وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ نُؤۡمِنُ بِمَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا وَيَكۡفُرُونَ بِمَا وَرَآءَهُۥ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَهُمۡۗ قُلۡ فَلِمَ تَقۡتُلُونَ أَنۢبِيَآءَ ٱللَّهِ مِن قَبۡلُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

و چون براي آنها گفته شود به آنچه كه الله نازل كرده است ايمان بياوريد، مي‌گويند آنچه بر [پيامبر] خود مان [موسي] نازل شده است ايمان مي‌آوريم، و به غير آن كفر مي‌ورزند، در حالي كه آنچه نازل شده است [قرآن كريم] حق است، و كتابي را كه بر آنها نازل شده است [تورات] تصديق مي‌كند، [اى پيامبر!] بگو! اگر مؤمن هستيد، پس چرا پيامبران الله را پيش از اين مي‌كشتيد

۞وَلَقَدۡ جَآءَكُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ ثُمَّ ٱتَّخَذۡتُمُ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَنتُمۡ ظَٰلِمُونَ

و به تحقيق كه موسي معجزات روشني براي شما آورد، و شما بعد از آن گوساله [پرستي] را برگزيديد، و ستمكار شديد

وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱسۡمَعُواْۖ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَأُشۡرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡعِجۡلَ بِكُفۡرِهِمۡۚ قُلۡ بِئۡسَمَا يَأۡمُرُكُم بِهِۦٓ إِيمَٰنُكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

و [اي بني اسرائيل!] زماني را به ياد آوريد كه از شما پيمان گرفتيم، و [كوه] طور را بر بالاي سر شما نگه داشتيم، [و گفتيم] آنچه را كه براي شما داده‌ايم، به جديت بگيريد، و بشنويد، گفتند: شنيديم، و نافرماني كرديم، و به سبب كفر شان، دلهاي شان فريفتة گوساله شد، بگو! اگر مؤمن مي‌باشيد، [بدانيد كه] اين ايمان شما، شما را به چيزهاي بدي امر مي‌كند

قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

[اى پيامبر!] بگو! اگر راست مي‌گوييد كه دار آخرت در نزد الله تعالى خاص براي شما است نه براي مردم ديگر، پس اگر راست مي‌گوييد آرزوي مرگ را بنماييد

وَلَن يَتَمَنَّوۡهُ أَبَدَۢا بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّـٰلِمِينَ

ولي آنان به خاطر آنچه دستهاي شان انجام داده است و پيش از خود فرستاده‌ اند، هرگز آرزوي مرگ را نمي‌كنند، و الله به حال ستمكاران آگاه است

وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ

و به يقين آنان را از همة مردمان، حتي از مشركان بر زندگي حريص‌تر مي‌يابي، هر كدام از آنها دوست دارد كه اگر [امكان داشته باشد] هزار سال عمر كند، در حالي كه اين عمر طولاني براي او داده شود، او را از عذاب [الهي] نمي‌رهاند، و الله به آنچه انجام مي‌دهند، بينا است

قُلۡ مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّـجِبۡرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلۡبِكَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ

[اي پيامبر!] بگو: هر كسي كه دشمن جبرئيل باشد، [در واقع دشمن الله است] چرا كه او به فرمان الله قرآن را بر قلب تو نازل مي‌كند، قرآني كه كتابهاي پيش از خود را تصديق مي‌نمايد، و هدايت كننده و بشارت دهنده براي مؤمنان است

مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّلَّهِ وَمَلَـٰٓئِكَتِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَجِبۡرِيلَ وَمِيكَىٰلَ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَدُوّٞ لِّلۡكَٰفِرِينَ

كسي كه دشمن الله، و فرشتگان، و پيامبران، و جبرئيل و ميكائيل باشد، [بداند] كه الله يقينا دشمن كافران است

وَلَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ وَمَا يَكۡفُرُ بِهَآ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقُونَ

و [اي پيامبر!] به تحقيق آيات واضح و آشكاري را كه دلالت بر صدق نبوت تو دارد، بر تو نازل ساختيم، و جز فاسقان كس ديگري به اين آيات كفر نمي‌ورزد

أَوَكُلَّمَا عَٰهَدُواْ عَهۡدٗا نَّبَذَهُۥ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

آيا اين طور نيست هر باري كه عهد بستند، گروهي از ايشان [پيمان شكني كرده] و آن را به دور افكندند، بلكه [بر علاوه از عهد شكني] بيشتر آنها ايمان نمي‌آورند

وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

وهنگامي كه پيامبري از جانب الله نزد شان آمد [محمد ]، و آنچه را كه با ايشان [يهود] بود [تورات] تصديق مي‌كرد، گروهي از اهل كتاب [يهود] بدان سان كه گويا از آن خبر ندارند، كتاب الله را [تورات] پشت سر خود افكندند

وَٱتَّبَعُواْ مَا تَتۡلُواْ ٱلشَّيَٰطِينُ عَلَىٰ مُلۡكِ سُلَيۡمَٰنَۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيۡمَٰنُ وَلَٰكِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ وَمَآ أُنزِلَ عَلَى ٱلۡمَلَكَيۡنِ بِبَابِلَ هَٰرُوتَ وَمَٰرُوتَۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنۡ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَآ إِنَّمَا نَحۡنُ فِتۡنَةٞ فَلَا تَكۡفُرۡۖ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦۚ وَمَا هُم بِضَآرِّينَ بِهِۦ مِنۡ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمۡ وَلَا يَنفَعُهُمۡۚ وَلَقَدۡ عَلِمُواْ لَمَنِ ٱشۡتَرَىٰهُ مَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖۚ وَلَبِئۡسَ مَا شَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

و از آنچه كه شياطين در زمان فرمانروايي سليمان مي‌خواندند پيروي كردند، و سليمان هرگز كافر نشده بود، بلكه شياطين كافر شده بودند، براي مردم سحر مي‌آموختند، و از آنچه كه بر دو فرشته كه هاروت و ماروت باشند، در بابل نازل شده بود، [پيروي كردند]، آن دو فرشته به هيچ كس سحر نمي‌آموختند، مگر آنكه برايش مي‌گفتند: ما وسيلة آزمايشي [براي شما] مي‌باشيم، پس مبادا كه كافر شوي، مردم از آن دو فرشته سحرهايي را مي‌آموختند كه بين شوهر و همسرش جدايي مي‌انداختند، و با اين سحر جز به اذن الله به كسي زياني نمي‌رساندند، آنها چيزهايی مي‌آموختند كه براي شان ضرر داشت نه فائده، و به تحقيق دانستند هركس كه خريدار آن سحر باشد، در آخرت بهرة ندارد، و چه زشت و ناپسند است چيزي كه خود را به آن فروخته اند، اگر مي‌دانستند

وَلَوۡ أَنَّهُمۡ ءَامَنُواْ وَٱتَّقَوۡاْ لَمَثُوبَةٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ خَيۡرٞۚ لَّوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

و اگر آنان ايمان آورده و پرهيزگاري مي‌کردند، پاداشي كه از طرف الله براي آنها داده مي‌شد،[از هر چيز ديگري] بهتر بود، اگر اين را مي‌دانستند

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقُولُواْ رَٰعِنَا وَقُولُواْ ٱنظُرۡنَا وَٱسۡمَعُواْۗ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٞ

أي كساني كه ايمان آورده ايد! نگوييد: رعایتمان کن، بلكه بگوييد: به ما بنگر، و [به آنچه كه پيامبر  براي شما مي‌گويد] گوش فرادهيد، و براي كافران عذاب دردناكي است

مَّا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَلَا ٱلۡمُشۡرِكِينَ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ خَيۡرٖ مِّن رَّبِّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَخۡتَصُّ بِرَحۡمَتِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ

كساني از اهل كتاب كه كافر شده اند، و همچنين مشركان، نمي‌خواهند كه از طرف پروردگار تان بر شما خير و بركتي نازل شود، در حالي كه الله هركسي را كه بخواهد به رحمت خود اختصاص مي‌دهد، و الله تعالى صاحب فضل بزرگى است

۞مَا نَنسَخۡ مِنۡ ءَايَةٍ أَوۡ نُنسِهَا نَأۡتِ بِخَيۡرٖ مِّنۡهَآ أَوۡ مِثۡلِهَآۗ أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ

هر آية را كه نسخ مي‌كنيم، و يا آن را فراموش مي‌گردانيم، بهتر از آن، و يا همانند آن را مي‌آوريم، [و جايگزين آن مي‌سازيم] مگر ندانسته‌اي كه الله بر هر چيزي توانا است

أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ

[اي پيامبر!] آيا ندانسته‌اي كه مُلك و فرمانروايي آسمانها و زمين از آن الله است، و جز الله يار و ياوري براي شما نيست

أَمۡ تُرِيدُونَ أَن تَسۡـَٔلُواْ رَسُولَكُمۡ كَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۗ وَمَن يَتَبَدَّلِ ٱلۡكُفۡرَ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ

آيا مي‌خواهيد از پيامبر خود همان سؤالي را بكنيد، كه پيشتر از موسي سؤال شده بود، و هر كه ايمان را به كفر عوض كند، راه راست را گم كرده است

وَدَّ كَثِيرٞ مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ لَوۡ يَرُدُّونَكُم مِّنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِكُمۡ كُفَّارًا حَسَدٗا مِّنۡ عِندِ أَنفُسِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ ٱلۡحَقُّۖ فَٱعۡفُواْ وَٱصۡفَحُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

بسياري از اهل كتاب بعد از آنكه حق براي آنان آشكار شده است، به سبب حسدي كه دارند، مي‌خواهند شما را پس از آنكه ايمان آورده ‌ايد، كافر گردانند، پس بر شما است كه گذشت نماييد و چشم پوشي كنيد، تا الله تعالى فرمان خود را بياورد، به يقين الله بر همه چيز توانا است

وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ

و نماز را بر پا داريد، و زكات را اداء نماييد، و آنچه را كه از پيش مي‌فرستيد، نزد الله خواهيد يافت، به يقين الله تعالى به آنچه مي‌كنيد، بينا است

وَقَالُواْ لَن يَدۡخُلَ ٱلۡجَنَّةَ إِلَّا مَن كَانَ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ تِلۡكَ أَمَانِيُّهُمۡۗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

و گفتند: هرگز كسي به بهشت نمي‌رود، مگر آنكه يهودي و يا نصراني باشد، اين آرزوي آنها است، بگو! اگر راست مي‌گوييد دليل خود را بياوريد

بَلَىٰۚ مَنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ فَلَهُۥٓ أَجۡرُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

بلي! بلكه هر كسي كه خود را تسليم الله كند، و نيكوكار باشد، مزد و پاداشش در نزد الله محفوظ است، [و در قيامت] نه ترسي بر آنان است، و نه اندوهگين مي‌شوند

وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ لَيۡسَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ لَيۡسَتِ ٱلۡيَهُودُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُمۡ يَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ

و يهود گفتند: نصاري بر حق نيستند، و نصاري گفتند: يهود بر حق نيستند، در حالي كه [هر دو گروه] كتاب [آسماني] را مي‌خوانند، و كساني كه چيزي نمي‌دانند، نيز [سخني] مثل سخن اينها گفتند، پس الله در روز قيامت در بين آنان در بارة آنچه با هم اختلاف مي‌کردند، داوري مي‌كند

وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ أَن يُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ وَسَعَىٰ فِي خَرَابِهَآۚ أُوْلَـٰٓئِكَ مَا كَانَ لَهُمۡ أَن يَدۡخُلُوهَآ إِلَّا خَآئِفِينَۚ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ

و كيست ستمكار تر از كسي كه مردم را از ذكر الله در مساجد منع نموده، و سعي در خراب كردن آن داشته باشد؟ براي چنين اشخاصي سزاوار نيست كه جز با ترس داخل مساجد گردند، براي آنها در دنيا رسوايي و در آخرت عذاب بزرگي است

وَلِلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ فَأَيۡنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجۡهُ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ

و مشرق و مغرب از آن الله است، به هر طرف روي آوريد، روي به طرف الله داريد، و به يقين الله متعال نعمت گستر دانا است

وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ بَل لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ

و گفتند: الله فرزندي برگزيده است، او منزه است، بلكه هر آنچه در آسمانها و زمين است، از آن او است، و همه برايش فرمانبرداراند

بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَإِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ

پديد آورندة آسمانها و زمين است، و چون ارادة چيزي را بنمايد، برايش مي‌گويد موجود شو، و [در همان لحظة كه الله بخواهد موجود مي‌شود

وَقَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا ٱللَّهُ أَوۡ تَأۡتِينَآ ءَايَةٞۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِم مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡۘ تَشَٰبَهَتۡ قُلُوبُهُمۡۗ قَدۡ بَيَّنَّا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يُوقِنُونَ

و كساني كه نمي‌دانند گفتند: چرا الله با ما سخن نمي‌گويد، و يا معجزة براي ما نمي‌آيد، كساني كه پيش از اينان بودند، نيز مانند گفتة اينان گفتند: دلهاي آنها با هم مشابه است، ما دلائل را براي حقيقت جويان بيان كرده‌ ايم

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗاۖ وَلَا تُسۡـَٔلُ عَنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡجَحِيمِ

اى پيامبر! ما تو را به حق بشارت دهنده و بيم دهنده فرستاديم، و تو از [اعمالي كه] اهل جهنم انجام مي‌دهند پرسيده نمي‌شويد

وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۗ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ ٱلَّذِي جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ

اى پيامبر! هرگز يهود و نصاري از تو راضي نمي‌شوند، مگر آنكه از آيين آنان پيروي نمايي، بگو: هدايت، هدايت الله است، و اگر بعد از علمي كه يافته‌اي، از هوي و هوسهاي آنها پيروي نمايي از جانب الله براي تو هيچ يار و نصرت دهندة نخواهد بود