وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ

و اگر الله مردم را به سبب ستمي كه از آنها سر مي‌زند مؤاخذه مي‌كرد، هيچ جنبندة را بر روی زمين باقی نمی‌گذاشت، ليكن آنان را تا زمان معيني مهلت می‌دهد، پس چون اجل شان فرا رسد، نه ساعتی به تأخير مي‌افتتد، و نه ساعتي [از اجل خود] پيشيي مي‌گيرند

وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَۚ وَتَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ

براي الله چيز هايي را قرار مي‌دهند، كه خود شان از آن كراهت دارند، و زبانهاي شان دروغ پردازي مي‌كند كه خوبيها براي آنان است، بي ترديد براي آنان آتش [جهنم] است، و به يقين آنان از پيشگامان [جهنم] هستند

تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

[اي پيامبر!] قَسَم به الله كه [پيامبراني را] به سوي امتهاي پيش از تو فرستاديم، پس شيطان عمل [بد] آنان را براي شان جلوه داد، امروز هم [همان شيطان] يار و دوست [اين كافران] است، و براي آنها عذاب درد ناکی است

وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

و ما اين قرآن را بر تو نازل نکرديم، مگر برای اينكه آنچه را که در آن اختلاف کردند، برای آنها بيان نمايي، و اينكه [اين قرآن، وسيلة] هدايت و رحمتي برای مردمي باشد كه ايمان مي‌آورند

وَٱللَّهُ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ

و الله از آسمان آبي را نازل كرد، و به اين آب زمين را بعد از مردنش زنده ساخت، و به يقين در آن دليلي [بر قدرت الله]، براي مردمي است كه مي‌شنوند

وَإِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗۖ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِۦ مِنۢ بَيۡنِ فَرۡثٖ وَدَمٖ لَّبَنًا خَالِصٗا سَآئِغٗا لِّلشَّـٰرِبِينَ

و همانا براي شما در [آفرينش] چهار پايان عبرتی است، كه از شکم آنها از ميان سرگين و خون، شير خالصي را که برای نوشندگان گوارا است، به شما مي‌نوشانيم

وَمِن ثَمَرَٰتِ ٱلنَّخِيلِ وَٱلۡأَعۡنَٰبِ تَتَّخِذُونَ مِنۡهُ سَكَرٗا وَرِزۡقًا حَسَنًاۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

و از ميوة درختان خرما و انگور [شراب] مست كننده، و روزی خوبي به دست مي‌آوريد، به يقين در اين [چيز] دليلي [بر قدرت الله] برای مردمي است كه خرد مي‌ورزند

وَأَوۡحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحۡلِ أَنِ ٱتَّخِذِي مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا وَمِنَ ٱلشَّجَرِ وَمِمَّا يَعۡرِشُونَ

و پروردگار تو به زنبور عسل الهام کرد که: از کوه‌ها و درختان و از دار بست هايي كه مردم مي‌سازند، [براي خود] خانه هاي بساز

ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسۡلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلٗاۚ يَخۡرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

آنگاه از [شيرة] همة ميوه ها بخور، آنگاه راه هاي هموار پروردگارت را بپيما، آنگاه از شکم آنها، نوشيدني [كه عسل باشد] با رنگهای گوناگون بيرون مي‌آيد، که در آن براي مردم شفاء است، بدون شك در اين امر، براي مردمي كه مي‌انديشند، دليلي [بر قدرت پروردگار] است

وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ ثُمَّ يَتَوَفَّىٰكُمۡۚ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡ لَا يَعۡلَمَ بَعۡدَ عِلۡمٖ شَيۡـًٔاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٞ قَدِيرٞ

و الله شما را خلق كرد، سپس شما را می‌ميراند، و بعضی از شما به بدترين ايام عمر مي‌رسد، تا جايي كه بعد از علم داشتن، هيچ چيزي را نمي‌داند، [همه چيز را فراموش مي‌كند]، به درستى الله دانای توانا است

وَٱللَّهُ فَضَّلَ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلرِّزۡقِۚ فَمَا ٱلَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّي رِزۡقِهِمۡ عَلَىٰ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَهُمۡ فِيهِ سَوَآءٌۚ أَفَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ

و الله بعضي از شما را بر بعضي [ديگر] در روزی برتری داده است، و کسانی که [در روزي] برتری داده شده اند، حاضر نيستند از روزی خود به بردگان خود بدهند، تا همگی در آن برابر باشند، آيا آنها نعمت الله را انکار می‌کنند

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَةٗ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِۚ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَبِنِعۡمَتِ ٱللَّهِ هُمۡ يَكۡفُرُونَ

و الله براي شما از [جنس] خود شما همسراني قرار داد، و براي شما از همسران تان فرزندان و نوادگاني پديد آورد، و از [چيز هاي] خوب به شما روزی داد، آيا به باطل ايمان می‌آورند، و به نعمت الله کفر می‌ورزند

وَيَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ رِزۡقٗا مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ شَيۡـٔٗا وَلَا يَسۡتَطِيعُونَ

و آنها غير از الله چيزهايي را می پرستند که براي آنها هيچ روزي را از آسمانها و زمين در اختيار ندارند، و نمی توانند [در اختيار داشته باشند]

فَلَا تَضۡرِبُواْ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡثَالَۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

پس براي الله مَثَل نزنيد، زيرا الله مي‌داند، و شما نمي‌دانيد

۞ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلًا عَبۡدٗا مَّمۡلُوكٗا لَّا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَمَن رَّزَقۡنَٰهُ مِنَّا رِزۡقًا حَسَنٗا فَهُوَ يُنفِقُ مِنۡهُ سِرّٗا وَجَهۡرًاۖ هَلۡ يَسۡتَوُۥنَۚ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

الله مَثَلي مي‌زند: [كه در يك طرف] بندة زر خريدي است، كه بر هيچ چيزي قدرت ندارد، و [در طرف ديگر] كسی است كه از جانب خود، برايش روزی نيكو بخشيده ايم، و او از آن [روزي به طور] پنهان و آشكار انفاق می‌کند، آيا [اين دو نفر] با هم برابرند؟ الحمد لله، بلکه اكثر شان نمی‌دانند

وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا رَّجُلَيۡنِ أَحَدُهُمَآ أَبۡكَمُ لَا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوۡلَىٰهُ أَيۡنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأۡتِ بِخَيۡرٍ هَلۡ يَسۡتَوِي هُوَ وَمَن يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَهُوَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

و الله مَثَل [ديگري] مي‌زند: دو شخص است: كه يكي از آنها گنگ است، و هيچ كاري از او بر نمي‌آيد، و سر بار بادار خود مي‌باشد، هر کجا او را بفرستد، هيچ خيري با خود نمي‌آورد، آيا اين شخص با كسي كه به عدل فرمان می‌دهد، و خود بر راه مستقيم قرار دارد، برابر است [كه البته آن با اين برابر نيست]

وَلِلَّهِ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَآ أَمۡرُ ٱلسَّاعَةِ إِلَّا كَلَمۡحِ ٱلۡبَصَرِ أَوۡ هُوَ أَقۡرَبُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

[علم] غيب آسمانها و زمين از آنِ الله است، و بر پا شدن قيامت مانند چشم برهم زدن و يا نزديكتر از آن است[1]، همانا الله بر همه چيز توانا است

وَٱللَّهُ أَخۡرَجَكُم مِّنۢ بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا وَجَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَٱلۡأَفۡـِٔدَةَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

و الله شما را از شكم مادران تان بيرون آورد، در حالي كه هيچ چيزي نمي‌دانستيد، و براي شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها داد، تا باشد كه شکرگزاري كنيد

أَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلطَّيۡرِ مُسَخَّرَٰتٖ فِي جَوِّ ٱلسَّمَآءِ مَا يُمۡسِكُهُنَّ إِلَّا ٱللَّهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

آيا آنها به پرندگانی که در فضاي آسمان مسخر هستند، نمی‌نگرند، هيچ كس جز الله آنها را نگه نمي‌دارد، به يقين در اين چيز، دلائلي بر قدرت او براي مردمي است كه ايمان مي‌آورند

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۢ بُيُوتِكُمۡ سَكَنٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ بُيُوتٗا تَسۡتَخِفُّونَهَا يَوۡمَ ظَعۡنِكُمۡ وَيَوۡمَ إِقَامَتِكُمۡ وَمِنۡ أَصۡوَافِهَا وَأَوۡبَارِهَا وَأَشۡعَارِهَآ أَثَٰثٗا وَمَتَٰعًا إِلَىٰ حِينٖ

و الله براي شما از خانه هاي شما جای آرامش قرار داد، و براي شما از پوست چهار پايان خانه‌هايي قرار داد که آن را در روز کوچ کردن، و روز اقامت خود سبك مي‌يابيد، و از پشم و کُرْک و موي آنها، [براي تان] تا مدت معيني اثاث زندگي و ماية بهره‌مندي قرار داد

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَٰلٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ ٱلۡجِبَالِ أَكۡنَٰنٗا وَجَعَلَ لَكُمۡ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُمُ ٱلۡحَرَّ وَسَرَٰبِيلَ تَقِيكُم بَأۡسَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡلِمُونَ

و الله از آنچه كه آفريده است سايه‌هايي براي شما قرار داد، و براي شما از كوه‌ها پناهگاه‌هايی پديد آورد، و برای شما جامه‌هايی قرار داد که شما را از گرما [و سرما] حفظ می کند، و جامه‌ هايي که شما را در [وقت] جنگ [از گزند] مصون می‌دارد، و او نعمتهاي خود را اين گونه بر شما تمام می‌کند، تا باشد که تسليم [فرمان او] شويد

فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ

پس [اي پيامبر!] اگرروی گردان شدند، همانا وظيفة تو تبليغ آشکار است

يَعۡرِفُونَ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَأَكۡثَرُهُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ

[آنها] نعمت الله را می‌شناسند، و سپس انکارش می‌کنند، و بيشتر شان کافرانند

وَيَوۡمَ نَبۡعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا ثُمَّ لَا يُؤۡذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ

و روزی که از هر امتی شاهدي [برآنان] بياوريم، در اين وقت به کسانی که کافر شدند، نه اجازة [سخن گفتن] داده می شود، و نه از آنها مي‌خواهند كه عذر خواهي كنند

وَإِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلۡعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمۡ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ

و چون کسانی که ستم كرده اند، عذاب را ببينند، پس نه (عذاب) از آنها تخفيف داده مي‌شود، و نه آنها مهلت داده مي‌شوند

وَإِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ شُرَكَآءَهُمۡ قَالُواْ رَبَّنَا هَـٰٓؤُلَآءِ شُرَكَآؤُنَا ٱلَّذِينَ كُنَّا نَدۡعُواْ مِن دُونِكَۖ فَأَلۡقَوۡاْ إِلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلَ إِنَّكُمۡ لَكَٰذِبُونَ

و چون كساني كه شرك ورزيده اند، شريكان خود [معبودان] را مي‌بينند، مي‌گويند: پروردگارا! اينها شريكان [معبودان] ما هستند كه ما به جاي تو آنها را مي‌پرستيديم، و[معبودان شان] به آنها پاسخ می‌دهند كه: به راستی شما دروغگو هستيد

وَأَلۡقَوۡاْ إِلَى ٱللَّهِ يَوۡمَئِذٍ ٱلسَّلَمَۖ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

و در اين روز [همگان] در پيشگاه الله تسليم مي‌شوند، و آنچه را كه افتراء می‌كردند، از [نظر] آنان گم مي‌شود

ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ زِدۡنَٰهُمۡ عَذَابٗا فَوۡقَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يُفۡسِدُونَ

كساني كه كافر شدند، و[مردم را] از راه الله باز داشتند، به سبب اين فساد كاري هاي شان، عذابي بر عذاب آنان مي‌افزاييم

وَيَوۡمَ نَبۡعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدًا عَلَيۡهِم مِّنۡ أَنفُسِهِمۡۖ وَجِئۡنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَـٰٓؤُلَآءِۚ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ

و روزي كه در هر امتي از خود شان شاهدي بر آنان قرار دهيم، و تو را بر آنها [بر امت تو] شاهد بگيريم، و [اين] کتابي را كه بر تو نازل کرديم، بيانگر همه چيز، و هدايت و رحمت و بشارتي برای مسلمانان است

۞إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ وَإِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَيَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡبَغۡيِۚ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

به يقين الله به عدل و احسان، و بخشش به نزديكان امر مي‌كند، و از فحشاء و منکر و تعدي [بر ديگران] نهی می‌کند، و شما را پند می‌دهد؛ تا باشد كه پند بگيريد