وَقَاسَمَهُمَآ إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ ٱلنَّـٰصِحِينَ
و براي آنها قَسَم ياد كرد كه من خير خواه شما هستم
فَدَلَّىٰهُمَا بِغُرُورٖۚ فَلَمَّا ذَاقَا ٱلشَّجَرَةَ بَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَنَادَىٰهُمَا رَبُّهُمَآ أَلَمۡ أَنۡهَكُمَا عَن تِلۡكُمَا ٱلشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَآ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمَا عَدُوّٞ مُّبِينٞ
و آنها را به فريب به سقوط كشانيد، و چون [آدم و حوا] از آن درخت چشيدند، عورتهاي شان براي آنان آشكار شد، و شروع كردند به قرار دادن برگهاي [درختان] بهشت بر بدن خود، و پروردگار شان آنها را نداء كرد كه مگر شما را از اين درخت نهي نكرده بودم، و به شما نگفته بودم كه شيطان دشمن آشكار شما است
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ لَا يَفۡتِنَنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ كَمَآ أَخۡرَجَ أَبَوَيۡكُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ يَنزِعُ عَنۡهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوۡءَٰتِهِمَآۚ إِنَّهُۥ يَرَىٰكُمۡ هُوَ وَقَبِيلُهُۥ مِنۡ حَيۡثُ لَا تَرَوۡنَهُمۡۗ إِنَّا جَعَلۡنَا ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ
اي بني آدم! شيطان شما را فريب ندهد، همان طوري كه پدر و مادر شما را [فريب داد و] از بهشت بيرون كرد، لباس شان را از [تن] شان كشيد، تا عورت آنان را براي شان نمايان سازد، او و گروهش شما را ميبينند، از جايی كه شما آنان را نميبينيد، به يقين ما شياطين را دوستان براي كساني قرار داده ايم كه ايمان نميآورند
وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ نَزۡغٞ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
و اگر از شيطان به تو وسوسة رسيد، به الله پناه ببر؛ زيرا او شنواي دانا است
إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ إِذَا مَسَّهُمۡ طَـٰٓئِفٞ مِّنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبۡصِرُونَ
همانا كساني كه پرهيزگاري ميكنند، چون مورد وسوسة شيطان قرار گيرند، [الله را] به ياد ميآورند، و در اين وقت بصيرت مييابند
وَإِخۡوَٰنُهُمۡ يَمُدُّونَهُمۡ فِي ٱلۡغَيِّ ثُمَّ لَا يُقۡصِرُونَ
و برادران شان آنان را به گمراهي ميكشانند[1]، و كوتاهي نميكنند
1- ـو برادران شياطين فاجران بدكار از انس و جن باشند، شياطين آنان را گمراه مىكنند.
وَإِذۡ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ ٱلۡيَوۡمَ مِنَ ٱلنَّاسِ وَإِنِّي جَارٞ لَّكُمۡۖ فَلَمَّا تَرَآءَتِ ٱلۡفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّنكُمۡ إِنِّيٓ أَرَىٰ مَا لَا تَرَوۡنَ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَۚ وَٱللَّهُ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
و آن زماني را به ياد آوريد كه شيطان اعمال آنان را براي شان جلوه داد، و گفت: امروز كسي از مردمان بر شما پيروز نميشود، و من يار و ياور شما هستم، و چون آن دو گروه با هم روبرو شدند، به عقب بر گشت و گفت: من از شما بيزارم، من چيزي را ميبينم كه شما نميبينيد، من از الله ميترسم، و الله شديد العقاب است
وَقَالَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لَمَّا قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ إِنَّ ٱللَّهَ وَعَدَكُمۡ وَعۡدَ ٱلۡحَقِّ وَوَعَدتُّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُكُمۡۖ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنٍ إِلَّآ أَن دَعَوۡتُكُمۡ فَٱسۡتَجَبۡتُمۡ لِيۖ فَلَا تَلُومُونِي وَلُومُوٓاْ أَنفُسَكُمۖ مَّآ أَنَا۠ بِمُصۡرِخِكُمۡ وَمَآ أَنتُم بِمُصۡرِخِيَّ إِنِّي كَفَرۡتُ بِمَآ أَشۡرَكۡتُمُونِ مِن قَبۡلُۗ إِنَّ ٱلظَّـٰلِمِينَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
و چون كار يكطرفه شود، شيطان ميگويد: الله به شما وعده داد، و وعده اش راست بود، و من به شما وعده دادم، و وعده خلافي كردم، من بر شما هيچ تسلطي نداشتم جز اينكه شما را دعوت كردم، و شما دعوت مرا پذيرفتيد، پس مرا ملامت نكنيد، و خود را ملامت كنيد، [و اكنون] نه من به فرياد شما ميرسم، و نه شما به فرياد من ميرسيد، از اينكه پيش از اين [در دنيا] مرا شريك الله قرار ميداديد، سخت بيزارم، همانا براي ستمكاران عذاب دردناكي است
إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰٓ أَن يَكُونَ مَعَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
جز ابلیس، که سر پیچی کرد از آنکه با سجدهکنندگان باشد
قَالَ يَـٰٓإِبۡلِيسُ مَا لَكَ أَلَّا تَكُونَ مَعَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
[الله] گفت: اي ابليس! تو را چه شده است كه با سجده كنندگان نيستي؟
قَالَ لَمۡ أَكُن لِّأَسۡجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقۡتَهُۥ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ
گفت: من آن نيستم كه براي بشري كه او را از گِل خشكي كه از لجن بوي دادة خلق كردي، سجده كنم
قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ
[الله] فرمود: از آن [بهشت] بيرون شو كه تو رانده شده هستي
وَإِنَّ عَلَيۡكَ ٱللَّعۡنَةَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ
و به يقين تا روز قيامت بر تو لعنت است
قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
[ابليس] گفت: پروردگارا! پس مرا تا روزي كه [خلائق] برانگيخته ميشوند، مهلت بده
قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
فرمود: تو تا روز وقت معين
إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ
از مهلت يافتگاني
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ
[ابليس] گفت: پروردگارا! به سبب آنكه مرا گمراه ساختي، در زمين [معاصي و شهوات را] براي شان جلوه ميدهم، و همة آنان را به گمراهي ميكشانم
إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
مگر بندگان مُخْلَص تو را.[1]
1- ـ مُخْلَصِين كسانى اند كه الله آنان را خالص و پاكيزه گردانيده است، و در قرائتى مُخْلِصِيْن نيز آمده است، و آنان كسانى اند كه اعمال و عبادت خود را خاص و خالص براى الله متعال گردانيده اند.
قَالَ هَٰذَا صِرَٰطٌ عَلَيَّ مُسۡتَقِيمٌ
[الله] فرمود: اين [اخلاص] راه راستي است كه به من ميرسد
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٌ إِلَّا مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ
به يقين كه براي تو بر بندگانم تسلطي نيست، مگر [بر آن] گمراهاني كه از تو پيروي ميكنند
وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوۡعِدُهُمۡ أَجۡمَعِينَ
و به يقين دوزخ وعدهگاه همة آنها است
لَهَا سَبۡعَةُ أَبۡوَٰبٖ لِّكُلِّ بَابٖ مِّنۡهُمۡ جُزۡءٞ مَّقۡسُومٌ
براي دوزخ هفت در است، [و] براي هر دري عدة از آنها تقسيم شده اند
تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
[اي پيامبر!] قَسَم به الله كه [پيامبراني را] به سوي امتهاي پيش از تو فرستاديم، پس شيطان عمل [بد] آنان را براي شان جلوه داد، امروز هم [همان شيطان] يار و دوست [اين كافران] است، و براي آنها عذاب درد ناکی است
فَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ ٱلرَّجِيمِ
و هنگامی که خواستي قرآن بخواني، از شيطان رانده شده، به الله پناه بجوي
إِنَّهُۥ لَيۡسَ لَهُۥ سُلۡطَٰنٌ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
زيرا او [شيطان] بر كساني كه ايمان آورده اند، و بر پروردگار خود توكل ميكنند، تسلط ندارد
إِنَّمَا سُلۡطَٰنُهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَوَلَّوۡنَهُۥ وَٱلَّذِينَ هُم بِهِۦ مُشۡرِكُونَ
جز اين نيست كه تسلط او [شيطان] تنها بر كساني است كه او را به دوستي خود بر ميگزينند، و بر كساني است كه [به پيروي از شيطان] به او شرك ميورزند
إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِۖ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا
زيرا اسراف كنندگان برادران شياطين ميباشند، و شيطان نسبت به پروردگارش ناسپاس است
وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ ٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ يَنزَغُ بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ كَانَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
و براي بندگانم بگو: [با همگان] سخني را كه بهتر است، بگويند، زيرا شيطان بين شان نزاع ميافگند، همانا شيطان هميشه براي انسان دشمن آشكاري است
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ قَالَ ءَأَسۡجُدُ لِمَنۡ خَلَقۡتَ طِينٗا
و آن زماني را به ياد آور كه براي فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، همگي به جز ابليس سجده كردند، گفت: آيا براي كسي سجده كنم كه از گِل آفريدهاي
قَالَ أَرَءَيۡتَكَ هَٰذَا ٱلَّذِي كَرَّمۡتَ عَلَيَّ لَئِنۡ أَخَّرۡتَنِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَأَحۡتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُۥٓ إِلَّا قَلِيلٗا
[ابليس لعين] گفت: به من از اين كسي كه او را بر من برتري دادي خبر بده، اگر مرا تا روز قيامت مهلت بدهي، هرآينه فرزندان او را به جز عدة اندكي فرمانبردار خود خواهم ساخت