إِذۡ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَـٰٓؤُلَآءِ دِينُهُمۡۗ وَمَن يَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
آن زماني را به ياد آوريد كه منافقان و كساني كه در دلهاي شان بيماري است گفتند: اينان را دين شان مغرور ساخته است، و هر كس كه بر الله توكل كند، به درستى الله پيروزمند با حكمت است
كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيّٞ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
همانند شيوة فرعونيان و كساني كه پيش از آنان بودند، كه به آيات الله كافر شدند، لذا الله آنها را به كيفر گناهان شان مؤاخذه كرد، هرآيينه الله، قوي شديد العقاب است
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ لَمۡ يَكُ مُغَيِّرٗا نِّعۡمَةً أَنۡعَمَهَا عَلَىٰ قَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
اين [عذاب] به سبب آن است كه الله نعمتي را كه براي مردمي داده است، تغيير نميدهد، مگر آنكه آنان آنچه را كه در خود شان است، تغيير دهند، و همانا الله شنواي دانا است
وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن قُوَّةٖ وَمِن رِّبَاطِ ٱلۡخَيۡلِ تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّكُمۡ وَءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمۡ لَا تَعۡلَمُونَهُمُ ٱللَّهُ يَعۡلَمُهُمۡۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيۡءٖ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ
و [اى مؤمنان!] آنچه كه ميتوانيد از نيرو، و از اسپان آماده [به جنگ] تهيه نماييد، تا بدين وسيله دشمن الله و دشمن خود، و [دشمنان] ديگري را كه شما نميشناسيد، و الله آنها را ميشناسد، بترسانيد، و هر چيزي را كه در راه الله مصرف ميكنيد، [مزد آن] به تمام و كمال به شما داده ميشود، و به شما هيچ ستمى نميشود.[1]
1- ـ از مزد آنچه در راه الله انفاق مىكنيد، چيزى كاسته شود.
۞وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلۡمِ فَٱجۡنَحۡ لَهَا وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
و [اي پيامبر!] اگر [دشمنان] به صلح مايل شدند، تو نيز به صلح روي بياور، و بر الله توكل كن؛ زيرا او به يقين شنواي دانا است
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّمَن فِيٓ أَيۡدِيكُم مِّنَ ٱلۡأَسۡرَىٰٓ إِن يَعۡلَمِ ٱللَّهُ فِي قُلُوبِكُمۡ خَيۡرٗا يُؤۡتِكُمۡ خَيۡرٗا مِّمَّآ أُخِذَ مِنكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
اي پيامبر! براي اسيراني كه در دست شما هستند بگو: اگر الله خيري را در دلهاي شما سراغ داشته باشد، بهتر از آنچه كه از شما گرفته شده است، براي شما خواهد داد، و براي شما ميآمرزد، و الله آمرزندة مهربان است
إِنَّمَا يَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَلَمۡ يَخۡشَ إِلَّا ٱللَّهَۖ فَعَسَىٰٓ أُوْلَـٰٓئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
جز اين نيست كه مساجد الله را تنها كساني آباد ميكنند كه به الله و روز آخرت ايمان آورده اند، نماز را برپا داشته، و زكات را اداء ميكنند، و جز از الله از ديگري نميترسند، پس اميد است كه اينان از راه يافتگان باشند
۞أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَعِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَجَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
آيا آب دادن به حاجيان، و آباد كردن مسجد الحرام را، همانند [عمل] كسي قرار ميدهيد كه به الله و روز آخرت ايمان آورده است، و در راه الله جهاد كرده است؟ در نزد الله باهم برابر نيستند، و الله مردم ستمگر را هدايت نميكند
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ أَعۡظَمُ دَرَجَةً عِندَ ٱللَّهِۚ وَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
آناني كه ايمان آورده و هجرت نموده اند، و در راه الله با مال و جان خود جهاد كرده اند، در نزد الله مقام و منزلت والاتري دارند، و ايشان همان كاميابان هستند
ثُمَّ يَتُوبُ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ عَلَىٰ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
بعد از آن الله توبة هركسي را كه بخواهد ميپذيرد، و الله آمرزندة مهربان است
ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَرُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗاۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
[نصاري] دانشمندان و راهبان خود، و مسيح بن مريم را به جاي الله، به معبودى گرفتند، در حالي كه جز به عبادت الله يگانه امر نشده بودند، جز او خداي ديگري وجود ندارد، [و] از آنچه كه به او شريك قرار ميدهند، منزه است
إِلَّا تَنفِرُواْ يُعَذِّبۡكُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَيَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيۡـٔٗاۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
اگر براي [جهاد] بيرون نشويد، او شما را به عذاب دردناكي عذاب ميكند، و به جاي شما مردمان ديگري را ميآورد، و هيچ زياني به او نميرسانيد، و الله بر هر چيزي توانا است
لَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلۡمُتَّقِينَ
كساني كه به الله و روز آخرت ايمان دارند، از اينكه به مالها و جانهاي خود جهاد كنند، از تو اجازة [نرفتن به جهاد را] نميگيرند، و الله به حال پرهيزگاران دانا است
لَوۡ خَرَجُواْ فِيكُم مَّا زَادُوكُمۡ إِلَّا خَبَالٗا وَلَأَوۡضَعُواْ خِلَٰلَكُمۡ يَبۡغُونَكُمُ ٱلۡفِتۡنَةَ وَفِيكُمۡ سَمَّـٰعُونَ لَهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّـٰلِمِينَ
[اى مؤمنان!] اگر [اين منافقان] در بين شما بيرون ميشدند، براي شما جز تباهي چيزي به ارمغان نميآوردند، و در بين شما به فسادكاري ميپرداختند، در بارة شما فتنه و آشوب ميخواهند، و در ميان شما كساني هستند كه براي آنها جاسوسي ميكنند، و الله بر ستمكاران دانا است
قُل لَّن يُصِيبَنَآ إِلَّا مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَنَا هُوَ مَوۡلَىٰنَاۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
[اي پيامبر!] بگو! به ما جز آنچه كه الله براي ما مقدر كرده است، نميرسد، او مولاي ما است، و مؤمنان بر الله توكل ميكنند
وَمِنۡهُمُ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلنَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٞۚ قُلۡ أُذُنُ خَيۡرٖ لَّكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ رَسُولَ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
بعضي از آنها [منافقان] كساني هستند كه پيامبر را آزار ميدهند و ميگويند كه او زود باور است، [و هر سخني را قبول ميكند]، بگو! شنوندة سخن خير تان است، به الله ايمان دارد، و [سخن] مؤمنان را تصديق ميكند، و براي كساني از شما كه ايمان آورده اند رحمتي است، و براي كساني كه پيامبر الله را آزار ميدهند، عذاب دردناكي است
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ سِرَّهُمۡ وَنَجۡوَىٰهُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ عَلَّـٰمُ ٱلۡغُيُوبِ
آيا ندانستند كه الله اَسرار و رازهايی را كه با يكديگر سرگوشي ميكنند، ميداند، و الله علام الغيوب است
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَٰتٍ عِندَ ٱللَّهِ وَصَلَوَٰتِ ٱلرَّسُولِۚ أَلَآ إِنَّهَا قُرۡبَةٞ لَّهُمۡۚ سَيُدۡخِلُهُمُ ٱللَّهُ فِي رَحۡمَتِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
و از باديه نشينان كساني هستند كه به الله و روز آخرت ايمان دارند، و آنچه را انفاق ميكنند، سبب تقرب به الله، و دعاي پيامبر ميدانند، آگاه باشيد كه اين [نفقات آنها] سبب تقرب براي شان است، و به زودي الله آنها را مشمول رحمت خود ميگرداند، به يقين الله آمرزندة مهربان است
وَمِمَّنۡ حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مُنَٰفِقُونَۖ وَمِنۡ أَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى ٱلنِّفَاقِ لَا تَعۡلَمُهُمۡۖ نَحۡنُ نَعۡلَمُهُمۡۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيۡنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٖ
و از باديه نشينان پيرامون تان، و از اهل مدينه منافقاني هستند كه بر نفاق عادت كرده اند، تو آنها را نميشناسي، ما آنها را ميشناسيم، به زودي آنان را دو بار عذاب ميكنيم، سپس به سوي عذاب بزرگى، باز گردانده ميشوند
وَءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
و گروه ديگري هستند كه به گناهان خود اعتراف كردند، و عمل نيك را با عمل ديگري كه بد ميباشد، در آميختند، اميد است كه الله توبة آنان را بپذيرد، به يقين الله آمرزندة مهربان است
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
آيا ندانستند كه تنها الله است كه توبة بندگان خود را ميپذيرد، و صدقات را ميگيرد، و اينكه به يقين الله توبه پذير مهربان است
وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
و اي پيامبر! بگو: عمل كنيد، و به زودي الله عمل شما را ميبيند، و نيز پيامبر او و مؤمنان عمل شما را ميبينند، و به زودي به سوي كه داناي پنهان و آشكار است، بازگردانده ميشويد، و شما را از آنچه انجام ميداديد خبر ميدهد
وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِلَّ قَوۡمَۢا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰهُمۡ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم مَّا يَتَّقُونَۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
و الله مردمي را بعد از اينكه هدايت شان كرد، گمراه نميكند، تا چيزی را كه بايد از آن پرهيز نمايند، براي آنان بيان نمايد، به يقين الله به هر چيزی دانا است
إِنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۚ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
به يقين كه فرمانروايي آسمانها و زمين از آنِ الله است، زنده ميكند و ميميراند و براي شما جز الله دوست و ياوري نيست
لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
به تحقيق كه الله توبة پيامبر و مهاجرين و انصاري را كه از وي [پيامبر ] در آن ساعت دشوار پيروي كردند، پذيرفت، بعد از آنكه چيزی نمانده بود كه دلهاي عدة از آنها عدة از مؤمنان منحرف شود[1]، بعد از آن الله توبة آنان را قبول نمود؛ زيرا او به آنها رؤوف و مهربان است
1- ـ از شركت كردن در غزوه تبوك و رفتن به جهاد خود دارى نمايند.
وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
و بر آن سه نفري كه به تأخير انداخته شدند، تا وقتي كه زمين با همه فراخي خود بر آنها تنگ گرديد، و از خود به تنگ آمدند، و دانستند كه از الله جز به سوي او نميتوان پناه برد، بعد از آن براي آنها توفيق توبه داد، تا توبه كنند، همانا الله توبه پذير مهربان است
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
[اى پيامبر!] اگر روي برگردانند، بگو: الله براي من كافي است، هيچ معبود [بر حقي] جز او نيست، بر او توكل كردم، و او پروردگار عرش بزرگى است
إِنَّ رَبَّكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَۖ مَا مِن شَفِيعٍ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ إِذۡنِهِۦۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
به يقين پروردگار شما الله يكتا است كه آسمانها و زمين را در شش روز آفريد، سپس بر عرش ارتفاع وبلند شد، او است كه كار [جهان] را تدبير ميكند، هيچ شفاعت كنندة مگر بعد از اذن او نميباشد، اين است الهي كه پروردگار شما است، پس او را عبادت كنيد، آيا پند نميپذيريد
إِلَيۡهِ مَرۡجِعُكُمۡ جَمِيعٗاۖ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقًّاۚ إِنَّهُۥ يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ بِٱلۡقِسۡطِۚ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ شَرَابٞ مِّنۡ حَمِيمٖ وَعَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ
بازگشت همة شما به سوي او است، وعدة الله حق است، به يقين او است كه آفرينش را آغاز ميكند، [و] سپس آنها را باز ميگرداند، تا كساني را كه ايمان آورده اند، وكارهاي نيكي انجام داده اند، به عدالت پاداش بدهد، و كساني كه كافر شدند، به سزاي آنكه كفر ميورزيدند، نوشيدني از آب جوشان، و عذاب دردناكي است
هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ ٱلشَّمۡسَ ضِيَآءٗ وَٱلۡقَمَرَ نُورٗا وَقَدَّرَهُۥ مَنَازِلَ لِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَۚ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ ذَٰلِكَ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ يُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
او آن ذاتي است كه آفتاب را درخشان، و ماه را منور ساخت، و براي آن منازلي را مقدر كرد، تا عدد سالها، و حساب را بدانيد، اينها را جز به حق نيافريده است، آيات [خود] را براي گروهي كه ميدانند به تفصيل بيان ميكند