ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ

ستايش خاص براي الهى است كه آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است، براي او است، و در آخرت [نيز] ستايش خاص براي او است، و او با حكمت آگاه است.

يَعۡلَمُ مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا يَخۡرُجُ مِنۡهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا يَعۡرُجُ فِيهَاۚ وَهُوَ ٱلرَّحِيمُ ٱلۡغَفُورُ

آنچه را كه در زمين فرو مي‌رود،[مانند آب باران] و آنچه را كه از زمين بيرون مي‌آيد، [مانند نباتات] و آنچه را كه از آسمان نازل مي‌شود، [برف و باران] و آنچه را كه به آسمان صعود مي‌كند، مي‌داند، و او مهربان آمرزنده است.

وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَا تَأۡتِينَا ٱلسَّاعَةُۖ قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتَأۡتِيَنَّكُمۡ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِۖ لَا يَعۡزُبُ عَنۡهُ مِثۡقَالُ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَآ أَصۡغَرُ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡبَرُ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ

و كساني كه كافر شدند گفتند: قيامت بر سر ما نمي‌ آيد، [اي پيامبر!] بگو: چنين نيست، به پروردگارم قَسَم كه هرآينه به سراغ تان خواهد آمد، [پروردگارم] كه داناي غيب است به اندازة ذرة در آسمانها و زمين بر او پوشيده نيست، و هيچ چيز كوچكتر و يا بزرگتري نيست، مگر آنكه در كتاب روشني ثبت است.

لِّيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِۚ أُوْلَـٰٓئِكَ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ

تا [الله] كساني را كه ايمان آورده، و اعمال نيكي انجام داده اند پاداش بدهد، براي اينها آمرزش و روزي ارزشمندي است.

وَٱلَّذِينَ سَعَوۡ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مُعَٰجِزِينَ أُوْلَـٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مِّن رِّجۡزٍ أَلِيمٞ

و كساني كه در [انكار و تكذيب] آيات ما كوشيدند، و گمان كردند كه مانع عذاب خواهند شد، آنها كساني هستند كه براي شان عذابي از دردناك ترين عذابها است

وَيَرَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ هُوَ ٱلۡحَقَّ وَيَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَمِيدِ

و كساني كه به آنان علم داده شده است، مي‌دانند اين [كتابي] كه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، حق است، و به سوي ذات توانمندي كه سزاوار حمد است هدايت مي‌كند.

وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ هَلۡ نَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ يُنَبِّئُكُمۡ إِذَا مُزِّقۡتُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمۡ لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍ

وكساني كه كافر شدند گفتند: آيا شخصي را براي شما نشان دهيم كه خبر مي‌دهد، هنگامي كه كاملا متلاشي شديد، دو باره از نو آفريده خواهيد شد.

أَفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَم بِهِۦ جِنَّةُۢۗ بَلِ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ فِي ٱلۡعَذَابِ وَٱلضَّلَٰلِ ٱلۡبَعِيدِ

آيا بر الله دروغ مي‌بندد؟ و يا ديوانه است؟ [چنين نيست] بلكه كساني كه به آخرت ايمان ندارند، در عذاب و گمراهي دور و درازي مي‌باشند.

أَفَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِن نَّشَأۡ نَخۡسِفۡ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ نُسۡقِطۡ عَلَيۡهِمۡ كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ

آيا به آنچه كه پيش رو، و پشت سر آنان از زمين و آسمان قرار دارد، نگاه نكردند؟ اگر بخواهيم آنان را در زمين فرو مي‌بريم، و يا پاره هاي از آسمان را بر [سر] آنان مي‌افكنيم، به يقين در اين چيزدليلي [بر قدرت الله متعال]، و پندي براي هر بندة مي‌باشد [كه صادقانه] به الله رجوع مي‌كند.

۞وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ مِنَّا فَضۡلٗاۖ يَٰجِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُۥ وَٱلطَّيۡرَۖ وَأَلَنَّا لَهُ ٱلۡحَدِيدَ

و به راستي براي داود از نزد خود فضيلتي داديم، [وبه كوه ها گفتيم] اي كوه‌ها، و اي پرندگان! با او [در تسبيح گفتن] هم آواز شويد، و آهن را برايش نرم گردانيديم.

أَنِ ٱعۡمَلۡ سَٰبِغَٰتٖ وَقَدِّرۡ فِي ٱلسَّرۡدِۖ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًاۖ إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ

[و به او امر كرديم] كه زره هاي كامل و فراخي بساز، و بافتن حلقه هاي آنرا به اندازة متناسب درست كن، و كارهاي شايستة انجام دهيد، زيرا من به آنچه مي‌كنيد، بينا هستم.

وَلِسُلَيۡمَٰنَ ٱلرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهۡرٞ وَرَوَاحُهَا شَهۡرٞۖ وَأَسَلۡنَا لَهُۥ عَيۡنَ ٱلۡقِطۡرِۖ وَمِنَ ٱلۡجِنِّ مَن يَعۡمَلُ بَيۡنَ يَدَيۡهِ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَمَن يَزِغۡ مِنۡهُمۡ عَنۡ أَمۡرِنَا نُذِقۡهُ مِنۡ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ

و باد را به فرمان سليمان در آورديم، كه صبگاهان مسير يك ماه [راه] را مي‌پيمود، و شامگاهان مسير يك ماه [راه] را، و چشمة مس را برايش روان ساختيم، و به فرمان پروردگارش، گروهي از جِنها براي او كار مي‌كردند، و هر كدام از آنان كه از فرمان ما سرپيچي كند، از عذاب جهنم به او مي‌چشانيم.

يَعۡمَلُونَ لَهُۥ مَا يَشَآءُ مِن مَّحَٰرِيبَ وَتَمَٰثِيلَ وَجِفَانٖ كَٱلۡجَوَابِ وَقُدُورٖ رَّاسِيَٰتٍۚ ٱعۡمَلُوٓاْ ءَالَ دَاوُۥدَ شُكۡرٗاۚ وَقَلِيلٞ مِّنۡ عِبَادِيَ ٱلشَّكُورُ

هر چه [سليمان] مي‌خواست، برايش درست مي‌كردند، از [قبيل] معابد، مجسمه ها، و كاسه هاي [طعام خوري] به اندزة حوضها، و ديگهاي ثابت، اي آل داود! [در برابر اين نعمتها] شكرگزاري كنيد، عدة اندكي از بندگان من شكرگزار هستند.

فَلَمَّا قَضَيۡنَا عَلَيۡهِ ٱلۡمَوۡتَ مَا دَلَّهُمۡ عَلَىٰ مَوۡتِهِۦٓ إِلَّا دَآبَّةُ ٱلۡأَرۡضِ تَأۡكُلُ مِنسَأَتَهُۥۖ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ ٱلۡجِنُّ أَن لَّوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٱلۡغَيۡبَ مَا لَبِثُواْ فِي ٱلۡعَذَابِ ٱلۡمُهِينِ

و چون مرگ را بر او [سليمان] مقرر داشتيم، جز موريانه كه عصايش را مي‌خورد، ديگري آنان را از مرگش مطلع ننمود، و هنگامي كه سليمان فرو افتاد، جِنها فهميدند كه اگر غيب را مي‌دانستند، در آن عذاب خوار كننده باقي نمي‌ماندند.

لَقَدۡ كَانَ لِسَبَإٖ فِي مَسۡكَنِهِمۡ ءَايَةٞۖ جَنَّتَانِ عَن يَمِينٖ وَشِمَالٖۖ كُلُواْ مِن رِّزۡقِ رَبِّكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لَهُۥۚ بَلۡدَةٞ طَيِّبَةٞ وَرَبٌّ غَفُورٞ

به يقين براي مردم سبأ در مسكن شان دليلي [بر قدرت الله] بود، دو باغ از طرف راست، و طرف چپ [خانه هاي شان]، از روزي پروردگار خود بخوريد، و براي او شكرگزاري كنيد، [اين شهر شما] شهري است خوش آب و هوا، و پروردگاري است آمرزنده.

فَأَعۡرَضُواْ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ سَيۡلَ ٱلۡعَرِمِ وَبَدَّلۡنَٰهُم بِجَنَّتَيۡهِمۡ جَنَّتَيۡنِ ذَوَاتَيۡ أُكُلٍ خَمۡطٖ وَأَثۡلٖ وَشَيۡءٖ مِّن سِدۡرٖ قَلِيلٖ

اما آنان اعراض نمودند، پس سيل خروشاني را بر آنان فرستاديم، و دو باغ [زيياي] شان را، به دو باغي تبديل نموديم كه داراي ميوه هاي بد مزه، و درختان شوره‌گز، و اندكي درخت سِدْر بود.

ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِمَا كَفَرُواْۖ وَهَلۡ نُجَٰزِيٓ إِلَّا ٱلۡكَفُورَ

اين سزا را به كيفر آن داديم كه ناسپاسي كرده بودند، و آيا ما جز ناسپاس را مجازات مي‌كنيم.

وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمۡ وَبَيۡنَ ٱلۡقُرَى ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا قُرٗى ظَٰهِرَةٗ وَقَدَّرۡنَا فِيهَا ٱلسَّيۡرَۖ سِيرُواْ فِيهَا لَيَالِيَ وَأَيَّامًا ءَامِنِينَ

و ميان آنها، و ميان آبادي هايي كه در آنها بركت نهاده بوديم، قريه هاي آباد و به هم پيوستة قرار داديم، و [ميان آنها] راه آمد و شد مقرر داشتيم، [و گفتيم] شبها و روزها در آنها روستاها به امن و امان سفر كنيد.

فَقَالُواْ رَبَّنَا بَٰعِدۡ بَيۡنَ أَسۡفَارِنَا وَظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ وَمَزَّقۡنَٰهُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٖ

اما ايشان گفتند: پروردگارا، ميان سفر هاي ما فاصله ايجاد كن، و بر خود ستم كردند، پس آنان را زبان زد [مردم] گردانيديم، و آنان را سخت متلاشي ساختيم، و در اين چيز، دلائلي [بر قدرت ما] براي هر صبر كنندة شكرگزاري است.

وَلَقَدۡ صَدَّقَ عَلَيۡهِمۡ إِبۡلِيسُ ظَنَّهُۥ فَٱتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِيقٗا مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

و به يقين شيطان گمان خود را در بارة آنان راست يافت، و [همگان] جز گروهي از مؤمنان از وي پيروي كردند.

وَمَا كَانَ لَهُۥ عَلَيۡهِم مِّن سُلۡطَٰنٍ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يُؤۡمِنُ بِٱلۡأٓخِرَةِ مِمَّنۡ هُوَ مِنۡهَا فِي شَكّٖۗ وَرَبُّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٍ حَفِيظٞ

و براي شيطان بر آنان هيچ سلطة نبود، مگر براي آنكه خواستيم كسي را كه به آخرت ايمان مي‌آورد، از كسي كه از آن در شك است، معلوم بداريم، و پروردگار تو بر همه چيز نگهبان است.

قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا لَهُمۡ فِيهِمَا مِن شِرۡكٖ وَمَا لَهُۥ مِنۡهُم مِّن ظَهِيرٖ

[اي پيامبر! براي مشركان] بگو: به نزد آناني دعا كنيد كه به جاي الله [يكتا] آنان را الله گمان مي‌كنيد، آنها در آسمانها و زمين مالك ذرة نمي‌باشند، و براي آنان در [تدبير آسمانها و زمين] هيچ مشاركتي نيست، و براي او از طرف آن [معبودان شما] هيچ پشتيباني نمي‌باشد.

وَلَا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ عِندَهُۥٓ إِلَّا لِمَنۡ أَذِنَ لَهُۥۚ حَتَّىٰٓ إِذَا فُزِّعَ عَن قُلُوبِهِمۡ قَالُواْ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمۡۖ قَالُواْ ٱلۡحَقَّۖ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ

در نزد الله شفاعت [فرشتگان و ديگران] بدون اذن و اجازة او فائدة ندارد، تا چون اضطراب از دلهاي شان دور شود، مي‌گويند: پروردگار شما چه گفته است؟ مي‌گويند: حق گفته است، و او بلند مرتبة بزرگ است.

۞قُلۡ مَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ قُلِ ٱللَّهُۖ وَإِنَّآ أَوۡ إِيَّاكُمۡ لَعَلَىٰ هُدًى أَوۡ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ

[اي پيامبر!] بگو: چه كسي از آسمانها و زمين براي شما روزي مي‌دهد؟ بگو: الله [است كه روزي مي‌دهد]، به يقين يا ما و يا شما در هدايت، و يا در گمراهي آشكاري مي‌باشيم.

قُل لَّا تُسۡـَٔلُونَ عَمَّآ أَجۡرَمۡنَا وَلَا نُسۡـَٔلُ عَمَّا تَعۡمَلُونَ

[اى پيامبر!] بگو: شما از گناهي كه ما مرتكب شده ايم، پرسان نمي‌شويد، و ما از آنچه كه شما مي‌كنيد، پرسان نمي‌شويم.

قُلۡ يَجۡمَعُ بَيۡنَنَا رَبُّنَا ثُمَّ يَفۡتَحُ بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَهُوَ ٱلۡفَتَّاحُ ٱلۡعَلِيمُ

[اى پيامبر!] بگو: پروردگار ما، [همة] ما [و شما] را با هم جمع مي‌كند، سپس ميان ما به حق داوري مي‌كند، و او داور دانا است.

قُلۡ أَرُونِيَ ٱلَّذِينَ أَلۡحَقۡتُم بِهِۦ شُرَكَآءَۖ كَلَّاۚ بَلۡ هُوَ ٱللَّهُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

[اى پيامبر!] بگو: آناني را كه به نام شريكاني به او نسبت داده ايد، به من نشان بدهيد، هرگز چنين نيست، بلكه الله است كه پيروزمند با حكمت است.

وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

و [اي پيامبر!] ما تو را جز بشارت دهنده، و بيم دهنده براي همة مردم نفرستاديم، و ليكن بيشتر مردم نمي‌دانند.

وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡوَعۡدُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

و مي‌گويند: اگر راست مي‌گوييد، اين وعده [برپاشدن قيامت] چه وقت است؟

قُل لَّكُم مِّيعَادُ يَوۡمٖ لَّا تَسۡتَـٔۡخِرُونَ عَنۡهُ سَاعَةٗ وَلَا تَسۡتَقۡدِمُونَ

بگو: آن روزي كه ميعاد شما است، ساعتي از آن تأخير و يا تقديم نمي‌شويد.