كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ إِن تَرَكَ خَيۡرًا ٱلۡوَصِيَّةُ لِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ

بر شما واجب شده است كه چون [مقدمات] مرگ يكي از شما فرا رسيد، اگر مالي داشت، براي پدر و مادر و نزديكان به طور شايستة وصيت نمايد[1]، اين حقي بر پرهيزگاران است

وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا وَصِيَّةٗ لِّأَزۡوَٰجِهِم مَّتَٰعًا إِلَى ٱلۡحَوۡلِ غَيۡرَ إِخۡرَاجٖۚ فَإِنۡ خَرَجۡنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِي مَا فَعَلۡنَ فِيٓ أَنفُسِهِنَّ مِن مَّعۡرُوفٖۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

و كساني كه از شما فوت مي‌كنند، و همسراني از خود به جاي مي‌گذارند، براي همسران خود وصيت كنند كه نفقة يك سال همسران شان را بپردازند، و آنها را از خانة [شوهر شان] بيرون نكنند، ولي اگر آن زنها [به دلخواه خود] بيرون شدند، در آنچه كه به خود مطابق عرف [شرع] انجام مي‌دهند، بر شما گناهي نيست، و الله پيروزمند با حكمت است

لِّلرِّجَالِ نَصِيبٞ مِّمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَ وَلِلنِّسَآءِ نَصِيبٞ مِّمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنۡهُ أَوۡ كَثُرَۚ نَصِيبٗا مَّفۡرُوضٗا

براي مردان از آنچه پدر و مادر و نزديكان به جاي گذاشته ‌اند نصيبي است، و براي زنان از آنچه پدر و مادر و نزديكان به جاي گذشته‌ اند نصيبي است، خواه [مال تركه] كم باشد و خواه بسيار، و اين نصيبي است كه از طرف الله فرض گرديده است

وَإِذَا حَضَرَ ٱلۡقِسۡمَةَ أُوْلُواْ ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينُ فَٱرۡزُقُوهُم مِّنۡهُ وَقُولُواْ لَهُمۡ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا

و چون خويشاوندان، و يتيمان، و مساكين در وقت تقسيم كردن ميراث حاضرشوند، به آنها چيزي بدهيد، و با آنان به خوبي سخن بگوييد

وَلۡيَخۡشَ ٱلَّذِينَ لَوۡ تَرَكُواْ مِنۡ خَلۡفِهِمۡ ذُرِّيَّةٗ ضِعَٰفًا خَافُواْ عَلَيۡهِمۡ فَلۡيَتَّقُواْ ٱللَّهَ وَلۡيَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدًا

كساني كه اگر فرزندان ضعيفي از خود به جاي بگذارند، نگران آنان مي باشند، بايد از الله بترسند، و سخن درست و عادلانة بگويند

يُوصِيكُمُ ٱللَّهُ فِيٓ أَوۡلَٰدِكُمۡۖ لِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۚ فَإِن كُنَّ نِسَآءٗ فَوۡقَ ٱثۡنَتَيۡنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَۖ وَإِن كَانَتۡ وَٰحِدَةٗ فَلَهَا ٱلنِّصۡفُۚ وَلِأَبَوَيۡهِ لِكُلِّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا ٱلسُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِن كَانَ لَهُۥ وَلَدٞۚ فَإِن لَّمۡ يَكُن لَّهُۥ وَلَدٞ وَوَرِثَهُۥٓ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ ٱلثُّلُثُۚ فَإِن كَانَ لَهُۥٓ إِخۡوَةٞ فَلِأُمِّهِ ٱلسُّدُسُۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصِي بِهَآ أَوۡ دَيۡنٍۗ ءَابَآؤُكُمۡ وَأَبۡنَآؤُكُمۡ لَا تَدۡرُونَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ لَكُمۡ نَفۡعٗاۚ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمٗا

الله به شما در بارة فرزندان تان حكم مي‌كند كه: نصيب پسر برابر نصيب دو دختر است، اگر فرزندانتان [دو دختر] و بيشتر از آن بودند، براي آنها دو سوم تركه است، و اگر يك دختر باشد، برايش نيم تركه است، و براي هر يك از پدر و مادر اگر [متوفي] فرزندي داشته باشد، يك ششم حصة تركه است، و اگر فرزندي نداشته باشد، و پدر و مادر وارث او باشند، براي مادرش يك سوم حصة تركه است، اگر [ميت] برادرهايی داشته باشد، براي مادرشيك ششم حصة است، و اين بعد از وصيتي است كه [ميت] به آن وصيت مي‌كند، و يا [بعد از اداي] قرضي است [كه بر وي مي‌باشد]، و شما نمي‌دانيد كه كدام يك از پدران شما و يا فرزندان شما براي شما فائده ‌مندتر هستند، [اين تقسيم]، فريضة از طرف الله است، به درستى الله داناي با حكمت است

۞وَلَكُمۡ نِصۡفُ مَا تَرَكَ أَزۡوَٰجُكُمۡ إِن لَّمۡ يَكُن لَّهُنَّ وَلَدٞۚ فَإِن كَانَ لَهُنَّ وَلَدٞ فَلَكُمُ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكۡنَۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصِينَ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٖۚ وَلَهُنَّ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكۡتُمۡ إِن لَّمۡ يَكُن لَّكُمۡ وَلَدٞۚ فَإِن كَانَ لَكُمۡ وَلَدٞ فَلَهُنَّ ٱلثُّمُنُ مِمَّا تَرَكۡتُمۚ مِّنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ تُوصُونَ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٖۗ وَإِن كَانَ رَجُلٞ يُورَثُ كَلَٰلَةً أَوِ ٱمۡرَأَةٞ وَلَهُۥٓ أَخٌ أَوۡ أُخۡتٞ فَلِكُلِّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا ٱلسُّدُسُۚ فَإِن كَانُوٓاْ أَكۡثَرَ مِن ذَٰلِكَ فَهُمۡ شُرَكَآءُ فِي ٱلثُّلُثِۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصَىٰ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٍ غَيۡرَ مُضَآرّٖۚ وَصِيَّةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٞ

و براي شما نصف تركة همسران شما است، اگر براي آنها فرزندي نباشد، و اگر براي آنها فرزندي باشد، براي شما يك چهارم حصة تركة همسران شما است، و اين بعد از وصيتي است كه به آن وصيت كرده ‌اند، و يا [بعد از اداي] قرضي است [كه به آن قرضدار هستند]، و براي همسران شما يك چهارم حصة تركة شما است، اگر براي شما فرزندي نباشد، و اگر براي شما فرزندي باشد، براي همسران شما يك هشتم حصة تركة شما است، و اين بعد از وصيتي است كه به آن وصيت مي‌كنيد، و يا [بعد از اداي] قرضي است [به آن قرضدار]، و اگر مرد و يا زني ميراث برده مي‌شد كه پدر و مادر، و فرزند نداشت، و برادر و يا خواهري داشت، براي هر يك از آنها يك ششم حصه از مالش مي‌باشد، و اگر از اين بيشتر بودند، در سوم حصة تركه شريك مي‌باشند، و اين بعد از وصيتي است كه به آن وصيت مي‌شود، و يا [بعد از اداي] قرضي است [كه به آن قرضدار است]، بي آنكه [وصيت براي ورثه] ضرر آور باشد، اين حُكمي از طرف الله است، و الله داناي بردبار است

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا يَحِلُّ لَكُمۡ أَن تَرِثُواْ ٱلنِّسَآءَ كَرۡهٗاۖ وَلَا تَعۡضُلُوهُنَّ لِتَذۡهَبُواْ بِبَعۡضِ مَآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ إِلَّآ أَن يَأۡتِينَ بِفَٰحِشَةٖ مُّبَيِّنَةٖۚ وَعَاشِرُوهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ فَإِن كَرِهۡتُمُوهُنَّ فَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡـٔٗا وَيَجۡعَلَ ٱللَّهُ فِيهِ خَيۡرٗا كَثِيرٗا

اي كساني كه ايمان آورده ‌ايد! براي شما حلال نيست كه زنان را به زور ميراث ببريد[1]، و آنان را زير فشار قرار ندهيد تا قسمتي از آنچه را كه به آنان داده ‌ايد پس بگيريد، مگر آنكه به طور آشكارا كار بدي انجام دهند، و با آنها به شايستگي رفتار كنيد، و اگر از آنها بد تان مي‌آيد، [بايد بدانيد] كه چه بسا از چيزي بد تان مي‌آيد، ولي الله در آن خير بسياري قرار مي‌دهد

وَلِكُلّٖ جَعَلۡنَا مَوَٰلِيَ مِمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَۚ وَٱلَّذِينَ عَقَدَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡ فَـَٔاتُوهُمۡ نَصِيبَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدًا

و براي هركس از آنچه والدين، و نزديكان [به جاي مي‌گذارند] ميراث براني قرار داده ‌ايم، و كساني كه با آنها پيمان بسته ‌ايد، نصيب آنان را بدهيد، به يقين الله بر هر چيزي شاهد است

يَسۡتَفۡتُونَكَ قُلِ ٱللَّهُ يُفۡتِيكُمۡ فِي ٱلۡكَلَٰلَةِۚ إِنِ ٱمۡرُؤٌاْ هَلَكَ لَيۡسَ لَهُۥ وَلَدٞ وَلَهُۥٓ أُخۡتٞ فَلَهَا نِصۡفُ مَا تَرَكَۚ وَهُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمۡ يَكُن لَّهَا وَلَدٞۚ فَإِن كَانَتَا ٱثۡنَتَيۡنِ فَلَهُمَا ٱلثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَۚ وَإِن كَانُوٓاْ إِخۡوَةٗ رِّجَالٗا وَنِسَآءٗ فَلِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۗ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ أَن تَضِلُّواْۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ

[اي پيامبر!] از تو در بارة كلاله فتوي مي‌خواهند، بگو! الله در بارة كلاله براي شما فتوي مي‌دهد. اگر مردی فوت کند و فرزندی نداشته، و خواهری داشته باشد، نصف ترکه از آنِ اوست. و اگر خواهر بمیرد و فرزندی نداشته باشد، برادر همة ترکه را به ارث می‌برد، و اگر دو خواهر بودند، دو سوم ترکه از آن آنهاست، و اگر برادران و خواهرانی بودند، مرد به اندازة سهم دو زن ارث می‌برد. الله برایتان بیان می‌کند تا گمراه نشوید، و الله به هر چیزی داناست

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ شَهَٰدَةُ بَيۡنِكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ حِينَ ٱلۡوَصِيَّةِ ٱثۡنَانِ ذَوَا عَدۡلٖ مِّنكُمۡ أَوۡ ءَاخَرَانِ مِنۡ غَيۡرِكُمۡ إِنۡ أَنتُمۡ ضَرَبۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَأَصَٰبَتۡكُم مُّصِيبَةُ ٱلۡمَوۡتِۚ تَحۡبِسُونَهُمَا مِنۢ بَعۡدِ ٱلصَّلَوٰةِ فَيُقۡسِمَانِ بِٱللَّهِ إِنِ ٱرۡتَبۡتُمۡ لَا نَشۡتَرِي بِهِۦ ثَمَنٗا وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰ وَلَا نَكۡتُمُ شَهَٰدَةَ ٱللَّهِ إِنَّآ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡأٓثِمِينَ

اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! هنگامي كه مرگ كسي از شما فرا رسد، گواهي گرفتن در هنگام وصيت كردن، اين طور است كه دو نفر عادل را از خود شاهد بگيريد، و اگر در سفر بوديد، و به مصيبت مرگ گرفتار شديد، دو نفر را از غير خود شاهد بگيريد، و اگر [هنگام اداي شهادت] به آنان شك پيدا كرديد، آن دو شاهد تا بعد از نماز نگه داريد، تا به الله قَسَم بخورند كه ما حق را به هيچ قيمتي معامله نمي‌كنيم، اگر چه براي خويشاوندان [ما] باشد، و شهادت الله را پنهان نمي‌كنيم، [كه اگر پنهان كنيم] در اين صورت از گنهكاران خواهيم بود

فَإِنۡ عُثِرَ عَلَىٰٓ أَنَّهُمَا ٱسۡتَحَقَّآ إِثۡمٗا فَـَٔاخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَحَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَوۡلَيَٰنِ فَيُقۡسِمَانِ بِٱللَّهِ لَشَهَٰدَتُنَآ أَحَقُّ مِن شَهَٰدَتِهِمَا وَمَا ٱعۡتَدَيۡنَآ إِنَّآ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ

و اگر معلوم شد كه آن دو نفر [به شهادت دروغ خود] مرتكب گناه شده‎ اند، به عوض آنها دو نفر ديگر از نزديكان ميت كه به ميراث مستحق‌تر باشند، به جاي آن دو شاهد اول قرار بگيرند، و به الله سوگند بخورند كه گواهي ما از گواهي آنها درست‌تر است، و ما [از حق] تجاوز نكرده ‌ايم، در اين صورت هرآينه از ستمكاران خواهيم بود

ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِٱلشَّهَٰدَةِ عَلَىٰ وَجۡهِهَآ أَوۡ يَخَافُوٓاْ أَن تُرَدَّ أَيۡمَٰنُۢ بَعۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡمَعُواْۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ

و اين حكم، نزديكترين طريق به گواهي دادن به صورت درست آن است، و يا از اينكه مبادا قَسَمهايي بعد از قَسَمهاي شان رد شود، بترسند، و از الله بترسيد، و بشنويد، و الله مردم فاسق را هدايت نمي‌كند