فَهَزَمُوهُم بِإِذۡنِ ٱللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُۥدُ جَالُوتَ وَءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَهُۥ مِمَّا يَشَآءُۗ وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّفَسَدَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
پس به اذن و فرمان الله آنها را [جالوت و لشكريانش را] شكست دادند، و داود جالوت را كشت، و الله به او پادشاهي و حكمت را ارزاني داشت، و از آنچه ميخواست به او آموخت، و اگر الله عدة از مردمان را به وسيلة عدة ديگرى دفع نميكرد، هر آينه زمين فاسد ميشد، ولي الله بر جهانيان صاحب فضل [و مهرباني] است
۞إِنَّآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ كَمَآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ نُوحٖ وَٱلنَّبِيِّـۧنَ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطِ وَعِيسَىٰ وَأَيُّوبَ وَيُونُسَ وَهَٰرُونَ وَسُلَيۡمَٰنَۚ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
[اي پيامبر] همانا ما به تو وحي فرستاديم، همان طوري كه به نوح و پيامبران بعد از او وحي فر ستاديم، و به ابراهيم، و اسماعيل، و اسحاق، و يعقوب، و نوادگان و عيسي، و ايوب، و يونس، و هارون، و سليمان، [نيز] وحي فرستاديم، و زبور را به داود داديم
لُعِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُۥدَ وَعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ
كساني از بني اسرائيل كه كافر شدند، بر زبان داود و عيسي بن مريم لعنت شدند، اين به سبب آن بود كه نافرماني كرده و از حد تجاوز مينمودند
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ كُلًّا هَدَيۡنَاۚ وَنُوحًا هَدَيۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَمِن ذُرِّيَّتِهِۦ دَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَٰرُونَۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
و اسحاق و يعقوب را برايش [ابراهيم] بخشيديم، و همه را هدايت كرديم، و نوح را پيشتر هدايت كرده بوديم، و از نسل او داود و سليمان، و ايوب و يوسف و موسي و هارون را [هدايت نموديم]، و نيكوكاران را اين گونه پاداش ميدهيم
وَرَبُّكَ أَعۡلَمُ بِمَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَلَقَدۡ فَضَّلۡنَا بَعۡضَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ عَلَىٰ بَعۡضٖۖ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
و [اي پيامبر!] پروردگار تو به [حال] همه كساني كه در آسمانها و زمين است، داناتر است، و به تحقيق ما بعضي از پيامبران را بر بعض ديگر برتري داده ايم، و زبور را به داود داديم
وَدَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ إِذۡ يَحۡكُمَانِ فِي ٱلۡحَرۡثِ إِذۡ نَفَشَتۡ فِيهِ غَنَمُ ٱلۡقَوۡمِ وَكُنَّا لِحُكۡمِهِمۡ شَٰهِدِينَ
و داود و سليمان را به ياد آور، آنگاه كه در بارة كشتزاري كه در آن گوسفندان مردمي شبانگاه چريده بودند، قضاوت ميكردند، و ما شاهد قضاوت شان بوديم
فَفَهَّمۡنَٰهَا سُلَيۡمَٰنَۚ وَكُلًّا ءَاتَيۡنَا حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَسَخَّرۡنَا مَعَ دَاوُۥدَ ٱلۡجِبَالَ يُسَبِّحۡنَ وَٱلطَّيۡرَۚ وَكُنَّا فَٰعِلِينَ
و قضاوت درست را به سليمان فهمانديم، و هر دو را حكمت و دانش عطاء كرديم، و كوهها و پرندگان را براي داود مسخر نموديم كه با او تسبيح ميگفتند، و ما انجام دهندة اين كار بوديم
وَعَلَّمۡنَٰهُ صَنۡعَةَ لَبُوسٖ لَّكُمۡ لِتُحۡصِنَكُم مِّنۢ بَأۡسِكُمۡۖ فَهَلۡ أَنتُمۡ شَٰكِرُونَ
و ساختن زره را جهت [استفادة] شما به او آموختيم، تا شما را از آسيب رساندن به يكديگر در كارزار تان حفظ كند، آيا شكرگزار هستيد
۞وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ مِنَّا فَضۡلٗاۖ يَٰجِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُۥ وَٱلطَّيۡرَۖ وَأَلَنَّا لَهُ ٱلۡحَدِيدَ
و به راستي براي داود از نزد خود فضيلتي داديم، [وبه كوه ها گفتيم] اي كوهها، و اي پرندگان! با او [در تسبيح گفتن] هم آواز شويد، و آهن را برايش نرم گردانيديم.
أَنِ ٱعۡمَلۡ سَٰبِغَٰتٖ وَقَدِّرۡ فِي ٱلسَّرۡدِۖ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًاۖ إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
[و به او امر كرديم] كه زره هاي كامل و فراخي بساز، و بافتن حلقه هاي آنرا به اندازة متناسب درست كن، و كارهاي شايستة انجام دهيد، زيرا من به آنچه ميكنيد، بينا هستم.
ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَا دَاوُۥدَ ذَا ٱلۡأَيۡدِۖ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
[اى پيامبر!] در برابر آنچه [مشركان] ميگويند، صبر كن، و بندة ما داود را كه داراي قوت بود ياد كن، كه دائما به درگاه ما روي ميآورد
إِنَّا سَخَّرۡنَا ٱلۡجِبَالَ مَعَهُۥ يُسَبِّحۡنَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِشۡرَاقِ
ما كوه ها را [جهت] همراهي كردن با او، رام ساختيم، كه شامگاهان، و صبحگاهان با او تسبيح بگويند
وَٱلطَّيۡرَ مَحۡشُورَةٗۖ كُلّٞ لَّهُۥٓ أَوَّابٞ
و پرندگان را [نيز] برايش مسخر ساختيم، كه [در تسبيح گفتن] با او جمع ميشدند، [و] همگي به سوي او باز ميگشتند
وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ
و فرمانروايياش را استوار ساختيم، و برايش حكمت، و قدرت قضاوت كردن را داديم
۞وَهَلۡ أَتَىٰكَ نَبَؤُاْ ٱلۡخَصۡمِ إِذۡ تَسَوَّرُواْ ٱلۡمِحۡرَابَ
و آيا خبر مدعياني كه از ديوار عبادتگاه [داود] بالا رفتند، به تو رسيده است
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَىٰ دَاوُۥدَ فَفَزِعَ مِنۡهُمۡۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ خَصۡمَانِ بَغَىٰ بَعۡضُنَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فَٱحۡكُم بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَلَا تُشۡطِطۡ وَٱهۡدِنَآ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلصِّرَٰطِ
هنگامي كه نزد داود آمدند، و او از آنان ترسيد، گفتند: مترس، ما دو مدعي هستيم كه يكي بر ديگري ستم كرده است، پس در ميان ما به حق داوري كن، و جور مكن، و ما را به راه راست رهنمايي كن
إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ
اين برادر من است، نود و نه ميش دارد، و من فقط يك ميش دارم، و ميگويد: آن يك ميش را هم به من واگذار كن، او بر من در سخن چيره شده است
قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّـٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩
[داود] گفت: به يقين او در مطالبة ميش تو، كه آنرا به ميش هاي خود اضافه كند، بر تو ستم كرده است، و واقعيت اين است كه بسياري از شريكان به يكديگر ستم ميكنند، مگر كساني كه ايمان آورده اند و كار هاي نيكي انجام داده اند، ولي چنين اشخاصي كم هستند، و داود دانست كه ما او را مورد آزمايش قرار داده ايم، لذا از پروردگار خود طلب آمرزش نمود، و به سجده افتاد، و توبه كرد
فَغَفَرۡنَا لَهُۥ ذَٰلِكَۖ وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
ما اين را برايش آمرزيديم، و به يقين او در نزد ما تقرب، و بازگشتي نيكو داشت
يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ ٱلۡهَوَىٰ فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا نَسُواْ يَوۡمَ ٱلۡحِسَابِ
اي داود! ما تو را در زمين خليفه گردانيديم، پس در ميان مردم به حق [و عدالت] قضاوت كن، و از هواي نفس پيروي مكن، كه تو را از راه الله منحرف ميسازد، به يقين كساني كه از راه الله منحرف ميشوند، به جهت آنكه روز حساب را فراموش كرده اند، براي آنان عذاب سختي است
وَوَهَبۡنَا لِدَاوُۥدَ سُلَيۡمَٰنَۚ نِعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
و سليمان را براي داود كه بندة بسيار خوبي بود، بخشيديم، هميشه روي به درگاه ما داشت