حمٓ

حا، ميم

تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَكِيمِ

نزول قرآن كريم، از طرف الله پيروزمند با حكمت است

مَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَمَّآ أُنذِرُواْ مُعۡرِضُونَ

آسمانها و زمين و آنچه را كه در بين آسمانها و زمين است، جز به حق، و براي مدت معيني خلق نكرده ايم، و كساني كه كافر شدند، از آنچه كه بيم داده مي‌شوند، روي گردانند

قُلۡ أَرَءَيۡتُم مَّا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُواْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِۖ ٱئۡتُونِي بِكِتَٰبٖ مِّن قَبۡلِ هَٰذَآ أَوۡ أَثَٰرَةٖ مِّنۡ عِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

[اي پيامبر!] بگو: معبودهايي را كه به جاي الله پرستش مي‌كنيد، به من نشان دهيد كه چه چيزي را از زمين آفريده اند، [و] يا اينكه در آفرينش آسمانها مشاركتي داشته اند؟، اگر راست مي‌گوييد، كتابي را پيش از اين [پيش از قرآن]، و يا اثري را از علم [گذشتگان در اثبات قول خود] برايم بياوريد

وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّن يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَن لَّا يَسۡتَجِيبُ لَهُۥٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَهُمۡ عَن دُعَآئِهِمۡ غَٰفِلُونَ

و چه كسي گمراه تر از كسي است كه به جاي الله به درگاه كسي دعاء مي كند كه تا روز قيامت دعاي او را اجابت نمي‌كند، و آن [معبودان دروغين] از دعاي [كساني كه آنها را عبادت مي‌كنند] بي خبر اند

وَإِذَا حُشِرَ ٱلنَّاسُ كَانُواْ لَهُمۡ أَعۡدَآءٗ وَكَانُواْ بِعِبَادَتِهِمۡ كَٰفِرِينَ

و چون [در روز قيامت] مردمان جمع شوند، [معبودان]، دشمنان [عبادت كنندگان خود] مي‌باشند، و پرستش آنها را انكار مي‌كنند

وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ هَٰذَا سِحۡرٞ مُّبِينٌ

و هنگامي كه آيات روشن ما بر آنان تلاوت مي‌شود، كساني كه كافر شدند در بارة [سخن] حقي كه به آنان رسيده است، مي‌گويند: اين سحر آشكاري است

أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ إِنِ ٱفۡتَرَيۡتُهُۥ فَلَا تَمۡلِكُونَ لِي مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـًٔاۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَا تُفِيضُونَ فِيهِۚ كَفَىٰ بِهِۦ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۖ وَهُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ

يا مي‌گويند: [پيامبر] آن را از خود افتراء كرده است، [اي پيامبر!] بگو: اگر آنرا افتراء كرده باشم، شما قدرت نداريد در برابر الله از من حمايت كنيد، او به گفتگوي شما در بارة آن [در بارة قرآن] داناتر است، و شاهد بودن او ميان ما و شما كافي است، و او آمرزندة مهربان است

قُلۡ مَا كُنتُ بِدۡعٗا مِّنَ ٱلرُّسُلِ وَمَآ أَدۡرِي مَا يُفۡعَلُ بِي وَلَا بِكُمۡۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ وَمَآ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ

[اي پيامبر!] بگو: من از ميان پيامبران، پديدة نو ظهوري نيستم، و نمي‌دانم كه با من و شما چه معاملة خواهد شد، جز از آنچه كه بر من وحي مي‌شود، پيروي نمي‌كنم، و من جز بيم دهندة آشكاري نيستم

قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كَانَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ وَكَفَرۡتُم بِهِۦ وَشَهِدَ شَاهِدٞ مِّنۢ بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ عَلَىٰ مِثۡلِهِۦ فَـَٔامَنَ وَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّـٰلِمِينَ

[اي پيامبر!] بگو: برايم خبر دهيد كه اگر [اين قرآن] از طرف الله باشد، و شما آنرا انكار كنيد، و شاهدي از بني اسرائيل بر [صدق] همچون كتابي شهادت دهد، و ايمان بياورد، و شما تكبر بورزيد، به يقين كه خداوند مردم ستمكار را هدايت نمي‌كند

وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَوۡ كَانَ خَيۡرٗا مَّا سَبَقُونَآ إِلَيۡهِۚ وَإِذۡ لَمۡ يَهۡتَدُواْ بِهِۦ فَسَيَقُولُونَ هَٰذَآ إِفۡكٞ قَدِيمٞ

و كساني كه كافر شدند، در بارة مؤمنان گفتتند: اگر [دين اسلام] خوب مي‌بود، هرگز آنها بر ما پيشدستي نمي‌كردند، و چون به وسيلة آن [به وسيلة قرآن] هدايت نشده اند، خواهند گفت كه اين دروغ قديمي است

وَمِن قَبۡلِهِۦ كِتَٰبُ مُوسَىٰٓ إِمَامٗا وَرَحۡمَةٗۚ وَهَٰذَا كِتَٰبٞ مُّصَدِّقٞ لِّسَانًا عَرَبِيّٗا لِّيُنذِرَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُحۡسِنِينَ

و پيش از [قرآن] كتاب موسي [كه تورات باشد] پيشوا و رحمت بود، و اين [قرآن كريم] كتابي است، تصديق كنندة آن، كه به زبان عربي است، تا ستمكاران را بيم داده، و بشارتي براي نيكوكاران باشد

إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

همانا كساني كه گفتند: پروردگار ما الله است، و بعد از آن استقامت نمودند، نه بر آنان ترسي است، و نه اندوهگين مي‌شوند

أُوْلَـٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ خَٰلِدِينَ فِيهَا جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

اينها اهل بهشت هستند، كه به پاداش آنچه انجام مي‌دادند، جاودانه در آن مي‌مانند

وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ إِحۡسَٰنًاۖ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ كُرۡهٗا وَوَضَعَتۡهُ كُرۡهٗاۖ وَحَمۡلُهُۥ وَفِصَٰلُهُۥ ثَلَٰثُونَ شَهۡرًاۚ حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَبَلَغَ أَرۡبَعِينَ سَنَةٗ قَالَ رَبِّ أَوۡزِعۡنِيٓ أَنۡ أَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَٰلِدَيَّ وَأَنۡ أَعۡمَلَ صَٰلِحٗا تَرۡضَىٰهُ وَأَصۡلِحۡ لِي فِي ذُرِّيَّتِيٓۖ إِنِّي تُبۡتُ إِلَيۡكَ وَإِنِّي مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ

و انسان را به نيكي كردن به پدر و مادرش سفارش نموديم، [و خصوصا به مادرش، زيرا] مادرش او را به زحمت حمل نمود، و به زحمت وضع حمل كرد، و دوران حمل و شير دادن، او سي ماه است، تا آنگاه كه به دوران رشد خود، و [به سن] چهل سالگي رسيد، گفت: پروردگارا! به من توفيق بده، تا نعمتت را كه بر من، و بر پدر و مادر من ارزاني داشته‌اي، به جاي آورم، و عمل نيكي انجام دهم كه سبب رضايت تو شود، فرزندان مرا برايم صالح و نيكو كار بگردان، همانا من [توبه نموده ام] و به سوي تو باز گشته ام، و من از مسلمانان مي‌باشم

أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنۡهُمۡ أَحۡسَنَ مَا عَمِلُواْ وَنَتَجَاوَزُ عَن سَيِّـَٔاتِهِمۡ فِيٓ أَصۡحَٰبِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَعۡدَ ٱلصِّدۡقِ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ

اينها كساني هستند كه اعمال نيك شان را مي‌پذيريم، و از گناهان شان در زمرة بهشتيان درمي‌گذريم، اين وعدة راستي است كه براي آنان داده مي‌شود

وَٱلَّذِي قَالَ لِوَٰلِدَيۡهِ أُفّٖ لَّكُمَآ أَتَعِدَانِنِيٓ أَنۡ أُخۡرَجَ وَقَدۡ خَلَتِ ٱلۡقُرُونُ مِن قَبۡلِي وَهُمَا يَسۡتَغِيثَانِ ٱللَّهَ وَيۡلَكَ ءَامِنۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ فَيَقُولُ مَا هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

و كسي كه به پدر و مادر خود[1] گفت: واي بر شما، آيا به من وعده مي‌دهيد كه من از قبر بيرون آورده خواهم شد؟ و حال آنكه پيش از من مردمان بسياري از جهان رفته اند، ، و آنها [پدر و مادرش] فرياد مي‌زنند و الله را به ياري مي‌طلبند. كه واي برتو! ايمان بياور، زيرا وعدة الله حق است، و او مي‌گويد: اين [وعده] جز افسانة پيشينيان نيست

أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ خَٰسِرِينَ

اينها كساني اند كه وعدة عذاب [الهي] بر آنان، همراه با مردمان گذشتة از جن و انس، مقرر شده است، يقينا همة آنان زيان كار بوده اند

وَلِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْۖ وَلِيُوَفِّيَهُمۡ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

و براي هر كدام در برابر عملي كه انجام داده است، درجاتي است، تا الله [پاداش] عمل شان را به طور كامل بدهد، و به آنان ستم نمي‌شود

وَيَوۡمَ يُعۡرَضُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَلَى ٱلنَّارِ أَذۡهَبۡتُمۡ طَيِّبَٰتِكُمۡ فِي حَيَاتِكُمُ ٱلدُّنۡيَا وَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِهَا فَٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَبِمَا كُنتُمۡ تَفۡسُقُونَ

و روزي كه كافران بر آتش عرضه شوند، [براي شان گفته مي‌شود: نعمتهاي] خوب خود را در زندگي دنياي تان برديد، و از آنها بهره‌مند شديد، پس امروز به سبب آنكه در روي زمين به ناحق تكبر مي‌كرديد، و راه فسق و فجور را در پيش گرفته بوديد، به عذاب ذلت باري جزاء داده مي‌شويد

۞وَٱذۡكُرۡ أَخَا عَادٍ إِذۡ أَنذَرَ قَوۡمَهُۥ بِٱلۡأَحۡقَافِ وَقَدۡ خَلَتِ ٱلنُّذُرُ مِنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَمِنۡ خَلۡفِهِۦٓ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ

و [اي پيامبر! سرگذشت هود] برادر [قوم] عاد را ياد آوري كن، زماني كه قوم خود را در زمين احقاف بيم داد، و به تحقيق كه پيش از او و بعد از او بيم دهندگاني آمده بودند كه [هر كدام براي قوم خود مي‌گفتند:] جز الله را نپرستيد، كه من در بارة شما از عذاب روز بزرگى مي‌ترسم

قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِتَأۡفِكَنَا عَنۡ ءَالِهَتِنَا فَأۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ

[قوم او] گفتند: آيا آمده‌اي كه ما را از [عبادت] معبودان ما برگرداني، اگر راست مي‌گويي، آنچه را كه به ما وعده مي‌دهي، [بر سر ما] بياور

قَالَ إِنَّمَا ٱلۡعِلۡمُ عِندَ ٱللَّهِ وَأُبَلِّغُكُم مَّآ أُرۡسِلۡتُ بِهِۦ وَلَٰكِنِّيٓ أَرَىٰكُمۡ قَوۡمٗا تَجۡهَلُونَ

گفت: جز اين نيست كه دانستن [وقت نزول عذاب] در نزد الله است، من چيزي را براي شما تبليغ مي‌كنم كه به آن فرستاده شده ام، ولي من شما را مردم جاهلي مي‌بينم

فَلَمَّا رَأَوۡهُ عَارِضٗا مُّسۡتَقۡبِلَ أَوۡدِيَتِهِمۡ قَالُواْ هَٰذَا عَارِضٞ مُّمۡطِرُنَاۚ بَلۡ هُوَ مَا ٱسۡتَعۡجَلۡتُم بِهِۦۖ رِيحٞ فِيهَا عَذَابٌ أَلِيمٞ

و چون [عذاب] را ديدند كه به صورت ابري، به سوي وادي هاي شان در حركت است، گفتند: اين ابري است كه براي ما باران مي‌آورد، [هود گفت: چنين نيست] بلكه همان [عذابي است] كه در آمدنش شتاب مي‌كرديد، بادي است كه در آن عذاب درد ناكي است

تُدَمِّرُ كُلَّ شَيۡءِۭ بِأَمۡرِ رَبِّهَا فَأَصۡبَحُواْ لَا يُرَىٰٓ إِلَّا مَسَٰكِنُهُمۡۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

همه چيز را به فرمان پروردگارش نابود مي‌كند، پس چنان گشتند، كه جز خانه هاي شان ديده نمي‌شد، ما مردم مجرم را اينگونه كيفر مي‌دهيم

وَلَقَدۡ مَكَّنَّـٰهُمۡ فِيمَآ إِن مَّكَّنَّـٰكُمۡ فِيهِ وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ سَمۡعٗا وَأَبۡصَٰرٗا وَأَفۡـِٔدَةٗ فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُمۡ سَمۡعُهُمۡ وَلَآ أَبۡصَٰرُهُمۡ وَلَآ أَفۡـِٔدَتُهُم مِّن شَيۡءٍ إِذۡ كَانُواْ يَجۡحَدُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و ما [قوم عاد] را در چيزهايي تمكن [و قدرت] داديم، كه به شما چنين تمكن [و قدرتي] نداديم، و براي آنها گوش و چشمها و دلها داديم، ولي گوش و چشمها، و دلها، به حال شان سودي نبخشيد، زيرا آيات الله را انكار مي‌كردند، و [سر انجام] آنچه را كه مورد استهزاء قرار مي‌دادند، آنانرا فراگرفت

وَلَقَدۡ أَهۡلَكۡنَا مَا حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡقُرَىٰ وَصَرَّفۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

و همانا شهر هايي را كه در پيرامون تان قرار داشتند، نابود كرديم، و دلائل [قدرت] خود را به صورتهاي گوناگوني [براي آنها] بيان كرده بوديم، تا باشد كه [به سوي الله] برگردند

فَلَوۡلَا نَصَرَهُمُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ قُرۡبَانًا ءَالِهَةَۢۖ بَلۡ ضَلُّواْ عَنۡهُمۡۚ وَذَٰلِكَ إِفۡكُهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

پس چرا [معبوداني] كه آنها را به جاي الله، جهت تقرب برگزيده بودند، ياري شان نكردند، بلكه از [نظر] آنان ناپديد شدند، اين بود [سرانجام] دروغ شان، و [سر انجام] آنچه را كه افتراء مي‌كردند [كه براي الله شريكاني است

وَإِذۡ صَرَفۡنَآ إِلَيۡكَ نَفَرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوٓاْ أَنصِتُواْۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوۡاْ إِلَىٰ قَوۡمِهِم مُّنذِرِينَ

و [اي پيامبر!] ياد كن آن زماني را كه گروهي از جنيان را به سوي تو روانه كرديم، كه قرآن را بشنوند، و چون به نزد او حضور يافتند، گفتند: خاموش باشيد، [وگوش فرا دهيد]، و چون [تلاوت قرآن] به پايان رسيد، بيم دهندگاني [بودند] كه به سوي قوم خود بازگشتند

قَالُواْ يَٰقَوۡمَنَآ إِنَّا سَمِعۡنَا كِتَٰبًا أُنزِلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ وَإِلَىٰ طَرِيقٖ مُّسۡتَقِيمٖ

گقتند: اي قوم ما! به راستي ما كتابي را شنيديم كه بعد از موسي نازل شده است، و [كتابهاي] پيش از خود را تصديق مي‌كند، و هدايت كنندة به سوي حق، و راه راست است