وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٌ ٱفۡتَرَىٰهُ وَأَعَانَهُۥ عَلَيۡهِ قَوۡمٌ ءَاخَرُونَۖ فَقَدۡ جَآءُو ظُلۡمٗا وَزُورٗا
و كافران گفتند: اين قرآن جز دروغي [بيش] نيست كه از خود بافته و ساخته است، و ديگران در ساختنش با او كمك كرده اند، و به يقين ستم كرده اند، و دروغ گفته اند
وَقَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ ٱكۡتَتَبَهَا فَهِيَ تُمۡلَىٰ عَلَيۡهِ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلٗا
و گفتند: [اين قرآن] افسانة پيشينيان است كه آنرا نوشته است، و هر صبح و شام بر او املاء ميشود
قُلۡ أَنزَلَهُ ٱلَّذِي يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
[اي پيامبر!] بگو: اين [قرآن] را آن ذاتي نازل كرده است كه راز نهان را در آسمانها و زمين ميداند، به يقين او آمرزندة مهربان است
وَقَالَ ٱلرَّسُولُ يَٰرَبِّ إِنَّ قَوۡمِي ٱتَّخَذُواْ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ مَهۡجُورٗا
و پيامبر [محمد ] گفت: پروردگارا! همانا قوم من اين قرآن را ترك كردند
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ٱلۡقُرۡءَانُ جُمۡلَةٗ وَٰحِدَةٗۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ وَرَتَّلۡنَٰهُ تَرۡتِيلٗا
و كساني كه كافر شدند گفتند: چرا قرآن به يكبارگي بر وي نازل نميشود، و [ما] آنرا اين چنين [اندك اندك نازل كرديم]، تا دل تو را به آن استوار گردانيم، و آنرا به ترتيل [كم كم بر تو] خوانديم
وَٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ لَمۡ يَخِرُّواْ عَلَيۡهَا صُمّٗا وَعُمۡيَانٗا
و كساني كه چون به آيات پروردگار شان پند داده شوند، بر آن آيات مانند اشخاص كر و كور [بر روي] نميافتند
وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
و به يقين اين [قرآن] نازل كردة پروردگار جهانيان است
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
كه روح الأمين [جبرئيل] آنرا بر قلب تو نازل كرده است
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
تا از بيم دهندگان باشي
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
[و اين قرآن] به زبان عربي واضحي است
طسٓۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡقُرۡءَانِ وَكِتَابٖ مُّبِينٍ
طا، سين، اينها آيات قرآن و كتاب واضح است
هُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
هدايت و بشارتي براي مؤمنان است
إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَقُصُّ عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ أَكۡثَرَ ٱلَّذِي هُمۡ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
همانا اين قرآن بر بني اسرائيل بيشتر چيزهايي را كه در آنها اختلاف دارند، بيان ميدارد
وَإِنَّهُۥ لَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
و همانا اين [قرآن] هدايت و رحمتي براي مؤمنان است
وَأَنۡ أَتۡلُوَاْ ٱلۡقُرۡءَانَۖ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَقُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
و اينكه قرآن بخوانم، و هركس كه هدايت شود، به سود خود هدايت ميشود، و هركس كه گمراه شود، بگو: جز اين نيست كه من از بيم دهندگانم
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِهِۦ هُم بِهِۦ يُؤۡمِنُونَ
[بعضي از] كساني كه پيش از [نزول قرآن] براي آنان كتاب داده ايم، [مانند عبد الله بن سلام و سلمان فارسي] به آن ايمان ميآورند
وَإِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِهِۦٓ إِنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّنَآ إِنَّا كُنَّا مِن قَبۡلِهِۦ مُسۡلِمِينَ
و چون [قرآن] بر آنان تلاوت گردد، ميگويند: به آن ايمان آورده ايم، به يقين آن حق بوده [و] از طرف پروردگار ما است، و همانا ما پيش از [نزول] آن مسلمان بوده ايم.[1]
1- ـ و مى دانستيم كه چنين پيامبرى مبعوث مىشود، و اين قرآن بر وى نازل مىشود.
وَمَا كُنتَ تَرۡجُوٓاْ أَن يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبُ إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرٗا لِّلۡكَٰفِرِينَ
و تو اميد نداشتي كه اين قرآن به تو القاء گردد، جز اينكه رحمت پروردگارت بود، پس هرگز پشتيبان كافران مباش
ٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَۖ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۗ وَلَذِكۡرُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۗ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَصۡنَعُونَ
[اي پيامبر!] آنچه را كه از اين كتاب بر تو وحي شده است، تلاوت كن، و نماز را برپا دار، كه نماز [انسان] را از فحشاء و منكر بازميدارد، و به يقين ذِكْر الله بزرگتر است، و الله ميداند كه شما چه ميكنيد
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَۚ فَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۖ وَمِنۡ هَـٰٓؤُلَآءِ مَن يُؤۡمِنُ بِهِۦۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلۡكَٰفِرُونَ
و [اي پيامبر!] بدين گونه اين كتاب را بر تو نازل كرديم، و كساني كه به آنان كتاب داده ايم، به آن ايمان ميآورند، و از اينها كساني هستند كه به آن ايمان ميآورند، و جز كافران آيات ما را انكار نميكنند
وَمَا كُنتَ تَتۡلُواْ مِن قَبۡلِهِۦ مِن كِتَٰبٖ وَلَا تَخُطُّهُۥ بِيَمِينِكَۖ إِذٗا لَّٱرۡتَابَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
و تو پيش از [قرآن]، هيچ كتابي را خوانده نميتوانستي، و نه با دست خود چيزي مينوشتي، كه اگر چنين ميبود، [كه خواندن و نوشتن را ياد ميداشتي] باطل انديشان به شك ميافتادند
بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلظَّـٰلِمُونَ
بلكه اين [قرآن كريم] آيات روشني است كه در سينه هاي اهل علم جاي دارد، و آيات ما را جز ستمگاران انكار نميكنند
أَوَلَمۡ يَكۡفِهِمۡ أَنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحۡمَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
آيا براي آنان كافي نيست كه ما اين كتاب را كه بر آنان تلاوت ميشود، [و بزرگترين و واضحترين معجزهاى است] بر تو نازل كرده ايم، به يقين در اين كتاب رحمت و پندي براي كساني است كه ايمان ميآورند
وَمَآ أَنتَ بِهَٰدِ ٱلۡعُمۡيِ عَن ضَلَٰلَتِهِمۡۖ إِن تُسۡمِعُ إِلَّا مَن يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُم مُّسۡلِمُونَ
و تو هدايت كنندة نابينايان از گمراهي شان نميباشي، تو جز براي كساني كه به آيات ما ايمان ميآورند، شنوانده نميتواني، و اينها هستند كه تسليم شدگان اند
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡحَكِيمِ
اينها آيات كتاب حكمت آموز است
هُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّلۡمُحۡسِنِينَ
هدايت و رحمتي براي نيكو كاران است
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ءَايَٰتُنَا وَلَّىٰ مُسۡتَكۡبِرٗا كَأَن لَّمۡ يَسۡمَعۡهَا كَأَنَّ فِيٓ أُذُنَيۡهِ وَقۡرٗاۖ فَبَشِّرۡهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
و چون آيات ما براي او خوانده شود، تكبر كنان روي ميگرداند، به طوري كه گويا آن [آيات] را نشنيده است، و گويا در گوشهايش سنگيني است، پس او را به عذاب دردناكي بشارت بده
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّبِعُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ بَلۡ نَتَّبِعُ مَا وَجَدۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ يَدۡعُوهُمۡ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ
و چون براي آنان گفته شود: از آنچه الله نازل كرده است، پيروي كنيد، ميگويند: بلكه از چيزي پيروي ميكنيم كه پدران خود را بر آن يافته ايم، آيا ولو آنكه شيطان آنان را به سوي آتش سوزان فرا خواند
تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ لَا رَيۡبَ فِيهِ مِن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
نزول اين كتابي [قرآن مجيد] كه در آن هيچ شكي نيست، از طرف پروردگار جهانيان است
إِنَّمَا يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُواْ بِهَا خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَسَبَّحُواْ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ۩
جز اين نيست كه به آيات ما كساني ايمان ميآورند كه چون به آن آيات پند داده شوند، به سجده ميافتند، و به حمد و ثناي پروردگار خود تسبيح ميگويند، و كبر نميورزند