه در آسمانها و زمين است، و [همچنبن] فرشتگان، براي الله سجده میکنند، و تکبر نمیورزند
يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوۡقِهِمۡ وَيَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ۩
آنها از پروردگار خود که بر فراز شان است، میترسند، و به آنچه كه فرمان داده ميشوند، انجام ميدهند
۞وَقَالَ ٱللَّهُ لَا تَتَّخِذُوٓاْ إِلَٰهَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِۖ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَإِيَّـٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
و الله فرمود: دو معبود [براي خود] نگيريد[1]، جز اين نيست كه او الله يگانه است، پس تنها از من بترسيد
1- ـ جز الله يگانه معبود ديگريىبراى خود نگيريد.
وَلَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَهُ ٱلدِّينُ وَاصِبًاۚ أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَتَّقُونَ
و آنچه در آسمانها و زمين وجود دارد، براي او است، و دين ابدي از آنِ او است، پس آيا از غير الله ميترسيد
وَمَا بِكُم مِّن نِّعۡمَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِۖ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فَإِلَيۡهِ تَجۡـَٔرُونَ
هر نعمتي كه داريد، از طرف الله است، و چون ضرري به شما برسد، به [درگاه] او ميناليد
ثُمَّ إِذَا كَشَفَ ٱلضُّرَّ عَنكُمۡ إِذَا فَرِيقٞ مِّنكُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ
و چون آن ضرر را از شما برطرف سازد، در اين وقت عدة از شما به پروردگار خود شرک میورزند
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
تا [در مقابل] آنچه كه به آنان داده ايم، كفران [نعمت] كنند، پس اكنون خوشگذراني كنيد، و به زودي خواهيد دانست
وَيَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡۗ تَٱللَّهِ لَتُسۡـَٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ
و آنان براي [بتهايي] كه چيزي نميدانند، از آنچه كه براي آنان روزي داده ايم، سهمي قرار ميدهند، بر الله قَسَم كه از اين دروغهايي كه مي گويند، پرسيده خواهيد شد
وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَلَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ
و براي الله دختراني قرار ميدهند، و او منزه است، و براي خود شان آنچه را كه ميل دارند قرار مي دهند
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَهُوَ كَظِيمٞ
و چون كدام يكي از آنان [مشركان] به (تولد) دختر بشارت داده شود، چهره اش سياه ميگردد، و در حالی که خشم خود را فرو میخورد
يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓۚ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِۗ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
به سبب اين بشارت بدي که به او داده شده است، از نزد قوم خود پنهان می شود، [وبا خود ميانديشد كه]، آيا آن [دختر] را با حقارت قبول كند، و يا در خاك پنهانش نمايد؟ آگاه باش كه [به اين مفكوره و عمل خود] حكم بدي ميكنند
لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِۖ وَلِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
براي کسانی که به آخرت ايمان ندارند، صفت بدي است، و براي الله صفت اعلي است، و او الله پيروزمند با حكمت است