وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ وَٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
آن زماني را به ياد آور كه به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، همگي سجده كردند، به جز ابليس كه [از سجده كردن] سر باز زد، و تكبر ورزيد، از كافران شد
وَلَقَدۡ خَلَقۡنَٰكُمۡ ثُمَّ صَوَّرۡنَٰكُمۡ ثُمَّ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ لَمۡ يَكُن مِّنَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
و [اي بني آدم!] به تحقيق كه شما را آفريديم، بعد از آن شما را شكل و صورت داديم، بعد از آن براي فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، و آنها سجده كردند، مگر ابليس كه از سجده كنندگان نبود
قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسۡجُدَ إِذۡ أَمَرۡتُكَۖ قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ
[الله] فرمود: [اى ابليس!] بعد از اينكه تو را به سجده كردن امر كردم، چه چیز تو را مانع شد كه سجده نكني؟ گفت: من از او بهترم، مرا از آتش، و او را از گِل آفريدي
قَالَ فَٱهۡبِطۡ مِنۡهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَٱخۡرُجۡ إِنَّكَ مِنَ ٱلصَّـٰغِرِينَ
فرمود: از آن فرود آي، تو را نرسد كه در آن تكبر نمايي، پس بيرون شو، زيرا تو از فرومايگاني
قَالَ أَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
[ابليس] گفت: مرا تا روزي [كه خلائق] برانگيخته ميشوند، مهلت بده
قَالَ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
[الله] فرمود: همانا تو از مهلت يافتگان هستى
قَالَ فَبِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأَقۡعُدَنَّ لَهُمۡ صِرَٰطَكَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
[ابليس] گفت: به سبب آنكه مرا گمراه كردي، جهت [گمراه كردن] آنان، بر سر راه راست تو [در كمين آنها] مينشينم
ثُمَّ لَأٓتِيَنَّهُم مِّنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ وَعَنۡ أَيۡمَٰنِهِمۡ وَعَن شَمَآئِلِهِمۡۖ وَلَا تَجِدُ أَكۡثَرَهُمۡ شَٰكِرِينَ
آنگاه از پيش روي شان و پشت سر شان و از طرف راست شان و از طرف چپ شان بر آنان ميتازم، و [در نتيجه] اكثر شان را سپاسگزار نخواهي يافت
قَالَ ٱخۡرُجۡ مِنۡهَا مَذۡءُومٗا مَّدۡحُورٗاۖ لَّمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمۡ أَجۡمَعِينَ
[الله] فرمود: از آن در حالي كه نكوهيده و رانده شده ميباشي بيرون شو، يقينا هر كس از آنان كه از تو پيروي كند، دوزخ را از شما همگي پُر خواهم كرد
إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰٓ أَن يَكُونَ مَعَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
جز ابلیس، که سر پیچی کرد از آنکه با سجدهکنندگان باشد
قَالَ يَـٰٓإِبۡلِيسُ مَا لَكَ أَلَّا تَكُونَ مَعَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
[الله] گفت: اي ابليس! تو را چه شده است كه با سجده كنندگان نيستي؟
قَالَ لَمۡ أَكُن لِّأَسۡجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقۡتَهُۥ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ
گفت: من آن نيستم كه براي بشري كه او را از گِل خشكي كه از لجن بوي دادة خلق كردي، سجده كنم
قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ
[الله] فرمود: از آن [بهشت] بيرون شو كه تو رانده شده هستي
وَإِنَّ عَلَيۡكَ ٱللَّعۡنَةَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ
و به يقين تا روز قيامت بر تو لعنت است
قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
[ابليس] گفت: پروردگارا! پس مرا تا روزي كه [خلائق] برانگيخته ميشوند، مهلت بده
قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
فرمود: تو تا روز وقت معين
إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ
از مهلت يافتگاني
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ
[ابليس] گفت: پروردگارا! به سبب آنكه مرا گمراه ساختي، در زمين [معاصي و شهوات را] براي شان جلوه ميدهم، و همة آنان را به گمراهي ميكشانم
إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
مگر بندگان مُخْلَص تو را.[1]
1- ـ مُخْلَصِين كسانى اند كه الله آنان را خالص و پاكيزه گردانيده است، و در قرائتى مُخْلِصِيْن نيز آمده است، و آنان كسانى اند كه اعمال و عبادت خود را خاص و خالص براى الله متعال گردانيده اند.
قَالَ هَٰذَا صِرَٰطٌ عَلَيَّ مُسۡتَقِيمٌ
[الله] فرمود: اين [اخلاص] راه راستي است كه به من ميرسد
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٌ إِلَّا مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ
به يقين كه براي تو بر بندگانم تسلطي نيست، مگر [بر آن] گمراهاني كه از تو پيروي ميكنند
وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوۡعِدُهُمۡ أَجۡمَعِينَ
و به يقين دوزخ وعدهگاه همة آنها است
لَهَا سَبۡعَةُ أَبۡوَٰبٖ لِّكُلِّ بَابٖ مِّنۡهُمۡ جُزۡءٞ مَّقۡسُومٌ
براي دوزخ هفت در است، [و] براي هر دري عدة از آنها تقسيم شده اند
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ قَالَ ءَأَسۡجُدُ لِمَنۡ خَلَقۡتَ طِينٗا
و آن زماني را به ياد آور كه براي فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، همگي به جز ابليس سجده كردند، گفت: آيا براي كسي سجده كنم كه از گِل آفريدهاي
قَالَ أَرَءَيۡتَكَ هَٰذَا ٱلَّذِي كَرَّمۡتَ عَلَيَّ لَئِنۡ أَخَّرۡتَنِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَأَحۡتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُۥٓ إِلَّا قَلِيلٗا
[ابليس لعين] گفت: به من از اين كسي كه او را بر من برتري دادي خبر بده، اگر مرا تا روز قيامت مهلت بدهي، هرآينه فرزندان او را به جز عدة اندكي فرمانبردار خود خواهم ساخت
قَالَ ٱذۡهَبۡ فَمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَآؤُكُمۡ جَزَآءٗ مَّوۡفُورٗا
[الله] فرمود: برو، و هر كسي از آنان كه از تو پيروي كند، جهنم سزاي همة شما است، كه سزاي فراوان و [تمام] است
وَٱسۡتَفۡزِزۡ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتَ مِنۡهُم بِصَوۡتِكَ وَأَجۡلِبۡ عَلَيۡهِم بِخَيۡلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكۡهُمۡ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَوۡلَٰدِ وَعِدۡهُمۡۚ وَمَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا
و هر كسي از آنها را كه توانستي با صداي خود بر انگيز، و با [همكاري] سواران و پياده هايت بر آنان بتاز، و در اموال و اولاد شريك شان باش، و به آنان وعده بده، و وعدة شيطان جز فريب چيز ديگري نيست
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٞۚ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ وَكِيلٗا
همانا تو را بر بندگان [خاص] من تسلطي نيست، و پروردگارتو براي نگهباني [آنان] كافي است
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّـٰلِمِينَ بَدَلٗا
و [اي پيامبر!] آن زماني را به ياد آور كه به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، و همگان سجده كردند، به جز ابليس كه از جنيان بود و از امر پروردگار خود سر پيچي كرد، [پس] آيا او و ذريه اش را به جاي من براي خود دوست ميگيريد، حالانكه آنان دشمنان شما هستند، ستمكاران چه جايگزين بدي را انتخاب كرده اند
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ
وآن زماني را [به يادر آور] كه به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، [همگان] سجده كردند، به جز ابليس كه [از سجده كردن] سر باز زد