وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ وَتُدۡلُواْ بِهَآ إِلَى ٱلۡحُكَّامِ لِتَأۡكُلُواْ فَرِيقٗا مِّنۡ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ بِٱلۡإِثۡمِ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

اموال خود را در بين خود به ناحق نخوريد، و در حالي كه مي‌دانيد كار را به حاكمان نكشانيد تا چيزي از اموال مردم را به ستم وزور بخوريد

ٱلَّذِينَ يَأۡكُلُونَ ٱلرِّبَوٰاْ لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ ٱلَّذِي يَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مِنَ ٱلۡمَسِّۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡبَيۡعُ مِثۡلُ ٱلرِّبَوٰاْۗ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَيۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاْۚ فَمَن جَآءَهُۥ مَوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمۡرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَنۡ عَادَ فَأُوْلَـٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ

كساني كه سود مي‌خورند، جز به مانند كسي كه شيطان به او آسيب رسانده و او را ديوانه كرده است، بر نمي‌خيزند، اين به سبب آن است كه ايشان گفتند: خريد و فروش مانند سود است، حال آنكه الله خريد و فروش را حلال، و سود را حرام كرده است، پس هر كسي كه از جانب پروردگارش پندي به او برسد، [و از سود خواري] خودداري نمايد، آنچه كه گذشته است، از آن او است، و كارش با الله است، و هر كه به سود خواري باز گردد، چنين كساني اهل آتش اند، و جاودانه در آن ‌مي مانند

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيۡنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَٱكۡتُبُوهُۚ وَلۡيَكۡتُب بَّيۡنَكُمۡ كَاتِبُۢ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَلَا يَأۡبَ كَاتِبٌ أَن يَكۡتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ ٱللَّهُۚ فَلۡيَكۡتُبۡ وَلۡيُمۡلِلِ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥ وَلَا يَبۡخَسۡ مِنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ فَإِن كَانَ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ سَفِيهًا أَوۡ ضَعِيفًا أَوۡ لَا يَسۡتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلۡيُمۡلِلۡ وَلِيُّهُۥ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَٱسۡتَشۡهِدُواْ شَهِيدَيۡنِ مِن رِّجَالِكُمۡۖ فَإِن لَّمۡ يَكُونَا رَجُلَيۡنِ فَرَجُلٞ وَٱمۡرَأَتَانِ مِمَّن تَرۡضَوۡنَ مِنَ ٱلشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحۡدَىٰهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحۡدَىٰهُمَا ٱلۡأُخۡرَىٰۚ وَلَا يَأۡبَ ٱلشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْۚ وَلَا تَسۡـَٔمُوٓاْ أَن تَكۡتُبُوهُ صَغِيرًا أَوۡ كَبِيرًا إِلَىٰٓ أَجَلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِ وَأَقۡوَمُ لِلشَّهَٰدَةِ وَأَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَرۡتَابُوٓاْ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً حَاضِرَةٗ تُدِيرُونَهَا بَيۡنَكُمۡ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَلَّا تَكۡتُبُوهَاۗ وَأَشۡهِدُوٓاْ إِذَا تَبَايَعۡتُمۡۚ وَلَا يُضَآرَّ كَاتِبٞ وَلَا شَهِيدٞۚ وَإِن تَفۡعَلُواْ فَإِنَّهُۥ فُسُوقُۢ بِكُمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱللَّهُۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ

اي كساني كه ايمان آورده‌ ايد! وقتي كه قرضي براي مدت معيني به يكديگر داديد، آن را بنويسيد، و بايد نويسنده را بين شما به طور عادلانه بنويسد، و هيچ نويسندة نبايد در نوشتن از آنچه كه الله به او آموخته است، خودداري نمايد، و [نويسنده] بايد بنويسد، و آنكه حق بر ذمه‌اش مي‌باشد، املاء كند، و از الله كه پروردگارش مي‌باشد، بترسد، و از [حقي كه بر ذمة او است] چيزي كم نكند، و اگر كسي كه حق بر ذمه‌اش مي‌باشد، نادان و يا ضعيف بود، و يا خودش نمي‌توانست كه املاء كند، پس ولي او بايد با [رعايت] عدالت املاء نمايد، و دو شاهد از مردان تان را به شهادت بگيريد، و اگر دو مرد نبودند، پس يك مرد و دو زن را از كساني كه به شهادت آنها رضايت داريد، [به شهادت بگيريد]، كه اگر يكي از آنها فراموش كند، ديگري به يادش بياورد، و چون شاهدان براي شهادت دادن خواسته شوند، نبايد [از شهادت دادن] اباء ورزند، و از نوشتن [قرض] مدت دار، خواه كم باشد، و خواه زياد خسته نشويد، اين [نوشتن شما] در نزد الله به عدالت نزديكتر، و از لحاظ شهادت دادن استوارتر، و نسبت به اينكه دچار شك نشويد، [به احتياط] نزديكتر است، مگر که داد و ستد نقدي باشد كه آن را بين خود دست به دست مي‌كنيد، كه در اين صورت اگر آن را ننويسيد، بر شما گناهي نيست، و چون خريد و فروش كرديد، شاهد بگيريد، و هيچ نويسنده و شاهدي نبايد زيان ببيند، و اگر چنين كاري كنيد، نافرماني كرده ‌ايد، و از الله بترسيد، و الله تعالي به شما آموزش مي‌دهد، و الله بر هر چيزي دانا است

۞وَإِن كُنتُمۡ عَلَىٰ سَفَرٖ وَلَمۡ تَجِدُواْ كَاتِبٗا فَرِهَٰنٞ مَّقۡبُوضَةٞۖ فَإِنۡ أَمِنَ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا فَلۡيُؤَدِّ ٱلَّذِي ٱؤۡتُمِنَ أَمَٰنَتَهُۥ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥۗ وَلَا تَكۡتُمُواْ ٱلشَّهَٰدَةَۚ وَمَن يَكۡتُمۡهَا فَإِنَّهُۥٓ ءَاثِمٞ قَلۡبُهُۥۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ

و اگر در سفر بوديد، و نويسندة را نيافتيد، پس گرويي بگيريد كه آن را قبض كنيد، و اگر به يكديگر اطمينان داشتيد، آنكه امين شمرده شده، امانت را پس بدهد، و از الله كه پروردگارش مي‌باشد بترسد، و شهادت را پنهان نكنيد، و هركسي كه آن را پنهان كند، پس به يقين كه قلبش گنهكار است، و الله به آنچه مي‌كنيد دانا است

إِنَّ ٱلَّذِينَ يَشۡتَرُونَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ وَأَيۡمَٰنِهِمۡ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَـٰٓئِكَ لَا خَلَٰقَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ وَلَا يَنظُرُ إِلَيۡهِمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

به يقين كساني كه پيمان الله و قَسَم‌هاي خود را به بهاي اندكي مي‌فروشند، براي آنها در آخرت بهرة نيست، و الله در روز قيامت با آنها سخن نمي‌گويد، و به سوي آنها نظر نمي‌كند، و پاكشان نمي‌سازد، و براي آنها عذاب دردناكي است

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُواْ ٱلرِّبَوٰٓاْ أَضۡعَٰفٗا مُّضَٰعَفَةٗۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ

اي كساني كه‌ ايمان آورده ‎ايد! سود چندين برابر را نخوريد[1]، و از الله بترسيد، تا باشد كه رستگار شويد

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً عَن تَرَاضٖ مِّنكُمۡۚ وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِكُمۡ رَحِيمٗا

اي كساني كه ‌ايمان آورده‌ايد! اموال خود را در بين خود به باطل نخوريد، مگر آنكه تجارت رضامندانة از طرف شما باشد، و خود را نكشيد؛ زيرا الله بر شما مهربان است

۞إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا وَإِذَا حَكَمۡتُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ أَن تَحۡكُمُواْ بِٱلۡعَدۡلِۚ إِنَّ ٱللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُم بِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ سَمِيعَۢا بَصِيرٗا

به يقين الله شما را امر مي‌كند كه امانتها را به صاحبانش بسپاريد، و وقتي كه در بين مردم حكم مي‌كرديد، به عدالت حكم كنيد، همانا خداوند براي شما پندهاي خوبي مي‌دهد، و همانا الله شنواي بينا است

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِۚ أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ غَيۡرَ مُحِلِّي ٱلصَّيۡدِ وَأَنتُمۡ حُرُمٌۗ إِنَّ ٱللَّهَ يَحۡكُمُ مَا يُرِيدُ

اي كساني كه ايمان آورده ‌ايد! به عهدها و پيمانهاي وفاء كنيد، [گوشت] چهار پايان به جز آنچه كه حكمش بر شما خوانده مي‌شود، براي شما حلال گردانيده شده است، بدون آنكه در حال احرام شكار را حلال بشماريد، همانا الله هر چه را اراده كند، حكم مي‌كند

وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ بِٱلۡقِسۡطِۖ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۖ وَإِذَا قُلۡتُمۡ فَٱعۡدِلُواْ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰۖ وَبِعَهۡدِ ٱللَّهِ أَوۡفُواْۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

و به مال يتيم نزديك نشويد، مگر به نيكوترين شيوة [كه به مصلحت يتيم باشد]، تا اينكه به حد رشد خود برسد، و پيمانه و ترازو را [در خريد و فروش] به عدالت كامل اداء كنيد، ما هيچ كس را جز به اندازة توانش مكلف نمي‌سازيم، و چون [در شهادت دادن] سخن مي‌گوييد، عدالت را مراعات نماييد، و گرچه در مورد نزديكان [شما] باشد، و به عهد الله وفاء كنيد، اينها چيزهايي است كه الله شما را به انجام دادن آنها سفارش مي‌كند، تا باشد كه پند بگيريد

وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡۖ فَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَاۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

و به سوي [مردم] مدين برادر شان شعيب را [فرستاديم]، گفت: اي قوم من! الله را بپرستيد كه براي شما هيچ معبودي به حقي جز او نيست، به تحقيق براي شما از جانب پروردگار تان دليل روشني آمده است، پس پيمانه و ترازو را كامل بدهيد، و حق مردم را كم ندهيد، و در زمين بعد از اصلاح آن فسادكاري نكنيد، اگر ايمان داريد، اين براي شما بهتر است

وَشَرَوۡهُ بِثَمَنِۭ بَخۡسٖ دَرَٰهِمَ مَعۡدُودَةٖ وَكَانُواْ فِيهِ مِنَ ٱلزَّـٰهِدِينَ

و [برادران يوسف] او را از روي بي رغبتي به بهاي اندكي كه چند درهم معدودي بود فروختند

وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولٗا

و به مال يتيم جز به گونة كه نيكو تر است، نزديك نشويد، تا اينكه به رشدش برسد، و به عهد خويش وفاء كنيد، كه از عهد [و پيمان] پرسيده مي‌شود

وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ إِذَا كِلۡتُمۡ وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلٗا

و هنگامي كه پيمانه مي‌كرديد، پيمانه را كامل بدهيد، و به ترازوي دقيق وزن كنيد، اين براي شما بهتر، و عاقبتش نيكو تر است

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

و كساني كه امانتها و پيمانهاي شان را رعايت مي‌كنند

فِي بُيُوتٍ أَذِنَ ٱللَّهُ أَن تُرۡفَعَ وَيُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ يُسَبِّحُ لَهُۥ فِيهَا بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ

[اين نور] در خانه‌هايي است كه الله اجازه داده است تا برافراشته شود، و نام او در آنها ذكر شود، و در آنجا صبح و شام برايش تسبيح بگويند

رِجَالٞ لَّا تُلۡهِيهِمۡ تِجَٰرَةٞ وَلَا بَيۡعٌ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَإِقَامِ ٱلصَّلَوٰةِ وَإِيتَآءِ ٱلزَّكَوٰةِ يَخَافُونَ يَوۡمٗا تَتَقَلَّبُ فِيهِ ٱلۡقُلُوبُ وَٱلۡأَبۡصَٰرُ

مرداني كه هيچ تجارت، و خريد و فروشي آنها را از ياد الله، و بر پا داشتن نماز، و دادن زكات به خود مشغول نمي‌كند، [اين اشخاص] از روزي مي‌ترسند كه دلها و چشم‌ها در آن روز منقلب مي‌شوند

وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ

و با ترازوي درست وزن كنيد

وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن رِّبٗا لِّيَرۡبُوَاْ فِيٓ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ فَلَا يَرۡبُواْ عِندَ ٱللَّهِۖ وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن زَكَوٰةٖ تُرِيدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِ فَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُضۡعِفُونَ

آنچه [به قصد] ربا مي‌دهيد، تا در اموال مردم فزوني يابد، در نزد الله فزوني نمي‌يابد، و زكاتي را كه لوجه الله مي‌دهيد، پس اينها فزوني يافتگان مي‌باشند

إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ

اين برادر من است، نود و نه ميش دارد، و من فقط يك ميش دارم، و مي‌گويد: آن يك ميش را هم به من واگذار كن، او بر من در سخن چيره شده است

قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّـٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩

[داود] گفت: به يقين او در مطالبة ميش تو، كه آنرا به ميش هاي خود اضافه كند، بر تو ستم كرده است، و واقعيت اين است كه بسياري از شريكان به يكديگر ستم مي‌كنند، مگر كساني كه ايمان آورده اند و كار هاي نيكي انجام داده اند، ولي چنين اشخاصي كم هستند، و داود دانست كه ما او را مورد آزمايش قرار داده ايم، لذا از پروردگار خود طلب آمرزش نمود، و به سجده افتاد، و توبه كرد

وَأَقِيمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِيزَانَ

و وزن را به عدالت برپا داريد، و ترازو را كم ندهيد

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

اي كساني كه ايمان آورده ايد! چون در روز جمعه براي نماز اذان داده شد، به سوي ذِكر الله بشتابيد، و خريد و فروش را ترك كنيد، اگر بدانيد اين براي شما بهتر است

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

و كساني كه امانتها، و عهـد و پيمانهـاي خود را مراعـات مي‌كننـد