وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لِي وَلۡيُؤۡمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمۡ يَرۡشُدُونَ

و [اى پيامبر!] چون بندگان من در بارة من از تو بپرسند، من نزديكم و دعاي هر دعاء كنندة را اجابت مي‌كنم، پس آنان [نيز] بايد دعوت مرا بپذيرند، و به من ايمان بياورند، تا باشد كه به راه راست هدايت شوند

بَلۡ إِيَّاهُ تَدۡعُونَ فَيَكۡشِفُ مَا تَدۡعُونَ إِلَيۡهِ إِن شَآءَ وَتَنسَوۡنَ مَا تُشۡرِكُونَ

بلكه تنها به درگاه او دعا مي‌كنيد، و اگر بخواهد، آن [مشكلي] را كه بر طرف شدن آن را مي‌طلبيد، بر طرف مي‌سازد، و آنچه را كه شريك او قرار مي‌دهيد، فراموش مي‌كنيد

قُلۡ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ تَدۡعُونَهُۥ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةٗ لَّئِنۡ أَنجَىٰنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِينَ

[اي پيامبر!] بگو! چه كسي شما را از تاريكي‌هاي صحرا و دريا مي‌رهاند، [آنگاه] كه او را به [حالت] زاري و پنهاني مي‌خوانيد [كه] اگر ما را از اين [مهلكه] نجات دهد، هرآينه از شكرگزاران خواهيم بود

قُلۡ أَمَرَ رَبِّي بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَۚ كَمَا بَدَأَكُمۡ تَعُودُونَ

[اي پيامبر!] بگو! پروردگارم به عدالت امر كرده است، و اينكه روي خود را در هر مسجدي سوي او كنيد، و او را بخوانيد، در حالي كه دين خود را برايش خالص گردانيد، و همان گونه كه شما را آفريد، بر مي‌گرديد.[1]

ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ

به درگاه پروردگار خود به زاري و به طور پنهاني دعاء كنيد، كه همانا او تعدي كنندگان را دوست ندارد

وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَا وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ إِنَّ رَحۡمَتَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

و در زمين بعد از اصلاح آن فسادكاري نكنيد، و به درگاه او به بيم و اميد دعاء كنيد؛ زيرا رحمت الله به نيكوكاران نزديك است

وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَـٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

و نيكوترين نامها براي الله است، پس او را به اين نامها بخوانيد، و كساني را كه در نامهاي الله كجروي مي‌كنند، [به حال خود شان] واگذاريد، به زودي جزاي كردار شان را خواهند ديد

۞هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَجَعَلَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا لِيَسۡكُنَ إِلَيۡهَاۖ فَلَمَّا تَغَشَّىٰهَا حَمَلَتۡ حَمۡلًا خَفِيفٗا فَمَرَّتۡ بِهِۦۖ فَلَمَّآ أَثۡقَلَت دَّعَوَا ٱللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنۡ ءَاتَيۡتَنَا صَٰلِحٗا لَّنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِينَ

او آن ذاتي است كه شما را از يك تن واحد آفريد، و همسرش را از خودش پديد آورد تا با او آرام گيرد، و چون آن [مرد با همسرش] آميزش كرد، به حمل سبكي باردار شد، و با آن [حمل سبك] چند وقتي گذرانيد، و چون سنگين بار شد، آن [زن و شوهر] به پروردگار خويش دعاء كردند كه اگر فرزند شايستة به ما عطاء فرمايي، هرآيينه از شكرگزاران خواهيم بود

إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ عِبَادٌ أَمۡثَالُكُمۡۖ فَٱدۡعُوهُمۡ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

همانا كساني كه به جاي الله به نزد آنان دعا مي‌كنيد، بندگاني همچون شما هستند، اگر راست مي‌گوييد آنها را بخوانيد و تا براي شما جواب بدهند

وَإِذَا مَسَّ ٱلۡإِنسَٰنَ ٱلضُّرُّ دَعَانَا لِجَنۢبِهِۦٓ أَوۡ قَاعِدًا أَوۡ قَآئِمٗا فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُ ضُرَّهُۥ مَرَّ كَأَن لَّمۡ يَدۡعُنَآ إِلَىٰ ضُرّٖ مَّسَّهُۥۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡمُسۡرِفِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

و چون به انسان آسيبي برسد، [به همه حال] به پهلو، و يا نشسته و يا ايستاده به درگاه ما دعاء مي‌كند، و چون مصيبت او را برطرف ساختيم، طوري مي‌رود كه گويا به سبب مصيبتي كه به او رسيده بود، هرگز به درگاه ما دعاء نكرده است، اعمال اسراف كنندگان در نظر شان اين چنين زينت داده شده است

هُوَ ٱلَّذِي يُسَيِّرُكُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا كُنتُمۡ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَجَرَيۡنَ بِهِم بِرِيحٖ طَيِّبَةٖ وَفَرِحُواْ بِهَا جَآءَتۡهَا رِيحٌ عَاصِفٞ وَجَآءَهُمُ ٱلۡمَوۡجُ مِن كُلِّ مَكَانٖ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ أُحِيطَ بِهِمۡ دَعَوُاْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ لَئِنۡ أَنجَيۡتَنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِينَ

او آن ذاتي است كه در خشكي و دريا شما را سَير مي‌دهد، تا آنگاه كه در كشتي مي‌نشينيد، و باد گوارايي كشتي را به حركت در مي‌آورد، و به آن [باد گوارا] خوشحال مي‌شوند، ناگهان باد تندي مي‌وزد، و موج از هر سو به آنان هجوم مي‌آورد، و يقين مي‌كنند كه به محاصره افتاده ‌اند، در اين وقت الله را از روي اخلاص ياد مي‌كنند، كه اگر ما را [از اين مصيبت] نجات بدهي، حتما از شكرگزاران خواهيم بود

وَلَا تَدۡعُ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۖ فَإِن فَعَلۡتَ فَإِنَّكَ إِذٗا مِّنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ

و به جز از الله چيزي را مخوان كه نه به تو نفع مي‌رساند و نه ضرر، و اگر چنين كني، پس به يقين در اين صورت از ستكاران خواهي بود

لَهُۥ دَعۡوَةُ ٱلۡحَقِّۚ وَٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَسۡتَجِيبُونَ لَهُم بِشَيۡءٍ إِلَّا كَبَٰسِطِ كَفَّيۡهِ إِلَى ٱلۡمَآءِ لِيَبۡلُغَ فَاهُ وَمَا هُوَ بِبَٰلِغِهِۦۚ وَمَا دُعَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ

دعوت حق از آن او است، و كساني كه [مشركان] به جاي الله به نزد آنان دعاء مي‌كنند، دعاي شان را اجابت نمي‌كنند، مگر مانند كسي كه كف دستش را به سوي آب مي‌گشايد تا آب به دهانش برسد، و آب به دهانش نمي‌رسد، و دعاي كافران جز در گمراهي نيست

وَيَدۡعُ ٱلۡإِنسَٰنُ بِٱلشَّرِّ دُعَآءَهُۥ بِٱلۡخَيۡرِۖ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ عَجُولٗا

و انسان همان گونه كه به رسيدن خير براي خود دعاء مي‌كند، به رسيدن شر براي خود نيز دعاء مي‌كند، و انسان عجله كار است

قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِهِۦ فَلَا يَمۡلِكُونَ كَشۡفَ ٱلضُّرِّ عَنكُمۡ وَلَا تَحۡوِيلًا

[اي پيامبر!] بگو: به كساني كه [معبوداني] غير از او [الله] را به معبود پنداشتيد وخوانديد، آنها نه می‌توانند، مشكل شما را دور سازند، و نه آنرا تغيير دهند

أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ يَبۡتَغُونَ إِلَىٰ رَبِّهِمُ ٱلۡوَسِيلَةَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ وَيَرۡجُونَ رَحۡمَتَهُۥ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُۥٓۚ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحۡذُورٗا

اين کسانی را که [کافران] مي‌پرستند، خود شان به سوی پروردگار خود وسيله می‌جويند که کدام يك آنها به او نزديكتر شوند، و اميد رحمت او را دارند، واز عذابش می‌ترسند، به يقين عذاب پروردگار تو سزاوار پرهيز كردن است

قُلِ ٱدۡعُواْ ٱللَّهَ أَوِ ٱدۡعُواْ ٱلرَّحۡمَٰنَۖ أَيّٗا مَّا تَدۡعُواْ فَلَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا وَٱبۡتَغِ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلٗا

و بگو: خواه الله را بخوانيد، و خواه مهربان را، هر كدام را كه بخوانيد براي او اسماء حسني است، و نماز خويش را نه خيلي بلند بخوان، و نه بسيار آهسته، و در اين ميان، راه [معتدلي] را برگزين

وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا

و دلهاي شان را قوي ساختيم، هنگامي كه قيام كردند و گفتند: پروردگار ما، پروردگار آسمانها و زمين است، وما هيچگاه جز او معبودي را نمي‌پرستيم، كه در اين صورت سخن بيهودة گفته ايم

وَيَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا

و [اي پيامبر!] روزي را [به ياد آور] كه [الله] مي‌گويد: آنهايي را كه شريكان من پنداشتيد، فرا خوانيد، آنها را فرا مي‌خوانند، ولي آنها جواب شان را نمي‌دهند، و ما در ميان آنان ورطه گاهي قرار داده ايم

قَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ ٱلۡعَظۡمُ مِنِّي وَٱشۡتَعَلَ ٱلرَّأۡسُ شَيۡبٗا وَلَمۡ أَكُنۢ بِدُعَآئِكَ رَبِّ شَقِيّٗا

گفت: پروردگارا! استخوانم سست گرديده، وسرم از پيري شعله ور شده است، و پروردگارا! هرگز در دعاي تو بي بهره نبوده ام

وَأَعۡتَزِلُكُمۡ وَمَا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَأَدۡعُواْ رَبِّي عَسَىٰٓ أَلَّآ أَكُونَ بِدُعَآءِ رَبِّي شَقِيّٗا

و از شما و از آنچه كه به جاي الله پرستش مي‌كنيد، كناره گيري مي‌كنم، و [به درگاه] پروردگارم دعاء مي‌كنم، و اميد است كه در دعاء كردن [به درگاه] پروردگارم نا اميد نباشم

فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ وَوَهَبۡنَا لَهُۥ يَحۡيَىٰ وَأَصۡلَحۡنَا لَهُۥ زَوۡجَهُۥٓۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَيَدۡعُونَنَا رَغَبٗا وَرَهَبٗاۖ وَكَانُواْ لَنَا خَٰشِعِينَ

دعاي او را اجابت كرديم، و يحيي را برايش عطاء فرموديم، و همسرش را برايش [بعد از عقيم بودن] شايسته [و آماده‌ باردار شدن] گردانيديم زيرا آنان در كار هاي نيك شتاب مي‌كردند، و در حال بيم و اميد به درگاه ما دعاء مي‌كردند، و براي ما فروتن بودند

يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُۥ وَمَا لَا يَنفَعُهُۥۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلضَّلَٰلُ ٱلۡبَعِيدُ

به جاي الله چيزي را مي‌خواند، كه نه زياني برايش مي‌رساند، و نه منفعتي، اين همان گمراهي دور است

يَدۡعُواْ لَمَن ضَرُّهُۥٓ أَقۡرَبُ مِن نَّفۡعِهِۦۚ لَبِئۡسَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَلَبِئۡسَ ٱلۡعَشِيرُ

كسي را مي‌خواند كه زيانش از منفعتش نزديكتر است، چه دوست بدي، و چه معاشر بدي است

لِّكُلِّ أُمَّةٖ جَعَلۡنَا مَنسَكًا هُمۡ نَاسِكُوهُۖ فَلَا يُنَٰزِعُنَّكَ فِي ٱلۡأَمۡرِۚ وَٱدۡعُ إِلَىٰ رَبِّكَۖ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدٗى مُّسۡتَقِيمٖ

براي هر امتي شريعتي قرار داده ايم كه به آن تمسك بجويند، پس نبايد در اين كار با تو ستيزه جويي كنند، و [مردم] را به سوي پروردگارت دعوت كن، به يقين تو بر هدايت مستقيم قرار داري

وَقُل رَّبِّ ٱغۡفِرۡ وَٱرۡحَمۡ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّـٰحِمِينَ

و [اي پيامبر!] بگو: پروردگارا! [ما را] بيامرز، و [بر ما] رحم كن كه تو بهترين رحم كنندگاني

وَٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا ٱصۡرِفۡ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَۖ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا

و كساني كه مي‌گويند: پروردگارا! عذاب دوزخ را از ما بر طرف كن، كه عذاب آن دائمي است

إِنَّهَا سَآءَتۡ مُسۡتَقَرّٗا وَمُقَامٗا

همانا دوزخ آرامگاه بد، و جايگاه بدي است

وَٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبۡ لَنَا مِنۡ أَزۡوَٰجِنَا وَذُرِّيَّـٰتِنَا قُرَّةَ أَعۡيُنٖ وَٱجۡعَلۡنَا لِلۡمُتَّقِينَ إِمَامًا

و كساني كه مي‌گويند: پروردگارا! از همسران، و فرزندان ما، چشمان ما را روشن بگردان، و ما را پيشواي پرهيزگاران قرار بده

قُلۡ مَا يَعۡبَؤُاْ بِكُمۡ رَبِّي لَوۡلَا دُعَآؤُكُمۡۖ فَقَدۡ كَذَّبۡتُمۡ فَسَوۡفَ يَكُونُ لِزَامَۢا

[اي پيامبر!] بگو: اگر عبادت شما [براي او تعالي] نباشد، پروردگارم هيچ اعتنايي به شما ندارد، و به يقين [اى مشركان!] شما [پيامبر را] تكذيب كرديد، پس به زودي [كيفر آن] گريبانگير شما خواهد شد