فَتَلَقَّىٰٓ ءَادَمُ مِن رَّبِّهِۦ كَلِمَٰتٖ فَتَابَ عَلَيۡهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
سپس آدم از پروردگار خود كلماتي را فراگرفت[1]، و الله تعالي توبة او را پذيرفت؛ زيرا الله توبه پذير مهربان است
1- ـ و با گفتن آن كلمات توبه كرد.
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ وَأَصۡلَحُواْ وَبَيَّنُواْ فَأُوْلَـٰٓئِكَ أَتُوبُ عَلَيۡهِمۡ وَأَنَا ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
مگر آنها كه توبه كردند، و خود را اصلاح نمودند، و [آنچه را كه پنهان كرده بودند] بيان داشتند، اينها هستند كه توبة شان را ميپذيرم، و من توبه پذير مهربان هستم
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
مگر كساني كه بعد از اين [كافر شدن] توبه كنند، و نيكوكار شوند، كه [اگر چنين كنند] پس به درستي الله آمرزندة مهربان است
أُوْلَـٰٓئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغۡفِرَةٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَجَنَّـٰتٞ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَنِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ
پاداش اينها آمرزشي است از طرف پروردگار شان، و باغهايي است كه از پايين آنها جويها روان است، هميشه در آن ميمانند، و اين چه مزد خوبي مزد نيكو كاران است
إِنَّمَا ٱلتَّوۡبَةُ عَلَى ٱللَّهِ لِلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِن قَرِيبٖ فَأُوْلَـٰٓئِكَ يَتُوبُ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
جز اين نيست كه قبول توبه بر الله براي كساني است كه به اساس جهل، مرتكب گناه ميشوند، بعد از آن به زودي توبه ميكنند، اينها هستند كه الله توبة آنها را قبول ميكند، و الله داناي با حكمت است
وَلَيۡسَتِ ٱلتَّوۡبَةُ لِلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ حَتَّىٰٓ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ إِنِّي تُبۡتُ ٱلۡـَٰٔنَ وَلَا ٱلَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمۡ كُفَّارٌۚ أُوْلَـٰٓئِكَ أَعۡتَدۡنَا لَهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا
و توبه براي كساني نيست كه مرتكب گناه ميشوند، و چون مرگ كسي از آنان فرا رسد، بگويد: من الآن توبه كردم و نه هم براي كافراني است كه در حال كفر ميميرند، براي اينها عذاب دردناكي تهيه كرده ايم
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱفۡتَرَىٰٓ إِثۡمًا عَظِيمًا
همانا الله اين [گناه] را كه به او شريك آورده شود نميآمرزد، و غير از آن [هر گناه ديگري] را براي كسي كه بخواهد ميآمرزد، به يقين كسي كه به الله شريك بياورد، گناه بزرگي را مرتكب شده است
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَلَوۡ أَنَّهُمۡ إِذ ظَّلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ جَآءُوكَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡتَغۡفَرَ لَهُمُ ٱلرَّسُولُ لَوَجَدُواْ ٱللَّهَ تَوَّابٗا رَّحِيمٗا
و ما هيچ پيامبري را نفرستاديم مگر آنكه به امر الله بايد از وي اطاعت شود، و اگر آنان هنگامي كه بر خود ستم كردند، نزد تو ميآمدند، و از الله طلب مغفرت ميکردند، و پيامبر براي شان طلب مغفرت مينمود، هرآينه الله را توبه پذير مهرباني مييافتند
وَمَن يَعۡمَلۡ سُوٓءًا أَوۡ يَظۡلِمۡ نَفۡسَهُۥ ثُمَّ يَسۡتَغۡفِرِ ٱللَّهَ يَجِدِ ٱللَّهَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
و هر كس كه مرتكب كار بدي شود، و يا بر خود ستم كند، و بعد از آن از الله طلب مغفرت نمايد، الله را آمرزندة مهربان مييايد
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا
به يقين الله [گناه] شرك آوردن به خود را نميآمرزد، و [گناهان] غير آن را براي هركسي كه بخواهد ميآمرزد، و كسي كه به الله شرك بياورد، به يقين به گمراهي دور و درازي افتاده است
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ وَأَصۡلَحُواْ وَٱعۡتَصَمُواْ بِٱللَّهِ وَأَخۡلَصُواْ دِينَهُمۡ لِلَّهِ فَأُوْلَـٰٓئِكَ مَعَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۖ وَسَوۡفَ يُؤۡتِ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَجۡرًا عَظِيمٗا
مگر كساني كه توبه كنند، و خود را اصلاح نمايند، و به [دين] الله تمسك بجويند، و دين خود را براي الله خالص گردانند، و اينها با مؤمنان ميباشند، و به زودي الله مؤمنان را مزد بزرگي ميدهد
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَيۡهِمۡۖ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
مگر كساني كه پيش ازآنكه بر آنان دست يابيد، توبه كرده باشند، پس بدانيد كه همانا الله آمرزندة مهربان است
فَمَن تَابَ مِنۢ بَعۡدِ ظُلۡمِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَتُوبُ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
و كسي كه بعد از ستمي كه كرده است، توبه كند، و خود را اصلاح نمايد، به يقين الله توبهاش را قبول ميکند، به درستى كه الله آمرزندة مهربان است
وَإِذَا جَآءَكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِـَٔايَٰتِنَا فَقُلۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۖ كَتَبَ رَبُّكُمۡ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ أَنَّهُۥ مَنۡ عَمِلَ مِنكُمۡ سُوٓءَۢا بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
[اي پيامبر!] و چون كساني كه به آيات ما ايمان ميآورند، نزد تو آمدند، [به آنها] بگو: سلام بر شما، پروردگار تان رحمت را بر خود مقرر داشته است كه هر كس از شما كه به ناداني مرتكب كار بدي شود، و بعد از آن توبه كرده و به كار نيك بپردازد، به يقين كه او آمرزندة مهربان است
وَٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِهَا وَءَامَنُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
و كساني كه مرتكب كارهاي بد گرديده و بعد از آن توبه كرده و ايمان آورده اند، هرآينه پروردگار تو بعد از آن [توبه]، آمرزندة مهربان است
وَءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
و گروه ديگري هستند كه به گناهان خود اعتراف كردند، و عمل نيك را با عمل ديگري كه بد ميباشد، در آميختند، اميد است كه الله توبة آنان را بپذيرد، به يقين الله آمرزندة مهربان است
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
آيا ندانستند كه تنها الله است كه توبة بندگان خود را ميپذيرد، و صدقات را ميگيرد، و اينكه به يقين الله توبه پذير مهربان است
لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
به تحقيق كه الله توبة پيامبر و مهاجرين و انصاري را كه از وي [پيامبر ] در آن ساعت دشوار پيروي كردند، پذيرفت، بعد از آنكه چيزی نمانده بود كه دلهاي عدة از آنها عدة از مؤمنان منحرف شود[1]، بعد از آن الله توبة آنان را قبول نمود؛ زيرا او به آنها رؤوف و مهربان است
1- ـ از شركت كردن در غزوه تبوك و رفتن به جهاد خود دارى نمايند.
وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
و بر آن سه نفري كه به تأخير انداخته شدند، تا وقتي كه زمين با همه فراخي خود بر آنها تنگ گرديد، و از خود به تنگ آمدند، و دانستند كه از الله جز به سوي او نميتوان پناه برد، بعد از آن براي آنها توفيق توبه داد، تا توبه كنند، همانا الله توبه پذير مهربان است
۞نَبِّئۡ عِبَادِيٓ أَنِّيٓ أَنَا ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
[اي پيامبر!] به بندگان من خبر بده كه من آمرزندة مهربانمز
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَٰهَدُواْ وَصَبَرُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
آنگاه پروردگارتو برای کسانی که بعد از شكنجه شدن، هجرت کردند، سپس در [راه الله] جهاد كردند، و صبر نمودند، به يقين پروردگار تو بعد از اين چيزها آمرزندة مهربان است
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٌ
آنگاه پروردگار تو نسبت به كساني كه از روي جهالت مرتكب كار بدي شدند، و بعد از آن توبه كردند، و خود را اصلاح ساختند، [در اين حالت] به يقين پروردگار تو بعد از توبه كردن، هرآينه آمرزندة مهربان است
وَإِنِّي لَغَفَّارٞ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا ثُمَّ ٱهۡتَدَىٰ
همانا من آمرزنده براي كسي ميباشم كه توبه كند، و عمل صالحي انجام دهد، و سپس هدايت شود
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
مگر كساني كه بعد از آن توبه كنند، و خود را اصلاح نمايند، پس به يقين كه الله آمرزندة مهربان است
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ عَمَلٗا صَٰلِحٗا فَأُوْلَـٰٓئِكَ يُبَدِّلُ ٱللَّهُ سَيِّـَٔاتِهِمۡ حَسَنَٰتٖۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
مگر كساني كه توبه كنند، و ايمان بياورند، و عمل صالحي انجام دهند، و اينها هستند كه الله بديهاي شان را به نيكيها تبديل ميكند، و خداوند آمرزندة مهربان است
وَمَن تَابَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَإِنَّهُۥ يَتُوبُ إِلَى ٱللَّهِ مَتَابٗا
و كسي كه توبه كند، و عمل صالحي انجام دهد، به يقين كه او به سوي خدا باز ميگردد
قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمۡتُ نَفۡسِي فَٱغۡفِرۡ لِي فَغَفَرَ لَهُۥٓۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
گفت: پروردگارا! من بر خود ستم كردم، پس برايم بيامرز، و [الله] براي او آمرزيد، حقا كه او آمرزندة مهربان است
فَأَمَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلۡمُفۡلِحِينَ
و اما كسي كه [از شرك] توبه كند، و ايمان بياورد، و عمل شايستة انجام دهد، اميد است كه اين شخص از جملة رستگاران باشد
لِّيُعَذِّبَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡمُشۡرِكِينَ وَٱلۡمُشۡرِكَٰتِ وَيَتُوبَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمَۢا
تا الله مردان منافق، و زنان منافق، و مردان مشرك، و زنان مشرك را عذاب نمايد، و الله توبة مردان مؤمن، و زنان مؤمن را بپذيرد، و الله آمرزندة مهربان است
وَهُوَ ٱلَّذِي يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَعۡفُواْ عَنِ ٱلسَّيِّـَٔاتِ وَيَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ
و او آن ذاتي است كه توبه را از بندگان خود قبول ميكند، و از گناهان عفو ميكند، و همة آنچه را كه انجام ميدهيد ميداند