الٓرۚ كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ لِتُخۡرِجَ ٱلنَّاسَ مِنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِ رَبِّهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَمِيدِ

الف، لام، را[1]، [اي پيامبر] اين [قرآن] كتابي است كه بر تو نازل كرديم، تا مردم را به اذن پروردگار شان از تاريكيها به سوي روشنايي به راه پيروزمند ستوده است رهنمون شوي

ٱللَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَوَيۡلٞ لِّلۡكَٰفِرِينَ مِنۡ عَذَابٖ شَدِيدٍ

آن الله كه همة آنچه كه در آسمانها وهمة آنچه كه در زمين است، از آنِ او است، و واي بر كافران از عذاب سخت

ٱلَّذِينَ يَسۡتَحِبُّونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا عَلَى ٱلۡأٓخِرَةِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَيَبۡغُونَهَا عِوَجًاۚ أُوْلَـٰٓئِكَ فِي ضَلَٰلِۭ بَعِيدٖ

آناني كه زندگي دنيا را بر آخرت ترجيح مي‌دهند، و[مردم] را از راه الله باز مي‌دارند، و انحراف راه [الله] را مي‌خواهند، آنان در گمراهي بعيدي هستند

وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوۡمِهِۦ لِيُبَيِّنَ لَهُمۡۖ فَيُضِلُّ ٱللَّهُ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

و ما هيچ پيامبري را جز به زبان قومش نفرستاديم، تا [رسالت خود را] براي آنان بيان نمايد، بعد از آن الله هر كسي را كه بخواهد گمراه نموده، و هر كسي را كه بخواهد هدايت مي‌كند، و او پيروزمند با حكمت است

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَآ أَنۡ أَخۡرِجۡ قَوۡمَكَ مِنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ وَذَكِّرۡهُم بِأَيَّىٰمِ ٱللَّهِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٖ

و به يقين موسي را با معجزات خود فرستاديم، [وبرايش گفتيم] قوم خود را از تاريكي‌ها به سوي نور بيرون آور، و از أيَّام الله براي آنها ياد آوري كن، زيرا در اين چيز ها براي كسي كه صبر نمايد، و شكرگزار باشد، دلائلي [بر قدرت الله] است

وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ أَنجَىٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ وَيُذَبِّحُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ

و [اي پيامبر!] آن زماني را به ياد آور كه موسي براي قوم خود گفت: نعمت الله را بر خود كه شما را از آل فرعون نجات داد، به ياد آوريد، كه عذابهاي سختي براي شما مي‌رسانيدند، و پسران شما را سر مي‌بريدند، و زنهاي تانرا [جهت خدمت كردن به خود] زنده نگه مي‌داشتند، و در اين كار براي شما از طرف پروردگار تان آزمايش بزرگي بود

وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَئِن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡۖ وَلَئِن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٞ

و [اي بني اسرائيل! آن زماني را به ياد آوريد] كه پروردگار تان اعلام داشت كه اگر شكرگزاري كنيد، نعمت [خود را] بر شما مي‌افزايم، و اگر كفران نعمت كنيد، به يقين عذاب من شديد است

وَقَالَ مُوسَىٰٓ إِن تَكۡفُرُوٓاْ أَنتُمۡ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيدٌ

و موسي [به قوم خود] گفت: اگر شمايان و همة مردم روي زمين كافر شويد، [به الله هيچ زياني نمي‌رسد] به درستى الله بي نياز ستوده شده است

أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ نَبَؤُاْ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ لَا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا ٱللَّهُۚ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَرَدُّوٓاْ أَيۡدِيَهُمۡ فِيٓ أَفۡوَٰهِهِمۡ وَقَالُوٓاْ إِنَّا كَفَرۡنَا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ وَإِنَّا لَفِي شَكّٖ مِّمَّا تَدۡعُونَنَآ إِلَيۡهِ مُرِيبٖ

آيا خبر كساني كه پيش از شما بودند، [مانند] قوم نوح و عاد و ثمود و كساني كه بعد از آنان آمدند، به شما نرسيده است، كسي جز الله از آنان آگهي ندارد، پيامبران شان معجزاتي را براي شان آوردند، ولي آنان دست بر دهان [خود و يا بر دهان پيامران] نهاده و گفتند: ما به آنچه كه شما به آن فرستاده شده ايد كافر مي‌باشيم، و نسبت به آنچه كه ما را به سوي آن مي‌خوانيد، ترديد داريم

۞قَالَتۡ رُسُلُهُمۡ أَفِي ٱللَّهِ شَكّٞ فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يَدۡعُوكُمۡ لِيَغۡفِرَ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمۡ وَيُؤَخِّرَكُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ قَالُوٓاْ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا تُرِيدُونَ أَن تَصُدُّونَا عَمَّا كَانَ يَعۡبُدُ ءَابَآؤُنَا فَأۡتُونَا بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٖ

پيامبران شان گفتند: آيا در بارة [وجود و قدرت] الله كه آفرينندة آسمانها و زمين است، شك و ترديدي وجود دارد، او [تعالي] شما را دعوت مي‌كند تا براي شما از گناهان تان بيامرزد، و تا مدت معيني براي شما مهلت بدهد. گفتند: شما جز بشري مانند ما نيستيد، مي‌خواهيد ما را از آنچه كه پدران ما مي‌پرستيدند، باز داريد، پس براي ما حجت آشكاري بياوريد

قَالَتۡ لَهُمۡ رُسُلُهُمۡ إِن نَّحۡنُ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَمُنُّ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ وَمَا كَانَ لَنَآ أَن نَّأۡتِيَكُم بِسُلۡطَٰنٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ

پيامبران آنان براي شان گفتند: ما جز بشري همانند شما نيستيم، ولي الله بر هر كسي از بندگان خويش كه بخواهد منت مي‌نهد، [و او را به رسالت برمي‌گزيند]، و براي ما امكان نيست كه جز به اذن و ارادة الله براي شما معجزة بياوريم، و مؤمنان بايد بر الله توكل نمايند

وَمَا لَنَآ أَلَّا نَتَوَكَّلَ عَلَى ٱللَّهِ وَقَدۡ هَدَىٰنَا سُبُلَنَاۚ وَلَنَصۡبِرَنَّ عَلَىٰ مَآ ءَاذَيۡتُمُونَاۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُتَوَكِّلُونَ

و ما را چه شده است كه بر الله توكل نكنيم، و حال آنكه ما را به راه هاي [كه به مصلحت] ما است هدايت كرده است، و البته ما بر آزاري كه به ما مي‌رسانيد، صبر خواهيم كرد[1]، و توكل كنندگان بايد تنها بر الله توكل كنند

وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِرُسُلِهِمۡ لَنُخۡرِجَنَّكُم مِّنۡ أَرۡضِنَآ أَوۡ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَاۖ فَأَوۡحَىٰٓ إِلَيۡهِمۡ رَبُّهُمۡ لَنُهۡلِكَنَّ ٱلظَّـٰلِمِينَ

و كساني كه كافر شدند، براي پيامبران خود گفتند: هرآينه شما را از سرزمين خود بيرون خواهيم كرد، يا اينكه به آيين ما برگرديد، پس پروردگار شان به آنها وحي فرستاد كه حتما ستمكاران را هلاك خواهيم ساخت

وَلَنُسۡكِنَنَّكُمُ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡۚ ذَٰلِكَ لِمَنۡ خَافَ مَقَامِي وَخَافَ وَعِيدِ

و حتما بعد از آنان شما را در آن سرزمين سكني گزين خواهيم كرد، اين وعده براي كسي است كه از ايستادن به حضور من بترسد، و از وعيد [عذاب] من خوف داشته باشد

وَٱسۡتَفۡتَحُواْ وَخَابَ كُلُّ جَبَّارٍ عَنِيدٖ

و [پيامبران از الله] طلب فتح كردند، و همه‌ سركشان و معاندان [خساره مند] و مايوس شدند

مِّن وَرَآئِهِۦ جَهَنَّمُ وَيُسۡقَىٰ مِن مَّآءٖ صَدِيدٖ

پيش روي او دوزخ است، و از چرك و خون دوزخيان ديگر] به او نوشانده مي‌شود

يَتَجَرَّعُهُۥ وَلَا يَكَادُ يُسِيغُهُۥ وَيَأۡتِيهِ ٱلۡمَوۡتُ مِن كُلِّ مَكَانٖ وَمَا هُوَ بِمَيِّتٖۖ وَمِن وَرَآئِهِۦ عَذَابٌ غَلِيظٞ

جرعه جرعه آن را مي‌نوشد، و به سختي آنرا فرو مي‌برد، و مرگ از هر طرف به سراغ او مي‌آيد، ولي نمي‌ميرد، و فرا روي او عذاب سهمگيني است

مَّثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡۖ أَعۡمَٰلُهُمۡ كَرَمَادٍ ٱشۡتَدَّتۡ بِهِ ٱلرِّيحُ فِي يَوۡمٍ عَاصِفٖۖ لَّا يَقۡدِرُونَ مِمَّا كَسَبُواْ عَلَىٰ شَيۡءٖۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلضَّلَٰلُ ٱلۡبَعِيدُ

مَثَل كساني كه به پروردگار شان كافر شدند، اعمال آنان چون خاكستري است كه تند بادي در روزي كه طوفان است به آن مى‌وزد، و بر هيچ چيزي از آنچه [از اعمال نيك در دنيا] انجام داده بودند، دسترسي ندارند، اين گمراهي دور و دراز است

أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۚ إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَأۡتِ بِخَلۡقٖ جَدِيدٖ

[اي انسان!] آيا نديدي كه الله آسمانها و زمين را به حق آفريده است، اگر بخواهد شما را مي‌برد، و [به جاي شما] مخلوقهاي ديگري مي‌آورد

وَمَا ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ بِعَزِيزٖ

واين كار بر الله دشوار نيست

وَبَرَزُواْ لِلَّهِ جَمِيعٗا فَقَالَ ٱلضُّعَفَـٰٓؤُاْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا كُنَّا لَكُمۡ تَبَعٗا فَهَلۡ أَنتُم مُّغۡنُونَ عَنَّا مِنۡ عَذَابِ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٖۚ قَالُواْ لَوۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ لَهَدَيۡنَٰكُمۡۖ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَجَزِعۡنَآ أَمۡ صَبَرۡنَا مَا لَنَا مِن مَّحِيصٖ

و [روز قيامت] همگان در پيشگاه الله حاضر مي‌شوند، و مستضعفان به مستكبران مي‌گويند: ما [در دنيا] پيرو شما بوديم، پس آيا امروز شما مي‌توانيد چيزي از عذاب الله را از ما دفع كنيد؟ مي‌گويند: اگر الله ما را هدايت كرده بود، البته اكنون شما را هدايت مي‌كرديم، بر ما يكسان است، خواه جزع و فزع كنيم، و خواه صبر نماييم، براي ما هيچ گريزگاهي نيست

وَقَالَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لَمَّا قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ إِنَّ ٱللَّهَ وَعَدَكُمۡ وَعۡدَ ٱلۡحَقِّ وَوَعَدتُّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُكُمۡۖ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنٍ إِلَّآ أَن دَعَوۡتُكُمۡ فَٱسۡتَجَبۡتُمۡ لِيۖ فَلَا تَلُومُونِي وَلُومُوٓاْ أَنفُسَكُمۖ مَّآ أَنَا۠ بِمُصۡرِخِكُمۡ وَمَآ أَنتُم بِمُصۡرِخِيَّ إِنِّي كَفَرۡتُ بِمَآ أَشۡرَكۡتُمُونِ مِن قَبۡلُۗ إِنَّ ٱلظَّـٰلِمِينَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

و چون كار يكطرفه شود، شيطان مي‌گويد: الله به شما وعده داد، و وعده اش راست بود، و من به شما وعده دادم، و وعده خلافي كردم، من بر شما هيچ تسلطي نداشتم جز اينكه شما را دعوت كردم، و شما دعوت مرا پذيرفتيد، پس مرا ملامت نكنيد، و خود را ملامت كنيد، [و اكنون] نه من به فرياد شما مي‌رسم، و نه شما به فرياد من مي‌رسيد، از اينكه پيش از اين [در دنيا] مرا شريك الله قرار مي‌داديد، سخت بيزارم، همانا براي ستمكاران عذاب دردناكي است

وَأُدۡخِلَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ جَنَّـٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا بِإِذۡنِ رَبِّهِمۡۖ تَحِيَّتُهُمۡ فِيهَا سَلَٰمٌ

و كساني كه ايمان آورده اند، و كار هاي شايستة انجام داده اند، به باغهاي بهشتى برده مي‌شوند، كه جويبارها از پايين آنها جاري است، و به فرمان پروردگار شان جاودانه در آنجا مي‌مانند، و خوش آمديد شان در آنجا (سلام) است

أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا كَلِمَةٗ طَيِّبَةٗ كَشَجَرَةٖ طَيِّبَةٍ أَصۡلُهَا ثَابِتٞ وَفَرۡعُهَا فِي ٱلسَّمَآءِ

آيا نديدي كه الله چگونه مثلي زد؟ سخن خوب مانند درخت خوبي است كه ريشه هايش محكم، و شاخه هايش در آسمان است

تُؤۡتِيٓ أُكُلَهَا كُلَّ حِينِۭ بِإِذۡنِ رَبِّهَاۗ وَيَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ

و به ارادة پروردگارش هر زمان ميوه مي‌دهد، و الله براي مردم مثالهايي مي‌آورد، تا باشد كه پند بگيرند

وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٖ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ ٱجۡتُثَّتۡ مِن فَوۡقِ ٱلۡأَرۡضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٖ

و مثال سخن بد، [كه شرك وسخنان بد باشد] مانند درخت پليدي است كه از زمين كنده شده است، و برايش قرار و ثباتي نيست

يُثَبِّتُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱلۡقَوۡلِ ٱلثَّابِتِ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۖ وَيُضِلُّ ٱللَّهُ ٱلظَّـٰلِمِينَۚ وَيَفۡعَلُ ٱللَّهُ مَا يَشَآءُ

الله كساني را كه ايمان آورده اند، با گفتة‌ ثابت، [كلمة توحيد] در دنيا و آخرت ثابت [قدم] نگه مي‌دارد، و ستمكاران را گمراه مي‌سازد، و الله هر چه بخواهد همان مي‌كند

۞أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ بَدَّلُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ كُفۡرٗا وَأَحَلُّواْ قَوۡمَهُمۡ دَارَ ٱلۡبَوَارِ

آيا كساني را كه نعمت الله را كفران كردند، وقوم خود را به نابودي كشاندند، نديده اى

جَهَنَّمَ يَصۡلَوۡنَهَاۖ وَبِئۡسَ ٱلۡقَرَارُ

كه به دوزخ وارد مي‌شوند، و [دوزخ] بد جايگاهي است

وَجَعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا لِّيُضِلُّواْ عَن سَبِيلِهِۦۗ قُلۡ تَمَتَّعُواْ فَإِنَّ مَصِيرَكُمۡ إِلَى ٱلنَّارِ

و براي الله همتاياني قرار دادند، تا [مردم] را از راه او گمراه كنند، بگو: [در اين دنيا] بهره گيريد، و سرانجام تان آتش [جهنم] است