لَّا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَقۡعُدَ مَذۡمُومٗا مَّخۡذُولٗا

[اى انسان!] با اله [يكتا] معبود ديگري را [شريك] قرار مده، كه نكوهيده و بي يار و ياور خواهي شد

۞وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ إِمَّا يَبۡلُغَنَّ عِندَكَ ٱلۡكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوۡ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفّٖ وَلَا تَنۡهَرۡهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوۡلٗا كَرِيمٗا

و پرودگارت مقرر داشت که جز او [ديگري] را نپرستيد، وبه پدر و مادر نيكي كنيد، اگر يكي از آن دو، [از پدر و مادر] و يا هر دوی آنها نزد تو به سن پيري رسيدند، (اف) [كه كمترين كلمة نا مناسبي است] براي آنها مگو، و برسر آنها فرياد مزن، و با آنها به احترام سخن بگو

وَٱخۡفِضۡ لَهُمَا جَنَاحَ ٱلذُّلِّ مِنَ ٱلرَّحۡمَةِ وَقُل رَّبِّ ٱرۡحَمۡهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرٗا

و از روی مهربانی بال فروتني را براي آنان هموار كن، و بگو: پروردگارا! همانگونه که آنان مرا در کودکی پرورش دادند، [اكنون كه بزرگ سال و پير شده اند] تو بر آنان رحمت آور

رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمۡۚ إِن تَكُونُواْ صَٰلِحِينَ فَإِنَّهُۥ كَانَ لِلۡأَوَّـٰبِينَ غَفُورٗا

پروردگار تان به آنچه كه در دلهاي شما است داناتر است، اگر نيكو كار باشيد، همانا او برای توبه کنندگان آمرزنده است

وَءَاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرۡ تَبۡذِيرًا

و حق ذوي القربي، و بيچارگان، و در راه ماندگان را بده، و اسراف مكن

إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِۖ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا

زيرا اسراف كنندگان برادران شياطين مي‌باشند، و شيطان نسبت به پروردگارش ناسپاس است

وَإِمَّا تُعۡرِضَنَّ عَنۡهُمُ ٱبۡتِغَآءَ رَحۡمَةٖ مِّن رَّبِّكَ تَرۡجُوهَا فَقُل لَّهُمۡ قَوۡلٗا مَّيۡسُورٗا

و اگر به طلب رحمتي كه اميد آنرا ازپروردگارت داري، لذا اكنون از آنان [ازاقارب و مساكين] روي مي‌گرداني، پس با گفتار نرم با آنان سخن بگو

وَلَا تَجۡعَلۡ يَدَكَ مَغۡلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبۡسُطۡهَا كُلَّ ٱلۡبَسۡطِ فَتَقۡعُدَ مَلُومٗا مَّحۡسُورًا

دست خود را غل و زنجير گردن خود مگردان، و بيش از حد گشاده دستي مكن، كه مورد سرزنش قرار گيري و درمانده بنشيني

إِنَّ رَبَّكَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا

به يقين پروردگارت براي هر كس كه بخواهد رزق فراوان [مي دهد]، [و يا او را] تنگدست مي‌گرداند، به يقين او به بندگان خود آگاه [و] بينا است

وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡـٔٗا كَبِيرٗا

و فرزندان خود را از بيم تنگدستي نكشيد، ما آنها و شما را روزي مي‌دهيم، به يقين كشتن آنان گناه بزرگي است

وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَسَآءَ سَبِيلٗا

و به زنا نزديك نشويد، زيرا [زنا] كار زشت، و شيوة نا پسندي است

وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۗ وَمَن قُتِلَ مَظۡلُومٗا فَقَدۡ جَعَلۡنَا لِوَلِيِّهِۦ سُلۡطَٰنٗا فَلَا يُسۡرِف فِّي ٱلۡقَتۡلِۖ إِنَّهُۥ كَانَ مَنصُورٗا

و كسي كه الله [كشتن] وي را حرام كرده است، او را جز به حق نكشيد، و كسي كه مظلومانه كشته شود، به تحقيق برای وليِّ وي [در قصاص كردن] سلطة كاملي داده ايم، پس در کشتن اسراف نکند، زيرا او نصرت داده شده است

وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولٗا

و به مال يتيم جز به گونة كه نيكو تر است، نزديك نشويد، تا اينكه به رشدش برسد، و به عهد خويش وفاء كنيد، كه از عهد [و پيمان] پرسيده مي‌شود

وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ إِذَا كِلۡتُمۡ وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلٗا

و هنگامي كه پيمانه مي‌كرديد، پيمانه را كامل بدهيد، و به ترازوي دقيق وزن كنيد، اين براي شما بهتر، و عاقبتش نيكو تر است

وَلَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَـٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسۡـُٔولٗا

و از آنچه كه به آن علم نداری، پيروي مكن، به يقين از هر يك از گوش، و چشم و دل، باز خواست خواهد شد

وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّكَ لَن تَخۡرِقَ ٱلۡأَرۡضَ وَلَن تَبۡلُغَ ٱلۡجِبَالَ طُولٗا

و در روي زمين با تكبر راه مرو، زيرا تو نمي‌تواني زمين را بشكافي، و [همچنبن] در بلندي [قامت خود] نمي‌تواني به كوه‌ها برسي

كُلُّ ذَٰلِكَ كَانَ سَيِّئُهُۥ عِندَ رَبِّكَ مَكۡرُوهٗا

زشتي همة اين كار ها، نزد پروردگار تو ناپسند است

ٱلزَّانِيَةُ وَٱلزَّانِي فَٱجۡلِدُواْ كُلَّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا مِاْئَةَ جَلۡدَةٖۖ وَلَا تَأۡخُذۡكُم بِهِمَا رَأۡفَةٞ فِي دِينِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۖ وَلۡيَشۡهَدۡ عَذَابَهُمَا طَآئِفَةٞ مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

هر يك از زن زنا كار، و مرد زنا كار را صد تازيانه بزنيد، و اگر به الله و روز آخرت ايمان داريد، نبايد براي شما در بار‌ة آنان [در جاري كردن حكم] دين الله دلسوزي رخ بدهد، و بايد گروهي از مؤمنان شاهد مجازات آنان باشند

ٱلزَّانِي لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوۡ مُشۡرِكَةٗ وَٱلزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَآ إِلَّا زَانٍ أَوۡ مُشۡرِكٞۚ وَحُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

مرد زنا كار جز زن زنا كار، و يا زن مشركه را به نكاح نمي‌گيرد، و زن زنا كار، جز مرد زنا كار و يا مرد مشرك را به نكاح نمي‌گيرد، و [اين گونه زنا شويي] بر مؤمنان حرام شده است

وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ وَلَا تَقۡبَلُواْ لَهُمۡ شَهَٰدَةً أَبَدٗاۚ وَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ

و كساني كه زنان پاكدامن را به زنا متهم مي‌كنند، سپس [در اثبات ادعاى خود] چهار شاهد نمي‌آورند، آنان را هشتاد تازيانه بزنيد، و براي هميشه شهادت آنها را قبول نكنيد، و چنين كساني فاسق مى‌باشند

إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

مگر كساني كه بعد از آن توبه كنند، و خود را اصلاح نمايند، پس به يقين كه الله آمرزند‌ة مهربان است

وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ وَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ شُهَدَآءُ إِلَّآ أَنفُسُهُمۡ فَشَهَٰدَةُ أَحَدِهِمۡ أَرۡبَعُ شَهَٰدَٰتِۭ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ

و كساني كه همسران خود را به زنا متهم مي‌كنند، و جز خود شان، شاهد ديگري ندارند، شهادت هر كدام آنها اين است كه چهار بار به نام الله قسم ياد كند، كه او از راست گويان است

وَٱلۡخَٰمِسَةُ أَنَّ لَعۡنَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ

و در مرتبة پنجم [بگويد] كه اگر دروغ بگويد، لعنت الله بر او باشد

وَيَدۡرَؤُاْ عَنۡهَا ٱلۡعَذَابَ أَن تَشۡهَدَ أَرۡبَعَ شَهَٰدَٰتِۭ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ

و از زن [همسر وي]، وقتي حد ساقط مي‌شود كه چهار بار به الله فسم ياد كند كه [شوهر] او از دروغگويان است

وَٱلۡخَٰمِسَةَ أَنَّ غَضَبَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَآ إِن كَانَ مِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ

و در مرتبة پنجم بگويد كه: غضب الله بر او [بر آن زن] باشد، اگر [شوهرش] از راست گويان باشد

لَّوۡلَا جَآءُو عَلَيۡهِ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَۚ فَإِذۡ لَمۡ يَأۡتُواْ بِٱلشُّهَدَآءِ فَأُوْلَـٰٓئِكَ عِندَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡكَٰذِبُونَ

چرا براي اثبات آن چهار شاهد نياوردند، پس چون شاهداني نياوردند، لذا آنان در نزد الله دروغ گويان هستند

۞شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحٗا وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَمَا وَصَّيۡنَا بِهِۦٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓۖ أَنۡ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِۚ كَبُرَ عَلَى ٱلۡمُشۡرِكِينَ مَا تَدۡعُوهُمۡ إِلَيۡهِۚ ٱللَّهُ يَجۡتَبِيٓ إِلَيۡهِ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَن يُنِيبُ

براي شما از دِين چيزي را مقرر نمود، كه نوح را بدان سفارش كرده بود، و چيزي را كه به تو وحي كرديم، و آنچه را كه به ابراهيم، و موسي، و عيسي سفارش نموديم اين است كه: دِين را برپا داريد، و در آن فرقه فرقه نشويد، آنچه كه مشركان را به آن دعوت مي‌نمايي، بر آنان گران مي‌آيد، الله هر كسي را كه بخواهد، برمي‌گزيند، و كسي كه به سوي او بازگردد، او را به سوي خود هدايت مي‌كند

ثُمَّ جَعَلۡنَٰكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ فَٱتَّبِعۡهَا وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ

[اي پيامبر!] بعد از آن تو را بر شريعتي از امر [دين] قرار داديم، پس، از اين شريعت پيروي كن، و از هوا و هوس كساني كه نمي‌دانند، پيروي مكن

لَّا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَلَمۡ يُخۡرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ

خداوند شما را از نيكي كردن و رعايت عدالت با كساني كه با شما در كار دين نجنگيده اند، و شما را از ديار تان بيرون نرانده اند، نهي نمي‌كند، به يقين الله عدالت كنندگان را دوست مي‌دارد

إِنَّمَا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ قَٰتَلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَأَخۡرَجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِكُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ وَمَن يَتَوَلَّهُمۡ فَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّـٰلِمُونَ

[الله] تنها شما را از [دوستي كردن] با كساني نهي مي‌كند، كه با شما در كار دين جنگيده اند، و شما را از ديار تان بيرون كرده اند، و در بيرون راندن شما [از ديگران] پشتيباني كرده اند، و كسي كه با چنين كساني دوستي كند، آنان ستمكاران مي‌باشند