كَانَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَبَعَثَ ٱللَّهُ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ فِيمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِۚ وَمَا ٱخۡتَلَفَ فِيهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ أُوتُوهُ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۖ فَهَدَى ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ ٱلۡحَقِّ بِإِذۡنِهِۦۗ وَٱللَّهُ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٍ
مردمان [در اول] يك ملت بودند، [بعد از آن اختلاف كردند]، و همان بود كه الله پيامبران را بشارت دهنده و بيم دهنده فرستاد، و كتاب را با آنها به حق نازل ساخت، تا در بين مردم در چيز هايی كه اختلاف كرده بودند، حكم كند، و در آن كتاب جزكساني كه اين كتاب براي شان داده شده بود، اختلاف نورزيدند، و اين اختلاف از روي حسد، و بعد از آن بود كه دلائل روشني براي شان آمده بود، پس الله به ارادة خويش كساني را كه ايمان آوردند، به سوي چيزي كه حق بود، و مورد اختلاف [ديگران] واقع شده بود، رهنمايي كرد، و الله هر كسي را كه بخواهد، به راه راست هدايت ميكند
إِنَّ أَوَّلَ بَيۡتٖ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكٗا وَهُدٗى لِّلۡعَٰلَمِينَ
به يقين اولين خانة كه براي [عبادت] مردم نهاده شده است، همان خانهاى است كه در مكه ميباشد، [اين خانه] مبارك است، و سبب هدايت براي جهانيان ميباشد
وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ تَفَرَّقُواْ وَٱخۡتَلَفُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُۚ وَأُوْلَـٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
و مانند كساني نباشيد كه متفرق شدند، و بعد از اينكه آيات روشن براي شان آمد، با هم اختلاف ورزيدند، و براي آنها عذاب بزرگي است
هَٰذَا بَيَانٞ لِّلنَّاسِ وَهُدٗى وَمَوۡعِظَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ
اين [قرآن كريم] بياني است براي مردم، و رهنما و پندي براي پرهيزگاران است
أَوَلَمَّآ أَصَٰبَتۡكُم مُّصِيبَةٞ قَدۡ أَصَبۡتُم مِّثۡلَيۡهَا قُلۡتُمۡ أَنَّىٰ هَٰذَاۖ قُلۡ هُوَ مِنۡ عِندِ أَنفُسِكُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
آيا اگر به شما مصيبتي برسد، حال آنكه خود شما دو چند آن را بر دشمن وارد كرده بوديد، ميگوييد اين مصيبت از كجا رسيد؟ بگو! اين مصيبت از طرف خود شما است، و الله بر هر چيزي توانا است
فَٱنقَلَبُواْ بِنِعۡمَةٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضۡلٖ لَّمۡ يَمۡسَسۡهُمۡ سُوٓءٞ وَٱتَّبَعُواْ رِضۡوَٰنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ ذُو فَضۡلٍ عَظِيمٍ
پس اشخاص با نعمت و فضل الهي، و بدون آنكه به آنان آسيبي برسد، باز گشتند، و [علاوه برآن] رضاي الله را كسب كردند، و الله صاحب فضل بزگي است
إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ يُخَوِّفُ أَوۡلِيَآءَهُۥ فَلَا تَخَافُوهُمۡ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
جز اين نيست اين شيطان است كه پيروان خود را ميترساند، پس از آنان نترسيد، و اگر مؤمن هستيد، تنها از من بترسيد
۞جَعَلَ ٱللَّهُ ٱلۡكَعۡبَةَ ٱلۡبَيۡتَ ٱلۡحَرَامَ قِيَٰمٗا لِّلنَّاسِ وَٱلشَّهۡرَ ٱلۡحَرَامَ وَٱلۡهَدۡيَ وَٱلۡقَلَـٰٓئِدَۚ ذَٰلِكَ لِتَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَأَنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
الله كعبه را كه بيت الله الحرام است، و ماه حرام، و هدي، و قلائد را، وسيلة برپايي [مصالح] مردم قرار داده است، اين به خاطر آن است تا بدانيد كه الله آنچه را كه در آسمانها و آنچه را كه در زمين است ميداند، و به يقين الله به هر چيزي دانا است
قُلۡ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡ جَمِيعًا ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ فَـَٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِيِّ ٱلۡأُمِّيِّ ٱلَّذِي يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَكَلِمَٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
[اى پيامبر!] بگو اي مردم! من فرستادة الله به سوي همة شما هستم، همان كه فرمانروايي آسمانها و زمين از آن او است، هيچ معبودي جز او وجود ندارد، او است كه زنده ميكند و ميميراند، پس به الله و پيامبر او، آن پيامبر (اُمِّي) كه به الله و كلمات او ايمان دارد، ايمان بياوريد، و از او پيروي نماييد، تا باشد كه هدايت شويد
وَمَا كَانَ ٱلنَّاسُ إِلَّآ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَٱخۡتَلَفُواْۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡ فِيمَا فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
و مردم جز امت واحدي نبودند، بعد از آن اختلاف ورزيدند، و اگر كلمة كه سابقا پروردگارت آن را مقرر داشته است نميبود[1]، هرآينه در بين آنان در بارة آنچه كه اختلاف ميورزند، داوري ميشد
1- ـ و آن كلمه اين است كه الله متعال به قضاء وقدر خود حكم كرده است كه در بين آنان به چيزى كه در آن اختلاف كرده اند، در قيامت در بين آنها قضاوت مىكند.
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَتۡكُم مَّوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَشِفَآءٞ لِّمَا فِي ٱلصُّدُورِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
اي مردم! به يقين براي شما از طرف پروردگار شما پندي آمده است، [كه قرآن كريم باشد] و شفاي براي [بيماري] دلها است، و هدايت و رحمتي براي مؤمنان است
قُلۡ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُمُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَاۖ وَمَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِوَكِيلٖ
[اي پيامبر!] بگو: اي مردم! به تحقيق كه حق از جانب پروردگار تان براي شما آمد، پس كسي كه هدايت شود، همانا به فائدة خود هدايت شده است، و كسي كه گمراه شود، به ضرر خود گمراه شده است، و من بر شما نگهبان نيستم
وَٱتَّبَعۡتُ مِلَّةَ ءَابَآءِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ مَا كَانَ لَنَآ أَن نُّشۡرِكَ بِٱللَّهِ مِن شَيۡءٖۚ ذَٰلِكَ مِن فَضۡلِ ٱللَّهِ عَلَيۡنَا وَعَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
و از كيش نياكان خود ابراهيم و اسحاق و يعقوب پيروي كرده ام، براي ما سزاوار نيست كه چيزي را با الله شريك بسازيم، [و] اين از فضل الله بر ما، و بر مردم است، ولي بيشتر مردمان سپاسگزاري نميكنند
الٓرۚ كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ لِتُخۡرِجَ ٱلنَّاسَ مِنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِ رَبِّهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَمِيدِ
الف، لام، را[1]، [اي پيامبر] اين [قرآن] كتابي است كه بر تو نازل كرديم، تا مردم را به اذن پروردگار شان از تاريكيها به سوي روشنايي به راه پيروزمند ستوده است رهنمون شوي
1- ـ اين حروف به نام حروف مقطعه ياد مىشوند، در اول سوره بقره آن را بيان كرديم.
بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ
[که آن پيامبران را] با دلائل روشن و کتابها [فرستاده بوديم]، قرآن را بر تو نازل کرديم تا برای مردم آنچه را كه براي آنان نازل شده است، روشن سازی، و تا باشد که آنها بينديشند
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا
و همانا در اين قرآن براي مردم از هر گونة مثال آورديم، اما بيشتر مردم جز ناسپاسي [چيز ديگري را] قبول نكردند
قُلۡ يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّمَآ أَنَا۠ لَكُمۡ نَذِيرٞ مُّبِينٞ
[اي پيامبر!] بگو: اي مردم! جز اين نيست كه من براي شما بيم دهندة آشكاري هستم
فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفٗاۚ فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيۡهَاۚ لَا تَبۡدِيلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
و به يكتا پرستي روي آور، به همان فطرتي كه الله مردم را بر آن آفريده است، دگرگوني در آفرينش الله نيست، اين همان دين محكم و استوار است، ولي بيشتر مردم [اين حقيقت را] نميدانند
وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
و [اي پيامبر!] ما تو را جز بشارت دهنده، و بيم دهنده براي همة مردم نفرستاديم، و ليكن بيشتر مردم نميدانند.
إِنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ لِلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّۖ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَاۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٍ
همانا ما اين كتاب [قرآن مجيد] به حق براي [رهنمايي] مردمان بر تو نازل كرديم، و هركس كه هدايت شود، به نفع خود او است، و كسي كه گمراه شود، جز اين نيست كه به زيان خود گمراه شده است، و تو مسؤول آنان نيستي
۞شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحٗا وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَمَا وَصَّيۡنَا بِهِۦٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓۖ أَنۡ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِۚ كَبُرَ عَلَى ٱلۡمُشۡرِكِينَ مَا تَدۡعُوهُمۡ إِلَيۡهِۚ ٱللَّهُ يَجۡتَبِيٓ إِلَيۡهِ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَن يُنِيبُ
براي شما از دِين چيزي را مقرر نمود، كه نوح را بدان سفارش كرده بود، و چيزي را كه به تو وحي كرديم، و آنچه را كه به ابراهيم، و موسي، و عيسي سفارش نموديم اين است كه: دِين را برپا داريد، و در آن فرقه فرقه نشويد، آنچه كه مشركان را به آن دعوت مينمايي، بر آنان گران ميآيد، الله هر كسي را كه بخواهد، برميگزيند، و كسي كه به سوي او بازگردد، او را به سوي خود هدايت ميكند
هَٰذَا بَصَـٰٓئِرُ لِلنَّاسِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
اين [قرآن كريم] وسيلة بصيرت، و هدايت، و رحمتي براي مردمي است كه اهل يقين ميباشند
لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَنزَلۡنَا مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمِيزَانَ لِيَقُومَ ٱلنَّاسُ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَنزَلۡنَا ٱلۡحَدِيدَ فِيهِ بَأۡسٞ شَدِيدٞ وَمَنَٰفِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعۡلَمَ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥ وَرُسُلَهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٞ
به يقين كه ما پيامبران خود را با معجزات آشكاري فرستاديم، و با ايشان كتاب و ميزان [عدالت] را نازل كرديم، تا مردم به عدالت برخيزند، و آهن را كه در آن نيروي زياد، و منافعي براي مردمان ميباشد، پديد آورديم، و تا الله كسي را كه او و پيامبرانش را غائبانه نصرت ميدهد، معلوم بدارد، و به يقين الله، قوي پيروزمند است