فَخَرَجَ مِنۡهَا خَآئِفٗا يَتَرَقَّبُۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّـٰلِمِينَ
و [موسي] ترسان و نگران از شهر خارج شد، [و] گفت: پروردگارا!، مرا از اين مردم ستمگر نجات بده
فَلَمَّا جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَا بَيِّنَٰتٖ قَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّفۡتَرٗى وَمَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
و هنگامي كه موسي با معجزات روشن ما نزد آنان آمد، گفتند: اين چيز جز سحر ساختگي چيز ديگري نيست، و ما چنين چيزي را از پدران خود نشنيده ايم
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَن جَآءَ بِٱلۡهُدَىٰ مِنۡ عِندِهِۦ وَمَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّـٰلِمُونَ
و موسي گفت: پروردگار من به كسي كه هدايت را از نزد او آورده است، و به كسي كه سرانجام نيك آخرت از آن او است، داناتر است، به يقين كه ستمكاران رستگار نميشوند
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ مَا عَلِمۡتُ لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرِي فَأَوۡقِدۡ لِي يَٰهَٰمَٰنُ عَلَى ٱلطِّينِ فَٱجۡعَل لِّي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَطَّلِعُ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُۥ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
و فرعون گفت: اي درباريان! من جز خود، هيچ الهى را براي شما سراغ ندارم، و اي هامان! برايم بر گِل، آتشي بيفروز، [و خشت بپز] و قصر بلندي برايم بساز، تا شايد در بارة اله موسي اطلاع حاصل كنم، و هر چند من او را از دروغگويان ميپندارم
وَٱسۡتَكۡبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُۥ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ إِلَيۡنَا لَا يُرۡجَعُونَ
و او [فرعون] و لشكريانش به ناحق در زمين تكبر ورزيدند، و فكر كردند كه آنان به سوي ما باز گردانده نميشوند
فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلظَّـٰلِمِينَ
و ما او، و لشكريانش را گرفتيم، و به دريا انداختيم، پس ببين كه سرانجام ستمگاران چگونه بود
وَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَئِمَّةٗ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلنَّارِۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا يُنصَرُونَ
و آنان را پيشواياني گردانيديم كه به سوي آتش [دوزخ] دعوت ميكنند، و روز قيامت ياري داده نميشوند
وَأَتۡبَعۡنَٰهُمۡ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا لَعۡنَةٗۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ هُم مِّنَ ٱلۡمَقۡبُوحِينَ
و در اين دنيا لعنتي را در پي آنان فرستاديم، و روز قيامت از زشت رويان [ويا زشت كاران] هستند
وَقَٰرُونَ وَفِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كَانُواْ سَٰبِقِينَ
و قارون و فرعون و هامان را [نيز هلاك ساختيم] و به تحقيق موسي با دلائل روشني نزد آنان آمد، و آنان در روي زمين به سركشي پرداختند، ولي نتوانستند [از سلطة ما] سبقت بگيرند
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَا وَسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
و همانا موسي را با آيات خود، و دليل روشني
إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَ وَقَٰرُونَ فَقَالُواْ سَٰحِرٞ كَذَّابٞ
به سوي فرعون، و هامان، و قارون فرستاديم، و آنان گفتند كه: [اين شخص] ساحر كذابي است
فَلَمَّا جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ مِنۡ عِندِنَا قَالُواْ ٱقۡتُلُوٓاْ أَبۡنَآءَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ وَٱسۡتَحۡيُواْ نِسَآءَهُمۡۚ وَمَا كَيۡدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ
و چون [موسي] با پيام حق از طرف ما به نزد آنان آمد، گفتند: پسران آناني را كه به همراه او ايمان آورده اند، بكشيد، و زنان شان را زنده بگذاريد، و حيلة كافران جز در گمراهي نيست
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ ذَرُونِيٓ أَقۡتُلۡ مُوسَىٰ وَلۡيَدۡعُ رَبَّهُۥٓۖ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُبَدِّلَ دِينَكُمۡ أَوۡ أَن يُظۡهِرَ فِي ٱلۡأَرۡضِ ٱلۡفَسَادَ
و فرعون گفت: مرا بگذاريد تا موسي را بكشم، و او پروردگارش را [براي نجات دادن خود] بخواند، زيرا من از اين ميترسم كه دين شما را تغيير دهد، و در اين سرزمين فساد برپا كند
وَقَالَ مُوسَىٰٓ إِنِّي عُذۡتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُم مِّن كُلِّ مُتَكَبِّرٖ لَّا يُؤۡمِنُ بِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
و موسي گفت: من از شر هر متكبري كه به روز حساب ايمان ندارد، به پروردگار خود، و پروردگار شما پناه ميبرم
وَقَالَ رَجُلٞ مُّؤۡمِنٞ مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَكۡتُمُ إِيمَٰنَهُۥٓ أَتَقۡتُلُونَ رَجُلًا أَن يَقُولَ رَبِّيَ ٱللَّهُ وَقَدۡ جَآءَكُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ مِن رَّبِّكُمۡۖ وَإِن يَكُ كَٰذِبٗا فَعَلَيۡهِ كَذِبُهُۥۖ وَإِن يَكُ صَادِقٗا يُصِبۡكُم بَعۡضُ ٱلَّذِي يَعِدُكُمۡۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ كَذَّابٞ
و شخص مؤمني از آل فرعون كه ايمان خود را پنهان ميداشت، گفت: آيا شخصي را ميكشيد كه ميگويد: پروردگار من خدا است، در حالي كه دلائل واضح و معجزات روشني را از طرف پروردگار تان، براي شما آورده است، و اگر او دروغگو باشد، [گناه] دروغش بر [عهدة] خود او است، و اگر راستگو باشد، به يقين بعضي از آنچه كه به شما و عده ميدهد، به شما خواهد رسيد، به درستى الله آن كسي را كه تجاوز كار، و دروغگو باشد، هدايت نميكند
يَٰقَوۡمِ لَكُمُ ٱلۡمُلۡكُ ٱلۡيَوۡمَ ظَٰهِرِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَمَن يَنصُرُنَا مِنۢ بَأۡسِ ٱللَّهِ إِن جَآءَنَاۚ قَالَ فِرۡعَوۡنُ مَآ أُرِيكُمۡ إِلَّا مَآ أَرَىٰ وَمَآ أَهۡدِيكُمۡ إِلَّا سَبِيلَ ٱلرَّشَادِ
اي قوم من! امروز فرمانروايي در دست شما است، و در اين سرزمين پيروز ميباشيد، و اگر عذاب الله بر ما نازل شود، كيست كه ما را از آن عذاب حمايت نمايد، فرعون گفت: من شما را جز به راهي كه مصلحت شما را در آن ميبينم، رهنمون نميشوم، و شما را جز به راه راست، رهنمايي نميكنم
وَقَالَ ٱلَّذِيٓ ءَامَنَ يَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُم مِّثۡلَ يَوۡمِ ٱلۡأَحۡزَابِ
و آن كسي كه ايمان آورده بود، گفت: اي قوم من! همانا من [در بارة شما از روزي] مانند روز مردمان [گذشته] ميترسم
مِثۡلَ دَأۡبِ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡۚ وَمَا ٱللَّهُ يُرِيدُ ظُلۡمٗا لِّلۡعِبَادِ
مانند سرنوشت قوم نوح، و عاد، و ثمود و كسان ديگري كه بعد از آنان آمدند، و الله بر بندگانش هيچ ستمى را اراده ندارد
وَيَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ يَوۡمَ ٱلتَّنَادِ
و اي قوم من! همانا من بر شما از روزي كه [مردم] يكديگر را صدا ميزنند، [كه روز قيامت باشد]، بيمناكم
يَوۡمَ تُوَلُّونَ مُدۡبِرِينَ مَا لَكُم مِّنَ ٱللَّهِ مِنۡ عَاصِمٖۗ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٖ
روزي كه روي ميگردانيد، و ميگريزيد، و در برابر الله پناه گاهي براي شما وجود ندارد، و كسي را كه الله گمراه كند، برايش هيچ هدايت كنندة نيست
وَلَقَدۡ جَآءَكُمۡ يُوسُفُ مِن قَبۡلُ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا زِلۡتُمۡ فِي شَكّٖ مِّمَّا جَآءَكُم بِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَا هَلَكَ قُلۡتُمۡ لَن يَبۡعَثَ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِهِۦ رَسُولٗاۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ مُّرۡتَابٌ
يوسف پيش از اين با دلائل روشني نزد شما آمد، ولي شما به طور دائم، از آنچه كه براي شما آورده بود، در شك بوديد، تا اينكه چون از دنيا رفت، گفتيد: الله بعد از او هرگز پيامبر ديگري نخواهد فرستاد، الله متجاوزان شكاك را اين گونه گمراه ميسازد
ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بِغَيۡرِ سُلۡطَٰنٍ أَتَىٰهُمۡۖ كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ وَعِندَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۚ كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ قَلۡبِ مُتَكَبِّرٖ جَبَّارٖ
كساني كه در بارة آيات الله، بدون آنكه براي شان دليلي آمده باشد، مجادله ميكنند، [اين عمل شان] در نزد الله، و در نزد كساني كه ايمان آورده اند، سخت ناپسند است، و خداوند اين گونه در دل هر متكبر سركشي مُهر مينهد
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ يَٰهَٰمَٰنُ ٱبۡنِ لِي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَبۡلُغُ ٱلۡأَسۡبَٰبَ
و فرعون گفت: اي هامان! برايم برج بسيار بلندي بساز، تا به آن اسباب دست يابم
أَسۡبَٰبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ فَأَطَّلِعَ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُۥ كَٰذِبٗاۚ وَكَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِفِرۡعَوۡنَ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ وَصُدَّ عَنِ ٱلسَّبِيلِۚ وَمَا كَيۡدُ فِرۡعَوۡنَ إِلَّا فِي تَبَابٖ
اسباب [رسيدن] به آسمانها، تا از الهى موسي اطلاع يابم، زيرا من او را دروغگو ميپندارم، و به اين گونه، عمل زشت فرعون، برايش زيبا جلوه داده شد، و از راه حق بازداشته شد، و حيلة فرعون جز در تباهي نبود
وَقَالَ ٱلَّذِيٓ ءَامَنَ يَٰقَوۡمِ ٱتَّبِعُونِ أَهۡدِكُمۡ سَبِيلَ ٱلرَّشَادِ
و شخصي كه ايمان آورده بود، [كه مؤمن آل فرعون باشد] گفت: اي قوم من! از من پيروي كنيد، تا شما را به راه راست هدايت نمايم
يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا مَتَٰعٞ وَإِنَّ ٱلۡأٓخِرَةَ هِيَ دَارُ ٱلۡقَرَارِ
اي قوم من! جز اين نيست كه زندگي دنيا برخورداري اندكي است، و اين آخرت است كه سراي هميشگي است
مَنۡ عَمِلَ سَيِّئَةٗ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَاۖ وَمَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَـٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ يُرۡزَقُونَ فِيهَا بِغَيۡرِ حِسَابٖ
كسي كه مرتكب كار بدي شود، جز همانند آن، كيفر نمييابد، و هر مرد، و زن نيكوكار مؤمني كه عمل نيكي انجام دهد، آنها هستند كه به جنت ميروند، و در آنجا بدون حساب روزي داده ميشوند
۞وَيَٰقَوۡمِ مَا لِيٓ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلنَّجَوٰةِ وَتَدۡعُونَنِيٓ إِلَى ٱلنَّارِ
و اي قوم من! چگونه است كه من شما را به سوي نجات [از آتش دوزخ] دعوت ميكنم، و شما مرا به سوي آتش [دوزخ] ميخوانيد
تَدۡعُونَنِي لِأَكۡفُرَ بِٱللَّهِ وَأُشۡرِكَ بِهِۦ مَا لَيۡسَ لِي بِهِۦ عِلۡمٞ وَأَنَا۠ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡغَفَّـٰرِ
مرا دعوت ميكنيد تا به الله كافر شوم، و چيزي را به او شريك بگردانم كه به آن علمي ندارم، و من شما را به سوي [الهى] كه پيروزمند آمرزنده است، دعوت مينمايم
لَا جَرَمَ أَنَّمَا تَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِ لَيۡسَ لَهُۥ دَعۡوَةٞ فِي ٱلدُّنۡيَا وَلَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَأَنَّ مَرَدَّنَآ إِلَى ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ هُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ
به يقين آنچه مرا به سوي آن دعوت ميكنيد، نه در [اين] دنيا ارزشي دارد، و نه در آخرت، و به يقين بازگشت همة ما به سوي الله است، و به يقين كه اسراف كاران اهل آتش [دوزخ] اند